" s h a r q " n a sh r iy o t -m a t b a a a k s iy a d o r L ik k o m pa n iy a si bosh t a h r ir iy a t I

M arginal  huquqiy  xatti-harakat.

  M arginallik  lo tin ch a  “ m arginalis” 

s o ‘zidan  olingan  b o ‘lib,  chek k a d a,  ch eg a rad a  turish  m a ’nosini  anglatadi. 

B unda  shaxs  davlat  to m o n id a n   o ‘rnatilgan  ja z o   tizim id an   q o ‘rqishi  o q i­

b atida  h u q u q   talabiga  b o ‘ysunadi.  Bu  toifa  shaxslar  ijtimoiy  faol  yoki 

o datiy   huquqiy  xatti-h ara k atn i  am alga  oshirm aydilar.  M arginallik  xulq- 

a tvorning  shu n d ay   shakliki,  b u n d a   individ  g ‘ayriijtimoiy  kayfiyatda, 

o ‘rnatilgan  huquqiy  tartibotni  buzish  chegarasida  b o ‘ladi,  a m m o   m uayyan 

hadik  va  q o ‘rquv  t a ’sirida  salbiy  oqibat  yuz  berm aydi.  U sh b u   vaqt 

oralig‘ida  shaxsning  xatti-harakatlarining  motiviga  ja zo g a  tortilishdan 

xavotirlanish,  h u q u q q a   rioya  qilishdan  m a n fa at  qidirish,  yaqinlari  va 

ja m o a n in g   d as h n o m la rid a n ,  noroziliklaridan  c h o ‘chish  kabi  om illa r  t a ’sir 

k o ‘rsatadi.  U m u m a n   olganda,  marginal  xu lq -atv o r  h u q u q q a   muvofiq 

x u lq -atv o r  hisoblanadi.  C h u n k i,  shaxs  o ‘z  e ’tiqodi  jih a td a n   huqu q iy   ta ­

lablarga  xayrixoh  b o ‘lm asa-d a,  biroq  ularga  rioya  etadi.

H u q u q q a   muvofiq  xatti-h ara k atla rn in g   bir  q a n c h a   turlariga  b o ‘linadi. 

U larni  turli  m e z o n la r  asosida  tasniflash  m u m k in .  M asalan,  h u q u q q a   m os 

x atti-hara katla rning  tashqi  n a m o y o n   b o ‘lish  xususiyatiga  k o ‘ra