1 – ma’ruza ijtimoiy ekologiya fani reja

Atnropogen  ifloslanish

  deb  inson  faoliyati  natijasida  ifloslantiruvchi 

moddalarning  atmosferaga  tashlanishi  tushuniniladi.  Atmosfera  havosiga 

tashlanadigan  ifloslantiruvchi  moddalar  agregat  holati  bo‘yicha  3  toifaga 

bo‘linadilar:  

1)

 

gazsimon  (oltingugurt  oksidi,  azot  oksidlari,  uglerood  oksidlari, 

uglevodorodlar va h.k.) 

2)

 

suyuq (kislotalar, ishkoriylar, tuz eritmalari va x.k.) 

3)

 

qattiq (kanserogen moddalar, qurg‘oshin, organik va noorganik changlar va 

x.k.) 

Atmosfera  havosini  asosiy  ifloslantiruvchilar  (pollyutantlar)  bu  oltingugrt 

oksidi SO

2

, azot oksidlari (NO

x

), uglerod oksidi (SO) va qattiq moddalardir. Bular 

atmosfera  havosining  umumiy  ifloslanishining  98%  ini  tashkil  qiladi.  Asosiy 

ifloslantiruvchilarning  tashqarida  yana  70  xil  iflostlantiruvchilari  mavjud. 

Atmosfera havosining eng xafvli ifloslanish turi radioaktiv ifloslanishdir. 

Hozirgi  kunda  atmosfera  havosi  ifloslanishi  asosan  transport  vositalarida, 

sanoat korxonalarida  va energiya ishlab chiqaruvchi tarmoqlarda hosil bo‘ladigan 

chiqindilar va ajratmalarning havo havzasiga tushishi oqibatida sodir bo‘lmoqda.