1- amaliy mashg’ulot Bernulli tenglamasi bilan foydalanish namunalari

1- Amaliy mashg’ulot
Bernulli tenglamasi bilan foydalanish namunalari(real suyuqlik).
Real suyuqlik uchun (3.1) Bernulli tanglamasi quyidagi ko’rinishga ega bo’ladi:
(3.3)
bu yerda: -to’la napor (bosim balandligi) ni kamayishi;
va - mos kesimlardagi o’rtacha tezlik,
va -suyuqliklarni mos kesimlardagi noteks taqsimlanganligini to’g’irlovchi koeffitsient bo’lib, Koriolius koeffitsienti deyiladi.
Turbulent harakatda: ;
Laminar harakatda: qiymatlarga ega bo’ladi.
Bosim yo’qolishi ni oqim uzunligiga nisbati gidravlik nishablik deyiladi.
(3.4)
bu yerda: - 1-1 va 2-2 kesimlar orasidagi masofa;
-gidravlik qiyalik (nishablik) bo’lib, doim musbat qiymatga ega bo’ladi. ning qiymati jadvallarda berilgan bo’ladi(F.A.Shevelyev jadvali).
Bosim yo’qolishi:
(3.5)
Hisoblashni soddalashtirish uchun quyidagi bog’lanishdan ifodalanadi:
(3.6)
bu yerda: - quvurning gidravlik qarshiligi,
(3.7)
bu yerda : -quvurning solishtirma qarshiligi,
-suyuqlik sarfi,
Bernulli tenglamasini qo’llash shartlari quyidagicha:

• 
  Barqaror harakat, massa kuchlari faqat og’irlik kuchidan iborat;
  
• 
  Kesimlarni olishda faqat parallel oqimchali yoki tekis o’zgaruvchili kesim olinadi;
  
• 
  Siquvchi suyuqliklar uchun bosim va tempiratura o’zgarmasligi, xamda oqim uzluksiz bo’lishi kerak;
  
• 
  O
  
  3.2-rasm. Peal suyuqlik uchun bosim chiziqlari
  
  
  qim uzunligi teks va tezlik vektoriga perpendikulyar bo’lishi kerak.
  

Bernulli tenglamasini quyidagi sxemalar bo’yicha qo’llash qulay bo’ladi:

1. 
   Bernulli tenglamasini olish uchun ikkita kesim tanlanadi;
   
2. 
   Taqqoslash teksligini olishda, va larni tanlash qulay bo’lishi kerak, agar va lar nolga teng bo’lsa, tenglama qulay yechiladi;
   
3. 
   Bernulli tenglamasini to’liq yozish kerak;
   
4. 
   Idishdagi suyuqlik tezligikichik bo’lgani uchun, bu tezlikni hisobga olmasa bo’ladi;
   
5. 
   Olingan ma’lum qiymatlarni Bernulli tenglamasiga qo’yib soddalashtiriladi.
   

Napor(bosim balandligi) grafikni qurish uchun quyidagilar kerak bo’ladi (3.2-rasm):

• 
  Oqim uzunligi bo’ylab va maxaliy qarshiliklarda bosim yo’qolishini hisoblash, shu bilan birga olingan kesimdagitezlik napori ni hisoblanadi;
  
• 
  Chizmada idial xolat uchun balandligi ga teng napor chizig’ini chizish (gorizantal chiziq), bu chiziq ochiq idishlarda suyuqlik sathi bilan bir xil bo’ladi;
  
• 
  Mazalliy qarshilik bo’lgan joyda chiziqni ga vertikal pastga siljitish;
  
• 
  Napor chizig’idan qiymatga pasaygan xolda pezometrik chiziq quriladi (3.2-rasm).