" s h a r q " n a sh r iy o t -m a t b a a a k s iy a d o r L ik k o m pa n iy a si bosh t a h r ir iy a t I

birinchi  bosqich  —

  o d a tn in g   m u tlaq   h u k m ro n lik   davri.  Bu  davrda 

jam iyatdagi  b a rc h a   ijtimoiy  m u n o s a b a tla r  o d a t  orqali  tartibga  solingan, 

y a ’ni  bu  davrda  h u q u q   u m u m a n   b o ‘lm agan,  chu n k i  b u n d a   h u q u q n i  yuza- 

ga  keltiruvchi  davlat  h a m   b o ‘lm agan;

209

---

DAVLAT  VA  HU Q U Q   NAZARIYASI

ikkinchi bosqich  —

  o d a t va  h u q u q n in g   birgalikda  am al  qilgan  davri.  Bu 

davrda  davlat  paydo  b o ‘lib,  asta-sekinlik  bilan  h u q u q   norm alari  vujudga 

kela  boshlagan,  y a ’ni  h u q u q   o ‘z - o ‘zidan,  paydo  b o ‘lib,  zudlik  bilan  odat 

asosida  tartibga  solinayotgan  ijtimoiy  m u n o sab atlarn i  q a m ra b   olgan  em as, 

aksincha  b o sq ich m a-b o sq ich ,  asta-sekinlik  bilan  o d a t  o ‘rniga,  davlat 

to m o n id a n   yaratilgan  h u q u q   n o rm alari  kela  boshlagan;