0-Xotira ierarxiyasi(37-52). docx

Xotira turlarining tashkiliy joylashuv sxemasi:
- Xotira ierarxiyasining turli elementlariga kirish uchun taktlar soni;
- Kirish vaqti ierarxiyaning yuqoridan quyi darajasiga qarab ortib boradi.
2.3-rasm.Xotira turlarining tashkiliy joylashuv sxemasi.
Registrlar.
Registrlar deya nomlanuvchi xotira bloklari markaziy protsessorda
komandalar interpretatsiya qilinishi (sharhlanishi) va bajarilishi davri mobaynida
axborotni o
ʼ
zida vaqtinchalik saqlash uchun mo
ʼ
ljallangan. Registrlar markaziy

---

42
protsessorning bir qismidir (asosiy xotira komponenti emas)
.
Registr uzunligi ba
ʼ
zida
undagi so
ʼ
z o
ʼ
lchami deb ataladi, o
ʼ
zida saqlanishi mumkin bo
ʼ
lgan bitlar soniga teng
bo
ʼ
ladi.
Registrning asosiy vazifalari:
Kesh-xotira:
Kesh-xotira tashkil etish g’oyasi juda sodda bo`lib, u o`zida tez-tez
takrorlanuvchi so`zlarni (word) saqlab turadi. Agar protsessorga biror bir so`z kerak
bo`lsa u albatta dastlab kesh-xotiraga murojaat qiladi. Agar zarur so`z kesh-xotirada
mavjud bo`lmasa, u holda asosiy xotiraga murojaat qiladi.

---

43
2.4-rasm.Kesh-xotiraning Markaziy protsessorda joylashishi.
U manzil maydoniga kiritilmagan, uning tarkibini bevosita o'qish yoki
o'zgartirish mumkin emas. Kesh tarkibini kesh boshqaruvchisi deb nomlangan
maxsus qurilma boshqaradi. Zamonaviy kompyuterlar ikki yoki uch darajali kesh
xotirasiga ega.
CPU kesh xotirasining birinchi darajasi (L1) bu to'g'ridan-to'g'ri kompyuter
mikroprotsessoriga o'rnatilgan xotira turi. Ikkinchi darajali (L2) protsessor keshi
hajmi cheklangan va ona platada joylashgan. Uchinchi darajali (L3) protsessor keshi
asosiy xotira oldida ishlatiladi. Kesh xotiraning har bir darajasi mikroprotsessor
tezligini oshirishga mo’ljallangan.
Asosiy xotira.
Asosiy xotira qurilmasini ikki xil usulda tashkil etish yo`llari
ishlab chiqilgan:
SIMM – Single inline memory module bir tarafga joylashtirilgan xotira modullari.
DIMM – Dual inline memory module ikki tarafga joylashtirilgan xotira modullari.
2.5-rasm.Tezkor xotira.

---

44
Doimiy xotira.
Qattiq diskning ikki turi mavjud:
•
Mobile-Head Magnetic Disk Storage – Harakatlanadigan kallakli magnit disk;
•