0‘zbekiston respublikasi oliv va orta maxsus ta’lim vazirligi

Maktabgacha ta lim .... .. , ,
f ., . tarbivasinmg asosrv maqsadi maktabgacha
rnuassasalarida musiqa , , 7, . ,
, , .. . . yoshdagi bolalarning dunvoqarashmi shakllan-
ta linn va tarbiyasming . . . , , ₍ ■ .1 ■
_t , * tmsh hamda musiqtv didmi 0 stinb, bolalarga
maqsad hamda . . : ., '.
vazifalari musiqam o'rgatish jarayomda unda hayot o'z
aksini topishini anglatishdir. Shuni alohidata'- kidlash lozimki, musiqa mashg'ulotlari oldiga qo'vilgan pedagogik maqsad va vazifalarni amalga oshirish uchun, avvalo, bolalarning musiqiy uquvi va qobilivatlarini muntazam ravishda o'stinb borish lozim. Bolalarning musiqiy uquv va qobiliyatlari quyidagi faoliyatlardan iborat:
> musiqiy uquv (musiqiy tovushlar baland-pastligini his etish qobi- liyati)

• 
  tembr uquvi (musiqiy tovushlarni bir-biridan farq qilish);
  
• 
  ritm tuyg'usi (musiqaga mos harakat bajarish. qadam tashlab. cha- pak chalib musiqani xotirada saqlab. his etish va ifodalash).
  

Bolalarning musiqiy qobiliyatlari musiqiy mashg'ulotlarning barcha elemaentlarini amalga oshirish jarayonida muntazam ravishda rivqjlanib boradi.


Maktabgacha tadim muassasaiarida olib boriladigan musiqa tadim- tarbiyasining asosiy vazifalari quyidagilardan iborat;

• 
  bolaiarni musiqaga bo'lgan qiziqishlarini o'stirish;
  
• 
  musiqiy asarlar bilan tanishtirish jarayonida bolalarda emotsional his-tuyg'ularini hosil qilish yo'li bilan uiarning musiqa haqidagi tasav- vurlarini boyitish;
  
• 
  bolalarning musiqa tinglash. qo‘shiq kuylash. musiqa ostida ritmik harakatlarni bajarish, bolalar cholg'u asboblarida jo⁴r bodish faoliyatlari yordamida ijodiv qobilivatlarini shakllanlirib borish;
  
• 
  bolalar ovozini asrab tarbiyalash, qo'shiqlami sodda, ravon. erkin, tabiiv va ifodali kuylash o'rgatish va odatlantirish;
  
• 
  musiqiy asarlardan zavq olishni, shu asosda musiqiy did va badiiy filer yuritishni rivojlantirish;
  

• 
  musiqa m as h g' ui o tl ar i jar ay o n i da musiqiy asardagi badiiy obrazlar- ni o'yin va raqs shaklida ifoda etishga o'rgatish;
  
• 
  musiqa mashg'ulotlari j a ray on i da bolalami m il liy qadriyatlarimiz bilan tanishtirish, mllliv cholg^lu asboblarimiz jo'rligida milliy musiqiy - rib mik harakatlarni bajarishga o'rgatish:
  
• 
  musiqa mashg'ulotlari mazmunini bog'cha hayoti bilan bog'lash, maktabgacha ta'lim muassasasida o'tkaziladigan tadbirlarda o'rganilgan kuy va qo'shiqlar bilan ishtirok ctish.
  

Musiqa mashg'ulotlarida beta hayotnk tevarak-atrofni musiqiy obraz- lar orqali idrok etib boradi, Maktabgacha ta'lim muassasida musiqiy tarbiya ishlari badiiy adabiyot va tasviriy san'at bilan uzviy ravishda bog'langan ho Ida amalga oshiriladi.
Musiqa o’z tabiatiga ko'ra insonlar hayotini. ulaming turli voqealarga nis- batan munosabati va ichki kechinmalarini xilma-xil tovush bo'yoqlari orqali badiiy obrazlar vositasida tasvirlaydi. Musiqa bolalar hissiyotiga kuchli ta’sir eta olish bilan birga ulami nafosat olamiga olib kiradi. Buning uehun musiqa rahbari tomonidan tashkil etilgan musiqiy tarbiya bolalami barkamol inson. bo'lib yetishishlariga ijobiy ta’sir etadi. Musiqa maslig'ulotiarini gigienik talablarga.javob beradigan darajada olib borish musiqa rahbarining asosiy vazifalaridan hisoblanadi. Musiqiy mashg'ulotlar oldiga qo'yilgan maqsad va vazifalarni amalga oshirish. awalo, musiqa rahbarining pedagogik tayyorgarhgiga bog'liq. Musiqiy mashg'ulotlami olib borishda musiqa rahbari bolalaming yoshi va qiziqishlarini e'tiborga olishi lozim. Mashg-'ulotning tuzilishi o’quv materiallarining mazmunidan kelib chiqishi. kerak. Bunda asarlanting ta'limiy, tarbiyaviy ahamiyati, badiiy saviyasi, bolalar yoshiga mosligining hisobga oiinishl muhim ahamiyat kasb eladi. Musiqiy mashg'ulotlarining tuzilishi quyidagi faoliyat turlaridan ihorat:
*> musiqiy-ritmik harakatlarni bajarish;
♦> musiqa tinglash:
. .♦> musiqa savodi;
*> qo'shiq kuy lash;
bolalar choig'u asboblarida jo'r bo‘lish.
Maktabgacha ta'lim muassasalarida musiqa mashg'ulotlarining davo- mivligi bolalaming yosh xususivatlarini inobatga olgan ho Ida olib boriladi. Shunga muvofiq mashg'ulotlar kichik guruh- 15-20 daqiqa. o'rta guruhda - 20-25 daqiqa, katta guruhda - 25-30 daqiqa, tayyorlov guruhida - 30-35 daqiqa davomida olib boriladi.




Maktabgacha yoshdagi bolalar tasviriy ko'nikma va malakalarni os on
d'zlashtiradilar. Ikki-uch yoshli bola qalam va mo'yqalamni to'g'ri ushlash
malakasini oson egallaydi, undan foydaianishni qiy inchi liksiz o'rganib
oladi. Olti yoshda bola bir qancha ko'nikma va malakalar zaxirasiga ega
bo'ladi va uiardan yangi predmetlarni tasvirlashdakerakii usullarni qo'ilab,
mustaqil ravishda o⁴z aql-idrokiga tayangan holda fovdalanishi mumkin.
Maktabgacha ta' 1 im muassasaiarida musiqa
tarbiyasining asosiy maqsadi maktabgacha