0-mavzu. Mehnat bozori statistikasi

K_um=K_meu+U_ulg+K_pch+K_ket

6

Mehnat resurslarining mutlaq kamayish ko’rsalkichi (^MRkam)

Demak, mehnat resurslarining kamayishi mehnat yoshidan o’tgan aholi soni, mehnat yoshida o’lganlar, pensiyaga chiqqanlar, mazkur xududdan ketgan mehnat yoshidagi aholi soni evaziga sodir bo’lar ekan.

Statistika mehnat resurslaridan foydalanish darajasini aniqlash maqsadida quyidagi ko’rsatkichlar tizimidan foydalanadi: mehnat resurslarining bandlik koeffisiyenti; istisodiy faol aholining yuklama koeffisiyenti; aholi yosh tarkibining samaradorlik koeffisiyenti.

Bu ko’rsatkichlarning mutlaq va nisbiy qiymatlarini hududlar, tarmoq va sektorlar, mulkchilik shakllari miqyosida hisoblash mumkin. Vaqt bo’yicha o’zgarishini tahlil qilish, u yoki bu qonuniyatni aniqlash maqsadida dinamik ko’rsatkichlar ham hisoblanadi.

Mehnat resurslaridan foydalanish ko’rsatkichlari quyidagi tartibda aniqlanadi (113-jadval).

113-jadval

Mehnat resurslaridan foydalanish ko’rsatkichlarini hisoblash tartibi

1	Mehnat resurslarining bandlik koeffisiyenti (Kb)	Kb=IFa/MR·100	bu ko’rsatkich qanchalik yuqori bo’lsa, shunchalik mehnatga layoqatli aholining bandligi yuqori bo’ladi. kasrning sur’ati bilan maxraji o’rtasidagi tafovut mazkur hudud qanchalik mehnat resurslari zaxira-lariga ega ekanligini tav-siflaydi.
2	Iqtisodiy faol aholining yuklama koeffisiyenti (Kyuk)	Kyuk=INFa/IFa ·100	INFa- iqtisodiy nofaol aholi soni bu ko’rsatkich har 100 iqtisodiy faol aholiga nechta iqtisodiy nofaol (INFa) aholi to’g’ri kelishini ifodalaydi.
3	Aholi yosh tarkibining samaradorlik koeffisiyenti (Kets)	Kets=A16yosh/MEa·100	A16yeshg-16 yoshgacha bo’lgan aholi soni MEa-mehnat yoshidagi aholi soni bu ko’rsatkich har 100 ta mehnat yoshidagi aholiga to’g’ri kelgan mehnat yoshigacha bo’lgan o’smirlar sonini tavsiflaydi.

Mehnat resurslaridan foydalanish darajasini tavsiflovchi ko’rsatkichlar o’rtasida quyidagicha bog’lanish mavjud:

K_b=