*/ V /*v • •.* • j menejment nazariyasi 0‘quv qollanma 0‘zbekist0n respublikasi oliy va 0‘rta maxsus ta’lim vazirligi

Ijtimoiy soha 
- davlat ijtimoiy siyosatini amalga oshimvchi kishilik 
jamiyati  hayot  faoliyatining  sohasi.  Bu  siyosat  jamiyat  hayotining 
hamma  tomonlari  taraqqiyotini  ta’minlovchi  moddiy  va  ma’naviy 
ne’matlami  taqsimlash,  har  bir  insonning  hayot  tarzini  yaxshilashga 
yo‘naltirilgan.  «Ijtimoiy»  ning  mazmuni  -  bu  ijtimoiy  guruhlar, 
individlar o‘rtasida ulaming holati, jamiyatdagi o‘mi va roli, hayot tarzi 
yuzasidan munosabatlaridir.
 
Sivilizatsiyalashgan  rivojlanishning  asosiy  maqsadi  -  iqtisodiyot, 
                     
67
 Иванова B.H. Основы современного социального управления. Москва, 2000.
 

---

 
bozor,  texnik  tuzilmalar,  ulami  isloh  qilish  emas,  balki  o‘z  fuqarolari 
daromadlarini oshirish, ulaming turmush darajasini ko‘tarish.
 
Ijtimoiy  sohaning  har  bir  tuzilmaviy  elementi  tizim  doirasida 
qolganlari  bilan  bog‘lik,  ijtimoiy  sohaning  boshqarish  organlari  tizimi 
ilmiy  usullarga  tayanib,  o‘z  a’zolari  turmush  darajasini  oshirish 
maqsadida barcha ijtimoiy jarayonlarga kompleks ta’sir qilishni amalga 
oshiradi.
 
Jamiyatda,  va  shuningdek,  ijtimoiy  sohada  har  qanday 
o‘zgarishlami  amalga  oshirish  uchun  katta  miqdorda  turli  resurslar 
talab  qilinadi:  moddiy,  moliyaviy,  ijtimoiy.  Texnika,  texnologiya,  ilm-
fan,  madaniyat,  ta’limda  olg‘a  siljishni  amalga  oshirish  uchun  unga 
yetarli miqdorda resurslar kiritish kerak. Aks holda reja, loyiha, dastur 
muvoffaqiyatsizlikka  uchraydi.  Bu  muammoni  muvaffaqiyatli  yechimi 
ijtimoiy  menejment  ilmi  va  san’atiga  bog‘liq.  Bir  tomonda  barcha 
resurslar,  ijtimoiy  jarayonlaming  ko‘p  tomonlama  ilmiy  tahlili,  ulami 
baholash,  o‘zlashtirish  mexanizmlarini  bilish  kerak  bo'lsa,  boshqa  bir 
tomondan hayotiy tajribaning mavjudligi, resurslami ishlatish bo‘yicha 
faoliyat yuritish kerak.
 
Shunday  qilib,  ijtimoiy  menejmentning  mazmunini  qonunlar 
to‘plami,  tamoyillar,  funksiyalar,  boshqaruv  subyektining  faoliyat 
usullari,  boshqamv  munosabatlarining  ijtimoiy  muhitda  vujudga 
keluvchi  menejerlik  jarayonlari  tashkil  etadi.  Shuning  uchun  ijtimoiy 
menejmentning  asosiy  maqsadi  -  zamonaviy  ijtimoiy  jarayonlar  bilan 
birgalikda 
ijtimoiy 
soha 
va 
ijtimoiy 
resurslardan 
samarali 
foydalanishdir.
 
Ijtimoiy  menejmentning  metodologik  asoslari  uning  mohiyati, 
mazmuni, qonuni, qonuniyatlari va tamoyillarini ochib beradi. Ijtimoiy 
menejment tizimini o‘rganish uning tashkiliy shakllari, funksiyalari va 
tuzilmasini  aniqlaydi,  iqtisodiy,  tashkiliy-buyruqli,  ijtimoiy-psixoligik 
mexanizm-larini,  ulaming  yig‘indisi  va  hamkorligini  ко‘rib  chiqadi. 
Bunga shuningdek, ijtimoiy ta’siming sifati va samaradoligi, menejment 
madaniyati,  menejerlar  o‘zlarining  mehnatini  ilmiy  tashkil  etish 
nazariyasi,  ulami  tayyorlash  tizimlari,  boshqamv  san’ati  haqidagi 
bilimlar ham kiradi.
 
Shuning uchun, ijtimoiy menejment nafaqat ilm, balki boshqarish 
san’ati  hamdir:  unda  hissiyot,  insonlaming  ijodiy  imkoniyatlari, 
ulaming individual xususiyatlari, ma’lum ijtimoiy holat, ijtimoiy kenglik 
sohasida qonunlar va ilm tamoyillarini qo‘llay olish jamlanadi.