1 – мавзу: Ўсимликшуносликнинг аҳамияти, дала экинларининг умумий тавсифи “Ўсимликшунослик” фани

Давлат нав синовидан ўтаётган навлар (ДНС)

• Давлат нав синовидан ўтаётган навлар (ДНС)
• Хамкор
• Хумо
• Давр
• Зафар
• Биллур
• Водий
• Узбек-1
• Осиё
• Тараккиёт
• Крас-Ан
• Старт
• Ифтихор
• Нихол
• Устоз
• Ислохат
• Юбилей-15
• Олмос

• Экиш учун Давлат реестрига киритилган навлар
• Чиллаки
• Андижан-1
• Андижан-2
• Андижан-4
• Бобур
• Дурдона
• Марс-1
• Матонат
• Муфтало
• Омад
• Шодлик
• Аср
• Муфтало
• Қахрабо
• Садаф

• Дала тажрибалари

Ҳозирги вақтда ер юзида 500 мингдан ортиқ ўсимликлар тури мавжуд, шундан 350 мингтаси юксак, яъни гулли ўсимликлардир, уларнинг 20 минг тури одамлар томонидан ўстирилади.

• Ҳозирги вақтда ер юзида 500 мингдан ортиқ ўсимликлар тури мавжуд, шундан 350 мингтаси юксак, яъни гулли ўсимликлардир, уларнинг 20 минг тури одамлар томонидан ўстирилади.
• Маданий ўсимликларнинг сони 1500 тага етди, аммо энг керакли хўжалик аҳамиятига эга бўлган турларнинг сони 640 тани ташкил этади ва шулардан 90 таси дала экинларига киритилган.
• Ғалласимон ва дуккакли дон экинларининг 78 та, мойли ва толали экинларнинг 53 та, илдизмева ва тугунакмевалар ҳамда бошқа экинларнинг 60 дан ортиқ турлари энг кўп тарқалган.
• Ишлаб чиқаришда экилаётган ўсимликларнинг тури ҳар доим ортиб боради, ёввойи турлари маданийлаштирилади.
• Жаҳон бўйича экиладиган экинларнинг асосий қисмини (70%) - дон экинлари ташкил қилади (буғдой, шоли, маккажўхори, арпа, сули, жавдар). Техник экинларидан ғўза, соя, картошка кўп экилади

Ер юзида экин майдонлар қуйидагича тақсимланган: Осиёда – 37 %, Овропада – 26 %, Америкада – 26 %.

• Ер юзида экин майдонлар қуйидагича тақсимланган: Осиёда – 37 %, Овропада – 26 %, Америкада – 26 %.
• Ўсимлик тури ва унинг нави (нав сифати) маълум бир ташқи муҳит шароитида шаклланади ҳамда шу шароитда биологик хусусияти вужудга келади. Демак, ўсимликнинг ташқи муҳитга бўлган талабини аниқлаш учун қайси шароитда шаклланганини билиш зарур.
• Тропик ва субтропик минтақада ўсган ўсимлик турлари шу минтақа шароитига талабчан бўлади. Бу минтақада фойдали ҳарорат йиғиндиси юқори бўлади, кун ва кеча деярли бир хил бўлганлиги учун ўсимликлар қисқа кунли бўлади.
• Қисқа кун ўсимликлар совуққа чидамсиз, сувсизликка чидамли, нордон тупроқларга чидамсиз, чунки бу минтақанинг тупроғи нейтрал ёки ишқорий