Ў збекистон р еспубликаси о лий ва ўрта махсус таълим вазирлиги том он и д ан олий ўқув ю ртлари

Фасадбоп сопол ашёлар. 
Б инонинг фасад қисмини қуришда 
сифатли пиширилган тўғри шаклли, бир текис рангдаги ғишт ва 
сопол тошлар кўп ишлатилади. Фасадбоп ғишт ва тошлар шаклига 
ва ишлатилишига кўра бир қаторга ва бурчакларга териладиган хил­
ларга ажратилади. Бундай ғиштлар 150, 100, 75 маркаларда ишлаб 
чиқарилади. Уларнинг сув шимувчанлиги 8—14 %, совуққа чидам­
лилиги 25 цикддан кам бўлмаслиги керак. Фасадбоп ғишт ва тошлар 
зинапоя деворларини, цехларнинг ички қисмини, ошхона девор- 
ларини қоплашда ҳам қўлланилади. Фақат ён томони сирланган ғишт 
санузел ва деворларни қоплашда кўп ишлатилади. Булардан бошқа 
фасадбоп сопол ашёлар, арақи (карниз)лар, дераза тахтаси сиф а­
тида ишлатилади.
Қоплама сопол тахтачалар. 
Нодир бинолар фасадини пардоз- 
лашда жуда кўп сопол қоплама ашёлар ишлатилади. Масалан, қоп- 
лама тахтачалар, тошлар, терракот ва бош қа сирланган буюмлар 
шулар жумласидандир. Қоплама сопол буюмлар, асосан, нам усул 
билан тайёрланади ва юқори сифатли лой қориш м аси бўлган 
такдирда эса ним қуруқ усул ҳам ишлатилади. Ф асадбоп қоплама 
сопол тахтачалар юқори сифатли лойни яхшилаб пишитиб (зичлаш 
усули билан) ишланади (7.9-расм). Уларнинг қалинлиги 20—25 мм, 
юзи 250x138 мм ўлчамларда қаторбоп ва бурчакбоп қилиб ишлаб 
чиқарилади. Кичик тахтачалар тайёр девор юзасига цемент қориш - 
маси билан ёпиштирилади.
Терракот буюмлар деб, сунъий равишда безалган ва ранг берил- 
гандан сўнг пишириб олинган қоплама сопол ашёга айтилади (7.10- 
расм). Сирланмаган терракот ҳайкалтарошликда, кичик меъморчилик 
қисмлари, деворбоп ашёлар сифатида ишлатилади.

---

7.9-расм.
Фасадбоп қоилама сопол тахтача.
Гулдор-майолик буюмлар 
деб, 
пишириш жараёнида табиий ра­
вишда рангланувчи ёки рангли сир 
суртилган қоплама сопол ашёга ай- 
тилади. Бундай сопол тахтачалар 
билан қопланган бино фасади ги- 
лам сингари чиқади. Тошкентда қу- 
рилган 19 қаватли маъмурий бино 
ва Т ем у р и й лар тарихи д авлат 
музейи каби бинолар бунга мисол 
бўла олади (7.11-раем).