0 ‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi m. T. Turdiyev elektrotexnika va elektronika asoslari



Download 31,93 Mb.
bet57/77
Sana02.01.2022
Hajmi31,93 Mb.
#308453
1   ...   53   54   55   56   57   58   59   60   ...   77
Bog'liq
Elektrotexnika va elektronika asoslari (M.Turdiyev)

9.1. Umumiy tushunchalar
Elektronika — gaz, qattiq jism, vakuum va boshqa mu-hitda elektromagnit maydon ta'siri natijasida hosil bo‘lgan elektr o‘tkazuvchanlikni o‘rganish va undan foydalanish masalalari bilan shug‘ullanuvchi fan sohasidir.
Qaysi muhitda elektr o‘tkazuvchanlik hosil bo‘lishidan qat’i nazar, bu o‘tkazuvchanlik zaryadlangan zarrachalar-ning (elektron, ion va hokazo) harakati bilan bog'liq.
Raqamli texnologiyalaming rivoji hozirgi zamon avto-matika va telemexanika, kosmik va harbiy texnika, hisoblash texnikasining rivoji, aynan elektronika fanining nazariy va amaliyotining misli ko'rilmagan darajadagi rivojlanganiga asoslangan. Ishonch bilan ta'kidlash mumkinki, yaqin yillarda mikroelektronika deb atalmish elektronika fani bir qismining rivojlanishi hayotning barcha sohalariga, sanoat ishlab chiqarishi, sotsial-ijtimoiy, uy-ro‘zg‘or, qurilish va hokazo-larga katta ta'sir ko‘rsatadi. Elektronika fanining rivojlanishiga elektrovakuum asboblari asos bo‘ldi. Bu asboblar hozirgi vaqtda qo‘llanilmaydi. Lekin elektron asboblarning ishlash prinsipini aynan shu priborlar misolida ko‘rib chiqish maqsadga muvofiqdir.
Elektron vakuum asbob ichiga ikki elektrod — anod va katod joylashtirilgan bo‘lib, havosi so‘rib olingan shisha idishcha(ballon)dan iborat.Uning ishlash prinsipini termo-elektron emissiyasiga, ya'ni vakuumda qizdirilgan metalldan elektronlar uchib chiqishiga asoslangan. Elektrodlardan biri — katod elektr toki bilan qizdiriladi. Qarama-qarshi elektrod — anodni musbat ishorali qutbga ulasak, katoddan otilib chiqayotgan manfiy ishorali zaryadlangan zarrachalar — elektronlar anodga qarab yo'naladi. Demak, elektr toki hosil bo‘ladi. Anod manfiy qutbga ulansa tok o‘tmaydi. Bunday elektron asbob diod deb ataladi va uning asosiy xossasi tokni bir tomonlama o‘tkazishdir, ya’ni undan faqat ma'lum ishorali tok o‘tadi. Diodning sxemasi 9.1- rasm, a da, uning volt-amper xarakteristikasi 9.1- rasm, b da ko'rsatilgan.
100

www.ziyouz.com kutubxonasi





Download 31,93 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   53   54   55   56   57   58   59   60   ...   77




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish