1-1 ona tili 9-sinf Darsning mavzusi: Dunyo tillari va o`zbek tili

1)M.g:”K.g” M.g:”K.g?” M.g:”K.g!”

2)M.g:”K.g”,-m.g M.g:”K.g?”-m.g M.g:”K.g!”-m.g

3)”K.g”,-m.g “K.g?”-m.g “K.g!”-m.g

4)”K.g,-m.g,-k,g”.

189-mashq:Gaplarda kerakli tinish belgilarni qo’yib,ko’chiring.

1.”Biz tinchlik daraxtini ekdik.Uni endi do’llardan ,bo’ronlardan asrashimiz kerak”,-deydi Muhammad Ali.”K.g”,-m.g.

Darsning mustahkamlash bosqichida:

I.Badiiy asarlar matnidan ko’chirma gapli qo’shma gaplarni topib,ularning tuzilishini izohlash.

II.190-192-mashqlar ustida ishlash:

190-mashq:Gaplarni ko’chirma gapli qo’shma gaplarga aylantiring:

1.”Mevasi achchiq daraxtni,-deydi donolar,-asal bilan sug’orsang ham ,shirin meva bermaydi”.”

III.Test sinovi:

:”Odobni odobsizdan o’rgan ”,-deb aytmaydi.Ko’chirma gap qolipini aniqlang:

A.M.g:”K.g” B.”K.g”,-m.g C.M.g:”K.g”,-m.g D.”K.g,-m.g,-k.g”

2.M.g:”K.g”qolipidagi gap berilgan qatorni toping.

A.”Onajon,-dedi Nargiza,-siz mening eng yaqin sirdosh dugonamsiz”.

B.Nargiza onasiga uning eng yaqin sirdosh dugonasi ekanligini aytdi.

C.Amir Temur shunday deydi:”Kuch adolatdadir”.

D.”Birovning diliga behuda ozor berma”,-deydilar doimo buvajonim.

3.Berilgan gap qolipi qanday ifodalanadi?”Navbatchilar hamma joyni yaxshilab tozalasin”,-deb uqtirdilar ustozimiz.

A.”M.g,-k.g,-m.g” B.M.g:”K.g” C.”K.g”,-m.g D.”K.g,-m.g,-k,g”.

4.Ko’chirma gap va muallif gapi bir-biriga nisbatan qanday joylashadi?

A.Avval muallif ,so’ng ko’chirma gap B.Turlicha

C.Avval ko’chirma,so’ng muallif gapi

5.Avval muallif gapi berilgan ko’chirma gapli qo’shma gapni toping.

A.Donolar aytadilar:”Vatan ostonadan boshlanadi”

B.”Vatan ostonadan boshlanadi”,-deb aytadilar donolar.

C.Dunyoda onadan azizroq zot yo’qligini ustozimiz qayta-qayta uqtiradilar.

D. Bu yil bahor o’zgacha tarovat bilan kirib keldi.

Javoblar:1.A 2.C 3.C 4.B 5.A

Uyga vazifa:188-mashq:Ko’chirma gapli qo’shma gaplarga misollar topib yozing,ko’chirma va muallif gaplarining o’rnini almashtiring

1.”Qiz bola-oila ko’rki,fayzi”,-deydilar buvi-yu momolarimiz.”K.g”,-m.g;

Buvi-yu momolarimiz:”Qiz bola-oila ko’rki,fayzi ”,-deydilar.M.g:”K.g”,-m.g;

2.”Ilohim ,oyog’ing hech qachon zamindan uzilmasin,qadamlaring

shaxdam,yo’llaring ravon bo’lsin”,-pichirlaydi ona lablari “K.g”,-m.g;

Ona lablari pichirlaydi:”Ilohim ,oyog’ing hech qachon zamindan uzilmasin,qadamlaring shaxdam,yo’llaring ravon bo’lsin”. M.g:”K.g”;