0 ‘zbek isto n respublikasi oliy va q ‘rta m axsus t a ’lim vazirligi

S

  sug'urta kelishuvi  to'g'risidagi  qonun (1908-yiI  30 may);

S

  sug;urta nazorati  to‘g ‘risidagi  qonun (1901  yil  12 may,  1985.1990);

■S

 Federal muassasa to'g'risidagi qonun (1951  yil 31  iyul);

S

  sug'urtalashning umumiy  sharllar to’g'risida akt:

S

 Avtotransport  egalarining  majburiyatini  majburiy  sug’urtalash  to'g'risidagi 

qonun (1965 yil).

Sug'urta kelishuvi  to'g'risidagi  qonun  1908-vil  30 mavda qabul  qilingan  b o iib  

unda,  sug'urta  shartnomalarini  tuzishning  huquqiy  asoslari  va  asosiy  tamoyillarini 

belgilab  beradi.  Shuningdek  sug'urtalovchi  va  sug'urtalanuvchining  huquq  va 

majburivatlari  ham aniq o'z ifodasini topgan.

Sug'urta  nazorati  to'g'risidagi  qonun  1901  yil  12  mayda  qabul  qilingan  bo'lib 

unda,  sug'urta  tashkilotlari  faoliyatini  davlat  tomonidan  tartibga  solish  va  nazorat 

qilishning huquqiy  asoslarini  belgilab  beradi.

Federal  muassasa  to'g'risidagi  qonun  1951  yil  31  iyulda  qabul  qilingan  b oiib  

unda,  Federal  muassasaning  funksiyalari.  huquqlari.  tarkibi,  maqomi,  huquqiy 

asoslarini  belgilovchi  asosiy  normativ  qonun.  Ushbu  qonun  Federal  muassasaning 

sug'urta tashkilotlariga nisbatan vakolatlarini  aniqlab beradi.

Sug'urtalashning  umumiy  shartlar to'g'risida  akt  Germaniyada  mavjud  har  bir 

sug'urtaning alohida tarkibiv qismlari  tasniflangan boiib, u  federal kuchga ega.

Federal  muassasa  sug'urta  bozoridagi  ishtirokchilaming  faoliyatini  nazorat 

qiluvchi  va  tartibga  soluvchi  organ  hisoblanib,  uni  prezident  boshqaradi,  mustaqil 

davlat  organi.  Moliya  vazirligi  tomonidan  nazorat  qilib  boriladi  va  Berlinda 

joylashgan.

Federal  muassasa  qoshida  “sug'urta  kengashi”  faoliyat  yuritadi.  “Sug'urta 

kengashi”  ekspertlardan  tashkil  topgan  boiib,  5  yil  muddatga  Moliya  Vaziri 

tomonidan tavinlanadi.

“Sug'urta  kengashi”  har  biri  5  nafar  vakildan  iborat  bo'lgan  5  ta  palatadan

iborat.

Federal muassasaning vazifalari bo'lib quyidagilar hisoblanadi:

>

  sug'urta faoliyati chegaralarini  o'matib beruvchi normativ aktlami qabul  qilish;

>  sug'urta kompaniyalarini  litsenziyalash;

>

  sug'urtalovchilaming joriy nazoratini  amalga oshirish;

>  sug'urtalovchilaming moliyaviy barqarorligini  nazorat qilish;

>  sug'urtalanuvchilar huquqlarini himoya qilish;

>  sug'urtalovchilar buxgalteriya hisobi va hisobotlarini nazorat qilish;

>  sug'urta faoliyati sohasida metodologiyalami  ishlab chiqish;

376

---

>  Muammoli sug'urta kompaniyalarga o 'z vakillarini yo'nallirish.

Germaniyada  qayta  sug'urtalovchi  kompaniyalar  chegaralangan  moliyaviy 

nazoratga  ega,  xorijiy  qayta  sug'urtalovchi  kompaniyalar  esa  moliyaviy  nazoratga 

tortilmaydi.

Germaniyada  sug'urta  kompaniyalarini  litsenziyalash  tartibi  vangi  tashkil 

qilinayotgan  sug'urta  kompaniyasi  Federal  muassasaga  ariza bilan  murojat  qilishi  va 

unga sug'urta kompaniyasi  ustav kapitalini  tasdiqlovchi  hujjat (minimal  5  min yevro). 

direktorlar kengashi  haqida ma'lumot, yuqori  boshqaruv  haqida  ma'lumot.  yaqin  3  vil 

ichida  sug'urta  kompaniyasi  faoliyati  ish  rejasi  (tariflar,  shartlar.  qayta  sug'urtalash 

dasturi.  sug'unalashning  xarajatlar  smetasi)  kabi  ma'iumotlarni  FMga  taqdim  qilishi 

lozim.

Germaniyada alohida litsenziya talab qiluvchi  sug'urta turlari mavjud:

-   hayot sug'urtasi;

-   ixtiyoriy tibbiy  sug'urta;

-   kredit sug'urtasi;

-   ijtimoiy sohaga qilinadigan byudjet xarajatlarini kamaytiradi;

-   fuqarolami  individual himoyalash samaradorligini  oshiradi.

Germaniyada  sug'urta  bozori  sug'urta  sohasidagi  eng  katta  ulush  davlatlararo 

jismoniy  shaxslami  sug'urtalash  bo'lib.  nemis  sug'urta  bozorining  87%ni  tashkil 

qiladi.

377

---