0 ‘z b e k ist 0n respublikasi olïy ya g ‘rta m âxsus ta’lim yazirligi

Reklamada  marshrut  davomida  ko ‘rsatiladigan  xhynatlarni 
tasvirlash.
  Turïstik  marshrut  davomida  turistlarga  ko‘rsatiladigan 
xizmatiar  haqida  ushbu  o‘quv  qo'îlanmadagi  mavzularda  batafsil 
yoziidi.  Endi  turistik  marshmtdagi  xizmatlarni  ham  marshrut 
reklamasida aks ettirish turistîar uchun talab qilinadigan axborotlar 
ro‘yxatida  turadi.  Turistik  marshrùtlardagi  xizmatiar  reklamada 
tasvirlaganda  reklamadagi  asosiy  obyektlardan,  qo‘shimcha 
obyektlardan va ekskursiya obyektlaridan keyin qo‘yilishi mumkin.
Bu  holatda  dastlab  marshrutda  xizmat  qiladigan  yuqori 
komfortli  transport  xillari,  ovqatlanishdagi  milliy  taomlar,  eng 
so‘nggida  dam  ohshdagi  sharoitlar  kichik  rangli  rasmlarda  ham 
berilishi turistlami ancha xotirjam qiladi.  Ular marshrut davomida 
yuqorida  qayd  qilingan  xizmatlami  so‘rab-surishtirib  yurmaydi. 
Respublikamizda hozirgi leunga kelib Chimyon tog‘-chang£i sporti 
turizmi  majmuasi,  yirik,  xalqaro  kurortlarimiz jahon  andozalari 
talabida  reklama  chiqarmoqda  va  xalqaro  turizmda  turistîar 
oqimining kelishiga yaxshi  sharoitlar yaratmoqda.
Turizmda reklama ishlab chiqarish mutaxassislarining fikricha:
•  rangü  reklamalar  oq-qora  rangdagilarga  nisbatan  65—70% 
ko‘proq ko‘zga yaxshi tashlanadi;
•  sifatli  ranglangan  rasmlari  bor  reklama  sifatsiz  rasmli 
reklamaga  qaraganda  bir  yarim  barobar  ko‘p  kishilami  o'ziga 
jalb  qiladi;
218

---

•  sariq  hoshiyadagi  qora  rangdagi  m ata  boshqa  ranglarga 
qaraganda ko'proq kishilarni matnni  o'qishga jalb  qiladi;
•  reklamada  ramkalangan  tasvirlar,  izohlar  ramkalanmagan 
matnlarga nisbatan birinchi  navbatda o‘qiladi;
•  reklamadagi  so‘z  o‘yinlari  uning  o‘quvchanligini  pasaytirib 
yuboradi;
•  reklamada  matn qanchalik qisqa bo‘lsa tez yodda qoladi.
Reklama  turizmning  doimiy yoldoshi  bo‘lib,  turistlarga  faqat
sayohat  vaqtida  emas,  balki  undan  so‘ng  ham  xizmaí  ko‘rsatadi. 
Bu esa reklamaga alohida mas’uliyat yuklaydi va turizmdagi tovar 
hamda  xizmatlarni  taklif qilishda  turizm  bozoridagi  axboroílarga 
to‘la  moddiy  mahsulot  vazifasini  bajaradi.  Yodda  tutish  lozimki, 
turistik  marshrut  qanchalik  mukammal  ishlab  chiqilsa  uning 
reklamasi  mazmuni  shunchalik  qiziqtiravchi  ma’lumotlarga  boy 
bo‘ladi.  Turizm  bozorida  reklama  qanchalik ko‘p  bolsa,  xalqaro 
miqyosda  ham,  mahalliy  miqyosda  ham  turistlar  oqimining 
kuchayishiga ijobiy ta’sir qiladi.
Ko‘pincha,  bir  reklama  axborotida  mahsulotni  harakatlanti- 
ruvchi har uchala taslilcií qiluvchini ham hisobga olish talab qilinadi 
(yo‘nalish,  safarlar  ko'rinislilari  va  iste’molchüar  kategoriyalari 
bo‘yicha  ajratilgan  takliflar).  Bunda  reklamaning  quyidagi  asosiy 
prinsiplarini  hisobga olish  zarur:
•  reklama  qisqa  bolista  lozim,  aks  holda  u  oxirigacha  qabul 
qilinmaydi;
•  reklama  mijozlarga  tushunarli  bolista  kerak,  chunki  ongli 
qabul  qilingan  narsalar odatda xotirada  ko‘proq saqlanib qoladi;
•  axborotning  boshidagi  va  oxiridagi  xabarlar  axborotning 
o'rtasida  keltiriladigan  ma’lumotlarga  qaraganda  yaxshi  esda 
qoladi.  Reklama  axboroti  maketi  va  matnini  tuzishda  asosiy 
ma’lumot  bilan  boshlab,  u  bilan  tugatish  uchun  uni  oldindan 
ajratib olish  lozim;
•  ma’lumot lar odatiy tushunchalarga,  ishonchlar,  fikrlarga zid 
bolmasa,  yengil qabul  qilinadi va yaxshi  eslab  qolinadi;
•  jamiyat  hayotining  asosiy  tendensiyalari  ruhiyatini  ham
219

---

hisobga olish 
ш та т:
  Buning  achun aholi ichida ijtimoiy so‘rovlar, 
ya’ni  marketing  tadqiqotlarini  o‘tkazish  kerak.  Faqat  shu  orqali 
mijozlarga  nima yoqishini bilib olish  mumkin.