*/ V /*v • •.* • j menejment nazariyasi 0‘quv qollanma 0‘zbekist0n respublikasi oliy va 0‘rta maxsus ta’lim vazirligi

Menejment  subyekti. 
Menejment  subyekti  -  bu  tashkilot  doirasida,  boshqaruv  ta’sirini, 
uning muammolari va maqsadlarini amalga oshiradigan shaxs yoki shaxslar guruhidir.
 
Menejment  subyektining  o‘ziga  xos  xususiyati  shundaki,  doimo  menejment  subyektini 
obyektdan sifat jihatidan ajratib turadigan odamlar (jonli narsalar) boiishligidir.
 
Boshqaruv ta’siri deganda - maqsadlar, vazifalar, rivojlanish istiqbollarini shakllantirish va 
ulami amalga oshirishdagi harakatlar
 
9

---

10 
 
tushuniladi Subyektmng ushbu ta’ri
fl neglzlda deyar
ii 
b h odamlar
 mtegratsiyalangan ко rsatlach sif
atlda 
bul ilinadi
 davomida biz boshqaruv subyekti sif
atida harakat qilishiltllz kefak
 uchun, hayotimiz haqida qaror 
qab
u
, 
qiUsh ya hatto bir0f
 qilish jarayomda biz boshqaruv suby
e
^
tlga ay
i
anamiz
 
Menejemmg professional faoliy^ 
sohasi b
„ 
tashK| ЫюЫша<и
 menejer bn mhkdot do,ras.da 
bosh
qamv Ьаика
,
№ 
hi dj
'
 
SSr—t ^ 
k,Shl
 
^Uhqarav
 
Menejment subyekti sifatida:
 
-
 
Vazirlar Mahkamasi;
 
-
 
Vazirliklar va vazirlar;
 
-Qonun chiqaruvchi hokimiyatlar -Tuman xalq deputatlar kengashi;
 
-Ijro etuvchi hokimiyatlar;
 
-Sud hakimiyati;
 
-Oliy sud, viloyat sudlari;
 
-Hokimliklar;
 
-Qo‘mitalar va ulaming raislari;
 
-Jamoa, uyushma kengashi raislari- -Korxona rahbarlari, bo‘im boshii ’|
ar
|.
 
-
 
Fuqarolar yig‘ini raisilari va bo
shqalami kintlsh
 
Ко pincha menejeming faoliy
ati tashkilot
 doiras
idan
 '
tashpariga
 chiqib ketadi, lekm bu holatda ham 
u sub kt hisoblana(
, 
с Ы п к
* ?  
faoliyati maqsad va vazifalami amal^ 
oshinshga
, 
уа
^ ’ . tashkilotni 
namoyon etishga qaratilgan b
0
‘la
d
i 
^
 
Menejment snbyekti nafaqat aloh
ida shax тяЦ|СГ1
 
. 
ottamlar ham bo hsta mnmkm. 
Bosh 
Ь
агак
адагШ
 JLlga 
osinnshda, yagona xarakterga ер, 
bo4
 subyek
tain
„ 
mohi
J* 
о 
zgarmaydi. Bn gnrah odandar ha, 
qanday boshqan
 НагЛяРтШ amalga oshmshga qaror qdgan , 
dir 
v
 
xususiyatlanga ega bo ladilar. (
Jshhu h w(
 
odatda 
boshqaruvnmg bir subyektiga tegishli hisoblanadi 
Demak, menejment ishini bajara
V(
.
hi idoraJar va ulaj
_^ 
rahbarlari
 menejment subyektlari 
hisoblanadi. 
® 
Menejment obyekti. Menejment 
obyekti
 . haqida 
so
-
z
 ™
iKan
da eng awalo, obyekt so zmrng 
lug av.y 
e>tibor berayl
^
0
8
byekt
A)
 
bizdan  tashqarida  va  bizning  ongimizga  bog‘liq  boimagan  holda 
mavjud boigan borliq, voqelik, moddiy dunyo, mavjudot;
 
B)
 
kishi faoliyati, diqqat e’tibori qaratilgan xodisa, predmet, shaxs;
 
V) xo‘jalik yoki mudofaa ahamiyatiga ega bo‘lgan korxona, qurilish,
 
ayrim shaxslardir.
 
Menejment  obyekti  -  tashkilot  doirasida,  uning  maqsad  va  vazifalarini 
amalga  oshirish  uchun  menejment  subyekti  tomonidan  boshqaruv  ta’sirini 
o‘tkazishga qaratilgan barcha organlardir.
 
Bularga:
 
-
 
mamlakat; - tarmoq;
 

---

11 
 
-
 
respublika; - korxona;
 
-
 
viloyat; 
- xodimlar;
 
-
 
tuman; 
- ishlab chiqarish;
 
-
 
konsern; 
- samaradorlik va boshqlarni kiritish
 
mumkin.
 
Umumiy  holda,  menejment  obyektiga  tashkilot  xodimlari,  uning 
raqobatchilari,  tashkilotning  moliyasi,  ishlab  chiqarish,  sotish,  resurslami 
yetkazib beruvchilar, axborotlar va boshqalar kiradi.
 
Iqtisodiyotni  boshqarish  bevosita  menejment  obyekti  bo‘lgan  mehnat 
jamoalari  va  alohida  xodimlardan  iboratdir.  Faqat  ulaming  mehnat  faoliyati 
vositasida  ishlab  chiqarishning  moddiy  unsurlari,  ya’ni  mehnat  vositalari  va 
predmetlariga  ta’sir  etiladi.  Menejment  obyekti  mikro  voqelikdan  (moddiy 
dunyo, jamiyat) makro darajagacha boigan voqelikni o‘z ichiga oladi.
 
Menejment  obyektlarining  xilma-xilligidan  quyidagilar  aniqlanishi 
mumkin:
 
-
 
tashkilotning 
inson 
resurslari, 
ulaming 
vakillari 
xodimlar, 
bo‘ysunuvchilar;
 
-
 
tashkilot uchun resurslami yetkazib beruvchilar;
 
-
 
raqobatchilar;
 
-
 
mahalliy  tarmoqlami  tashkil  qiluvchilar  va  o‘matuvchilar,  axborot 
ta’minotni qulay sharoitda taqdim qiluvchilar va hakazo;
 
-
 
tashkilotning moliyasi, ya’ni to‘g‘ridan-to‘g‘ri moliyaviy va pul oqimlari 
va ulami boshqarish.
 
Ushbu  ro'yxatni  ko‘plab  boshqaruv  obyektlari  bilan  toidirish  mumkin. 
Misol uchun, boshqamv obyektlari mamlakatdagi ijtimoiy- iqtisodiy vaziyatni, 
mintaqaning infratuzilmasini, siyosiy vaziyatni o‘z ichiga oladi.
 
Ushbu  boshqaruv  subyektlari  boshqaruv  ta’siriga  deyarli  javob 
bermasligiga  qaramasdan,  ularni  hisobga  olish  va  iloji  boricha  ularni 
boshqarishga  yoki  o‘z  manfaatlari  uchun  foydalanishga  harakat  qilish  tavsiya 
etiladi.