0 ‘z b e k ist 0n respublikasi olïy ya g ‘rta m âxsus ta’lim yazirligi

Ekoturizmni rivojlantirishda xalqaro  Osiyo  modeli
Bu  yo‘nalishda  BMTning  vatanimizdagi  vakolatxonasinisig 
xalqaro  GEF  loyihasi  asosida  Badayto'qay  daviat  qo'riqxonasi 
xalqaro  biosfera  rezervatiga  aylantirildi.  Hozirda  bu  rezervatda 
xalqaro  hamkorlikda  olimlar  rezervatning  taraqqiyoti  bo‘vicha 
ilmiy  tadqiqotlami  olib  bormoqdalar.  Bu  biosfera  rezervatidan 
xalqaro  EKONET  tizimida  ekoturizmni  rivojlantirish  boshlandi. 
Chunki  biosfera  rezervatida  mahalliy  aholi  ham  yashaydi.  Bu 
aholi  ekoíuristlarga ekoturistik xizmatlami  ko‘rsata boshladi.
5. 
A'vstraliya  modeli.  ílmiy  adabiyoílar  tahlilidan  m a’lum 
bo‘ladiki,  Avstraliya  ekoturizmni  uning  tamoyillariga  asoslanib 
tashkil  qügan  va  jahonda  ekoturizmni  ilmiy-amaliy  qoidalariga 
asosan  rivojlantirayotgan  iider  daviat  hisoblanadi.  Bu  daviat 
ekoturizmni  o‘z  davlatining  hududlarida  tashkil  qilganda 
hududlarni  ijtimoiy-iqtisodiy  rivojlantirishning daviat  dasturlarini 
ishlab chiqadi va hududning tabiiy resurslarini hisobga oigan holda
76

---

ekoturizmni rivojlantirish  imkoniyatlarini  o‘rganadi.  Eng muhimi 
shimdaki, ekoturizmni tashkil qilishda mahalliy aborigen aholining 
ijtimoiy-iqtisodiy  manfaatlari  hisobga  olinadi  va  ekoturistik 
xizmatlami amaiga oshirish to liq  ularga topshiriladi. Ikkinchidan, 
mamiakatdagi shtatlar ma’muriyatming taklif va tavsiyalarini ham 
to‘tiq hisobga oladi.  Mamiakatdagi  tabiatsbunos,  ekolog va biolog 
olimlar  xaitali  hayvonlar  yurti  bo‘lgan  Avstraliyaga  moliyaviy 
jihatdan  imkoniyatlarga  ega  bo‘lgan  turistlaming  kelishsei  juda 
yaxshi bilishadi. Shiming uchun ham ular ekoturistik mahsulotlarni 
turli-tuman  mavzularda tayyorlashadi39.
Atrof-muhit 
muhofazasini 
ta’minlashning 
tizimli  ekanligi
“ X -------—
Yuqori  malakali 
mutaxassislar 
tayyoiiash
Tabiiy resurslardan 
foydaSanisii  va 
muhofaza qilish 
ekoturizm  orqaii 
\  amaiga oshirilishi