1- amaliy mashg'ulot

1- Amaliy mashg'ulot.

Амалий машғулотлар мавзуси “Табиий фанлар (Sciense)” ва “Табиатшунослик” фанларини ўқитиш жараёнига инновацион педагогик технологияларни татбиқ этиш бўйича кўрсатмалар ишлаб чикиш.

Kirish
Geografiya fanining elementar dastlabki tushunchalari boshlang’ich sinfda “Tabiiy fan” (Sciense) va “tabiatshnoslik” fanlari orqali o’quvchilarga o’qitiladi. Bundan maqsad ta’limda uzviylikni ta’minlashdir. Bolalar boshlang’ich sinfdanoq tabiiy fanlar haqida tushunchalarga ega bo’lib boradi.
Loyiha maqsadi: Bugungi kunda O’zbekiston ta’lim tizimini isloh qilish maqasadida xorij tajribalari o’rganilayapdi. O’rganishlar natijasida jahonda fanlarning integratsiyalashuvi vujudga kelayotgani, o’quvchilar o’tadigan fanlar hajmi ixchamlashtirilayotgani ma’lum bo’ldi.
Shu maqsadda ta’lim tizimimizda “Tabiiy fanlar” vujudga keldi. “Tabiiy fanlar” blok-moduli o‘z ichiga biologiya, geografiya, fizika, kimyo fanlarini qamrab oladi hamda ularning o‘zaro aloqadorligini ta’minlaydi. Blok-modul tarkibiga kiradigan o‘quv predmetlari o‘quvchilarda tabiiy-ilmiy, texnik va ekologik savodxonlikni shakllantirish, tanqidiy fikrlashni rivojlantirishda muhim ahamiyat kasb etadi.
Loyiha vazifasi: Tabiatda ro‘y berayotgan hodisa va jarayonlarning mohiyati, sabablari va o‘zaro bog‘liqligi, tabiatning rivojlanish bosqichlari, jumladan, tirik organizmlarning evolyutsiyasi, zamonaviy texnika va texnologiyaning tabiiy-ilmiy asoslari, tabiat va jamiyatning o‘zaro aloqadorligi va ta’siri, tabiiy resurslardan tejamkorlik bilan foydalanishning ilmiy asoslari, xo‘jalik jarayonlarini samarali yuritish va boshqarish tamoyillari, sog‘lom turmush tarzining mohiyati va ahamiyati haqida nazariy hamda amaliy bilimlar tizimini tarkib toptirish tabiiy fanlar blok-modulining asosiy vazifalarini belgilab beradi.
O‘quvchining ichki motivatsiyasi tabiiy fanlarni o‘zlashtirishga qiziqishi, ular orqali tabiiy va ijtimoiy muhit holatini tushunishi, atrof-muhit va inson muammolarini anglashi, ularning yechimini topishda qarorlarni qabul qila olishida muhim o‘rin egallaydi.
Fanlarning o‘zaro integratsiyasi o‘quvchilar tomonidan tabiatni bir butun borliq sifatida anglanishi, ularning tafakkurida olamning yagona tabiiy-ilmiy manzarasi vujudga kelishiga zamin yaratadi. Shu bilan birga, fanlararo integratsiya o‘quvchilarda zamonaviy ilmiy-texnik taraqqiyotning imkoniyat va muammolari, ekologik muammolarning mohiyati, tabiatdan oqilona foydalanish yo‘llari, sog‘lom turmush tarziga amal qilish tamoyillarini tushunish va kundalik hayotda foydalanish ko‘nikmalarini shakllantirishga qaratilgan.

Loyihadan kutilyotgan natija: Boshlang’ich sinflarda “Tabiiy fanlar”ni va “Tabiatshunoslik”ni o’qitish jarayonida quyidagi narsalarga ahamiyat berishimiz lozim:

O’quvchilarga yuqori sinfdagi fizika, geografiya, biologiya, kimyo fanlarining eng sodda, elementar, boshlang’ich tushunchalar berilishi lozim;
Boshlang’ich sinfdagi “Tabiiy fan” va “tabiatshunoslik” fanlari darsliklariga kiritilayotgan ma’lumotlar yuqoridagi fanlarning fundament tushunchalari bo’lishi kerak, yuqori sinfdagi ma’lumotlar takrorlanmaslik kerak;
“Tabiiy fan” va “Tabiatshunoslik” fanlari darsligiga ma’lumotlar shunday joylashish kerakki, fizika, geografiya, biologiya fanlar tabiiy fan hisoblanib bir biriga o’xshash jarayonlari o’rganadi. Shuning uchun o’xshash mavzular takrorlanib qolmasligi kerak.
Boshlang’ich sinf o’quvchilariga tabiatdagi hodisalarni o’rgatishda dastlab o’zlari duch keladigan eng oddiy jarayonlarni o’rgatshdan boshlash kerak.
“Tabiatshunoslik” darsligida ko’proq geografik bilimlar jamlangan bo’lib, unda boshlang’ich ta’limda o’qitiladigan biroz murakkabroq mavzular, yuqori sinfda o’tiladiganlarga nisbatan osonroq mavzular bo’lgani maqsadga muvofiqdir.