0 ‘zbek isto n respublikasi oliy va q ‘rta m axsus t a ’lim vazirligi

Majburiy 

davlat  sug'urtasi 

—  qonunda  belgilab  yo'yilgan  tartibda 

fuqarolaming 

ijtimoiy 

manfaatlarini 

va  davlatning  manfaatlarini  ta'm inlash 

maqsadida  havot,  sog’liq  va  mol-mulkning  davlat  byudjetidan  ajratiladigan 

mablag’lar hisobiga amalga oshiriladigan majburiy  sug'urtasi.

Masalan.  harbiy  xizmalchilar,  davlat  bojxona  va  soliq  xizmati  xodimlari  hamda  bir 

qatorda  shunday  toifadagi  shaxslar  baxtsiz  hodisalardan  majburiy  davlat  sug'urtasiga 

tortiladi.  Bu  sug'urta  turi  bo'yicha  sug'urta  mukofotlari  Davlat  byudjeti  mablag’lari 

hisobidan  amalga oshiriladi.

Risklami joylashtirish:

1) 

sug'urta  manfaati 

tufayli 

yuzaga  keladigan 

sug'urtaviy 

huquqiy 

munosabatlaming  boshlanish  jarayoni.  Risklami  birlamchi.  ikkilamchi  va  uchlamchi 

joylashtirish  mos  ravishda  to’g ’ridan  to 'g ’ri  sug'urtalash,  qayta  sug'urtalash  va 

retrotsessiyani  anglatadi.  Bozor  munosabatlariga  asoslangan  iqtisodiyotda  risklami 

joylashtirish sug'urta vositachilari  orqali  sug'urta bozorida amalga oshiriladi:

2)  sug'urta  brokcri  yordamida  bir  vaqtning  o'zida  yirik  va  xavfli  risklami 

qismlarga  bo'lib  bir  nechta  sug'urta  kompaniyasida  sug'urtalash  uslubi.  Bir  qancha 

sug'urta  kompaniyalari  tarkibidan  bittasi  yyetakchi  sifatida  ajralib  chiqadi  va  u 

sug'urta  shartnomasidagi  shartlami  m a’qullab.  riskning  tegishli  qismini  o’z 

javobgarligiga  oladi.  Kevin,  broker  boshqa  sug'urta  kompaniyalariga  murojaat  qilib. 

riskning qolgan qismini  ham joylashtiradi.

Sug'urta 

— har  xil  noxush  hodisalar  ro’y  berishi  natijasida  ko'rilgan  zarami 

qoplash  hamda  fuqarolaming  hayotida  tegishli  sug'urta  hodisalari  ro’y  berganda 

ularga  ntoddiy  yordam  ko'rsatish  maqsadida  tashkil  etiladigan  va  undan  foydalanish 

bilan  bog'liq  (maqsadli  pul  fondlari)  iqtisodiy  munosabatlar  vig'indisi.  o'tkazish 

shartiga  qarab,  sug'urta  majburiy  va  ixtiyoriy  bo'ladi.  Obyektiga  ko'ra.  mulkiy, 

shaxsiy  va javobgarlik  sug'urtasiga  bo'linadi.  Sug'urtaning  asosini  risk  tashkil  etadi. 

Sug'urta - bu riskni taqsimlash usulidir.

Oferta 

-  asosiy  shartlar ko'rsatilgan holda sug'urta shartnomasini tuzish taklifi. 

Sug'urta  kompaniyasi  ofertani  konkret  yuridik  yoki  jismoniy  shaxsga  yo'llashi 

mumkin.