" s h a r q " n a sh r iy o t -m a t b a a a k s iy a d o r L ik k o m pa n iy a si bosh t a h r ir iy a t I

huquqqa  muvofiq,  yuridik  betaraf  va  huquqqa  zid  keluvchi  xulq-atvor

 

b o ‘lishi  m um k in .

504

---

XXIII  B O B .   H U Q U Q IY  XU LQ -ATVO R ,  H U Q U Q B U ZA R LIK   VA  Y U R ID IK   JAVO BG A R LIK

H u q u q iy   xu lq -atv o r  tuzilishiga  k o ‘ra  quyidagi  t o ‘rt  e le m en tn in g  

birligidan  iborat:  subyekt,  obyekt,  subyektiv  t o m o n   va  obyektiv  to m o n .

Subyektlar

  sifatida  q o n u n d a   belgilangan  ta rtibda  ta n   olingan  jism oniy 

va  yuridik  shaxslar  hisoblanadi.

O byektlar

 b o ‘lib  m o d d iy   d u n y o n in g   n e ’matlari,  ijodiy  faoliyat  natijasi 

va  subyektlarning  xulqi  hisoblanadi.

Obyektiv  tomon

  huqu q iy   xulqning  h arakat  yoki  harakatsizlik  shaklla- 

rida  n a m o y o n   b o ‘lishidir.

Subyektiv tomon

  huquqiy  xulq-atv o rn in g   ichki  to m o n la rin i  ifodalab,  u 

h u q u q   subyektlarining  harakatlari  motivlari,  ruhiy  holati,  ichki  k echin- 

m alari  h a m d a   m a s ’uliyatlilik  darajasi  bilan  tavsiflanadi.

H u q u q iy   x a tti-h a ra k a t  ju d a   keng  m a ’noga  ega.  U   o ‘z  xususiyatiga 

k o ‘ra  b ir  xil  em as.  Shaxsning  h u quqiy  tartibga  solish  ja rayoniga  jalb  eti- 

lish  darajasiga  k o ‘ra  huqu q iy   x a tti-h a ra k a t  quyidagi  t o ‘rt  turga  ajratiladi: