0‘zbekist0n respublikasi oliy va 0‘rta maxsus ta'lim vazirligi 0‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi

l_ch — strelkali oikazgich markazidan chegara qozigigacha boigan masofaning proyeksiyasi;
R — to‘g‘ri yoi bo‘ylab yoi o‘qidan chegara qoziqchasigacha boigan masofa;
R = A — shu masofaning burilish joyidagi qiymati.
Ajratish punktlaridagi yollar toliq va foydali uzunlik bilan tavsiflanadi. 0‘tkinchi yoining toliq uzunligi shu yoini chega- ralovchi strelkali olkazgichlarning yo‘naltirgichlari (ayrilari) orasidagi masofa bilan belgilanadi (3.6- rasm). Yoining toliq uzunligi qurilish maqsadlarida yol ustki qismi tarkiblarini hisob- lashda qollaniladi. Yoining foydali uzunligi toliq uzunligining tarkibiy qismi boiib, foydali uzunlik chegarasida harakat tarkibi qo‘shni yollardagi harakatga xalaqit bermaydigan boiib joylashadi.Ushbu uzunlik chegara qoziqchalari, chiqish yoki manevr signallari, yoxud strelkali olkazgichlar (3.6- a rasm) yoki tirgaklar (3.6- b rasm) bilan chegaralanishi mumkin.


3.6- rasm. Bekatlarda signallar qo‘yish va yo‘Ilarning foydali uzunligini topish chizmasi.
I - strelkali o‘tkazgich markazidan chegara qoldiqchasigacha bo'lgan masofa;
/ lar - yo‘llarning turli holatlardagi foydali uzunliklari;
/ —strelkali 'tkazgich markazidan svetoforgacha boigan masofa; 1,2- yoilar oraliqlarida chiqish svetoforlari qo'yilishi.



Foydali uzunlik bo‘yicha bekat yollarining siglmi hisoblana- di. Bir yolda joylashishi mumkin boigan vagonlar soni quyi- dagicha topiladi.
bunda: l_fov — yoining foydali uzunligi;

l_lok — yoining lokomotiv band qiladigan uzunligi, m; l_v— vagon uzunligi, m.
0‘tish, bogiash, tortish va ekipirovka yoilarining hamda ehtiyot berk yoilarining hajmi hisoblanmaydi.
3.7. Bekatlarning asosiy qurilmalari
Yuk poyezdlarini o‘tkazish va ishlov berish hamda yoiovchi poyezdlariga xizmat ko‘rsatish uchun bekatlarda yoi tarmoqlari, saralash qurilmasi, yuk hovlisi, lokomotiv va vagon xo‘jaligi hamda boshqaiar mavjud boiadi.
Yoilar poyezdlarni qabul qilish va joiiatish, vagonlarni poyezd tarkibiga yigish, manevr harakatlari va boshqa ishlar uchun xizmat qiladi.
Maium bir jarayonlar uchun moijallangan yoilar max- suslashtirilgan yoi guruhlari boimish parklarga birlashtiriladi (qabul-jo‘natish, saralash, texnik va shu kabi parklar).
Geometrik tuzilishi bo‘yicha parklar trapesoid, parallelogramm va «baliqcha» (3.7- rasm) shaklida boiadi.
Aksariyat hollarda qabul-jo‘natish parklari \'a ayrim boshqa park­lar ham 3—4 yoini birlashtirgan trapetsiva yoki trapesoid (3.7- a, d rasmlar) ko‘rinishda loyihalanadi. Parklardagi yoilar soni ko‘p boisa, ularni^g fcydali uzunliklari orasidagi farq kattalashib ketadi.
Lokomotiviar va yoiovchi vagonlar turadigan parklar yoilar uzunligi bir xil boigan (chekka yoilardan tashqari) parallelo­gramm (3.7- b rasm) shaklida loyihalanadi.
Qabul-joiiatish va boshqa ko‘pfab parklar asosiy yoi da sim- metrik jovlashgan trapetsiva yoki trapesoidlardan tashkil topgan (3.7- e ^rasm) «baliqcha» shaklida loyihalanadi.
Saralash yoilarini qurishda har xil sh aid lard an tashkil top­gan (3.7- / rasm) kambinirlashgan parklar loyihalanadi.
Poyezdlarni tarqatish va qayta tuzish uchun saralash vosita- iari quriladi. Ular oddiy tortish yoii yoki saralash tepaligidan iborat bo‘lishi mumkin. Yuk hovlisi-bu omborxonalar va yoi tar­moqlari jovlashgan hudud.
Lokomotiv xo'jaligi har xil inshootlar va qurilmalar bilan jihozlangan bo‘lib, u lokomotivlarni ta’mirlash, vagonlarni texnik ko'rikdan oikazish va ekipirovka ishlari ni bajaradi.


е)




/-