1- маърузаўрнатилган операцион тизимга кириш

10-11- МАЪРУЗА. ЎРНАТИЛГАН ОПЕРАЦИОН ТИЗИМ ВА РЕАЛ ВАҚТ ОТ

Маърузачи Примова Х.А.

Режа

• Ўрнатилган операцион тизимлар
• Windows Embedded
• Реал вақт
• Реал вақт операцион тизим турлари

Ўрнатилган операцион тизимлар

• Ўрнатилган операцион тизимлар ўрнатилган операцион компьютер тизимлари учун мўлжалланган операцион тизимлардир. Кўп ҳолларда ўрнатилган операцион тизим деганда реал вақт операцион тизимлари тушунилади, ва аксинча реал вақт операцион тизими деганда ўрнатилган операцион тизим тушунилади.

Ўрнатилган операцион тизимлар

• Одатда, ўрнатилган операцион тизим ишлаётган аппарат таъминот заҳиралари имкониятлари чекланган бўлади, масалан тезкор хотира қурилмаси (ТХҚ, RAM-Random Access Memory) ва доимий хотира қурилмаси (ДХҚ, ROM – Read Only Memory). Шунинг учун ҳам ўрнатилган аппарат таъминот учун яратиладиган тизимлар ниҳоятда махсуслаштирилган бўлади, бу эса чекланган заҳиралар туфайли (low if compared to non-embedded systems) бундай тизимлар махсус масалалар ёки соҳани қамраб олади.

Ўрнатилган операцион тизимлар

• Барча ўрнатилган операцион тизимларнинг Ассемблер дастурлаш тилида ёзилган эканини билдирмайди, кўплаб ўрнатилган операцион тизимлар С ва Java каби тилларда ҳам ёзилади. Тўлиқ операцион тизимлардан фарқ қилиб, ўрнатилган операцион тизимлар иловаларни юкламайди ва бажармайди, бу эса ўрнатилган операцион тизимларнинг фақат битта илова билан ишлай олишини билдиради.

Ўрнатилган операцион тизимлар ўрнатилган тизимларда

Linux ядросига асосланган ўрнатилган операцион тизимлар маиший техника ўрнатилган тизимларида фойдаланилади, масалан телеприставкалар, смарт ТВлар, шахсий видео ёзиш қурилмаларида, тармоқ қурилмаларида (маршрутизаторлар, коммутаторлар), машинани бошқаришда, саноатни автоматлаштиришда, навигация қурилмаларида, космик кемалар учишининг дастурий таъминотида ва тиббий қурилмаларда. Уларнинг универсаллиги туфайли Linux ядросига асосланган операцион тизимлар сенсорли ўрнатилган қурилмаларда, хусусан, смартфонларда ва таблетларда фойдаланилади.