0‘zbekiston respublikasi oliy va 0‘rta maxsus ta’lim vazirligi erkin Egamberdiyev mikroiqtisodiyot

Alternativ xarajatlar - iqtisodiyotda barcha xarajatlarni aniqlash usuli. Bu yo‘qotilgan imkoniyatlar qiymati, alternativ qiymat bo‘lib, resurslarning baholanishi qiymati (qaytimi) yuqori ekanligini ko‘rsa- tadi. Shu bilan bir vaqtda resurslardan unumli foydalanish ham talab etiladi. Xuddi shunday prinsiplar yoki qoidalarga amal qilib ish yuritish hozirgi zamon iqtisodiyot nazariyasining o'zagi hisoblanadi.

Har qanday tovar yoki xizmat turlarining alternativ qiymati shu tovai* yoki xizmat turini olish uchun undan voz kechish mumkin bo‘lgan tovarlar va xizmatlarni yo‘qotish miqdori bilan topiladi. Masalan, agar kollejda o‘qishga qaror qilinsa kun bo‘yi korxona yoki boshqa joyda ishlashning alternativ imkoniyatlari yo'qoladi.

Agar iqtisodiyotda resurslar o‘yin-kulgi, hordiq chiqarish uchun zarur bo‘lgan ishlarga sarflansa, u holda iqtisodiyot oziq-ovqat mahsu- lotlarini iste’mol qilish imkoniyatlaridan voz kechishi zarur bo‘ladi, chunki shunga mo‘ljallangan resurslar yo'qoladi, ular faqat hordiq chiqarish ishlariga sarflangan bo‘ladi. Iste’molning biror turi oshirilsa boshqa turlari kamayadi, talab qondirilmay qoladi. Resurslardan foydalanish samarasiz bo‘lib chiqadi.

Boshqa tovar va xizmatlarni kamaytirmasdan, mavjud resurslardan qandaydir tovarlarni ishlab chiqarishni yoki xizmat ishlarini bajarishni oshirish imkoniyati bo‘lsa, resurslami bunday taqsimlash samarasiz hisoblandi.

Boshqa ne’matlarni kamaytirmagan holda jamiyat uchun zarur bo‘lgan birinchi ne’matlarni ishlab chiqarishni ta’minlash resurslardan samarali foydalanish demakdir.

Xuddi sbu prinsiplar (qoidalar) hozirgi zamon mikroiqtisodiyot nazariyasining dastagini tashkil etadi.