+ mehnat munosabatlari va ularning yo’nalishlari nazariyasi va amaliyoti

# «Mehnatiqtisodiyoti» fanining predmeti nima?
+ mehnat munosabatlari va ularning yo’nalishlari nazariyasi va amaliyoti;

# Мehnat iqtisodiyoti fanining vazifalari nimalardan iborat?

+ mehnat resurslarida samarali foydalanish, ishchilarni takror ishlab chiqarish, makro va mikrodarajada mehnatni tashkil qilish;

# Mehnat faoliyatining mazmunga ko’ra turlari nimalardan iborat?

+ ishlab chiqarish harakati, mulkchilik shakllari, ijtimoiy psixologik, ijtimoiy-tashkiliy;

# Mehnat taqsimoti nima?

+ har xil mehnat turlarining bir biridan ajratilishi, pirovardida ishlab chiqarishda ishtirok etuvchi turli guruh kishilarining xilma xil mehnat bilan band bo’lishi;

# Ishlab chiqarish jarayoni nima?

+ ishlab chiqarish jarayoni deganda mehnat, texnologik va tabiiy jarayonlarning mehnat predmetlari bilan chambarchas bog’liq holda amal qilishi natijasida xom ashyodan ma’lum bir turdagi tayyor mahsulotning yaratilishi tushuniladi;

# Funksional mehnat taqsimoti nima?

+ ishchi kuchiga bo’lgan talab va taklif, uning qiymati va baxosi, ishchi kuchi o’rtasidagi raqobat;

# Operasion mehnat taqsimoti nima?

+ ayrim texnik va iqtisodiy talablarga amal qilgan xolda ishlab chiqarish jarayonini tarkibiy qismlarga bo’lish;

# Mehnat bozorining asosiy elementlari qaysilar?

+ ishchi kuchiga bo’lgan talab va taklif, uning qiymati va baxosi, ishchi kuchi o’rtasidagi raqobat;

# Mehnat kooperasiyasi deb nimaga aytiladi ?

+ bu birlashtirish, mehnat faoliyati jarayonidagi alohida ixtisoslashtirilgan ijrochilar o’rtasidagi aloqalarning o’rnatilishi;

# Ish o’rinlari mexanizasiya darajasi bo’yicha necha guruxga bo’linadi ?

+ 3

# Mehnat bozori nimalardan iborat?

+ ishchi kuchining talab va taklifini muvozanatlash jarayoni;

# Ishchi kuchining taklifi nimalardan iborat?

+ ish joylari bilan ta’minlanmagan ishchi kuchi miqdori;

# Ishchi kuchiga bo’lgan talab nimalardan iborat?

+ ish beruvchilarning muayyan ishchi kuchiga bo’lgan ehtiyoji;

# Mehnat bozorida raqobatdosh asosiy omillar nimalarga bog’liq?

+ ishchi kuchini kasb-malakasiga bog’liq;

# Demografiya nimani o’rganadi?

+ inson resurslarini;

# Mehnat resurslarining yosh chegarasini to’g’ri aniqlab bering?

+ 16 - 60 16 - 55

# Mehnat resurslarini takror ishlab chiqarish mazmuniga nimalar kiradi?

+ iqtisodiyot tarmoqlarini ishchi kuchi bilan ta’minlash maqsadida beto’xtov ravishda mehnat resurslarini shakllantirish jarayoni;

# Mehnat resurslarini takror ishlab chiqarish jarayonlarining asosiy bosqichlari nimalardan iborat?

+ shakllantirish, taqsimlash, ayirboshlash, foydalanish;

# Mehnat resurslarini shakllantirishning mazmuni nimadan iborat?

+ mehnat resurslarining doimiy ravishda yangilanib turishi;

# Mehnat resurslarini taqsimlanishiga nimalar kiradi?

+ mehnat resurslarining faoliyat turlari bo’yicha iqtisodiyot sohalarida taqsimlanishi va qayta taqsimlanishi;

# Mehnat resurslarini takror ishlab chiqarishning ayirboshlashi nimalardan iborat?

+ mehnat bozorida ishchi kuchining ish haqi orqali oldi sotdi jarayoni;

# Mehnat resurslaridan foydalanish bosqichi nimalardan iborat?

+ takror ishlab chiqarish korxonalarida kalendar ish rejimida mehnat resurslaridan samarali foydalanish;

# Mehnat potensialining ijtimoiy-iqtisodiy mazmuniga nimalar kiradi?

+ mehnat resurslarining ijtimoiy-iqtisodiy salohiyati;

# Mehnat resurslaridan mehnat potensialining farqi nimada?

+ mehnat potensiali miqdori mehnat resurslari miqdoridan ortiqcha;

# Ishchi kuchidagi “inson kapitali” tushunchasi sizga nimani bildiradi?

+ ishlab chiqarish jarayoni natijasida ishchi kuchining bilim, malaka, tajriba darajasining oshib borishini bildiradi;

# Aholining ish bilan bandligi tushunchasiga nimalar kiradi?

+ ishchi kuchini ish joylari bilan ta’minlanganligi;

# Aholini ish bilan bandligining qanday turlari bor?

+ to’la ish bilan bandlik, to’la bo’lmagan ish bilan bandlik;

# Aholi ish bilan bandligini rasmiy boshqarish tizimi nimadan iborat?

+ davlat mehnat muassasalari.

# To’la bandlik nima?

+ ishchi kuchiga bo’lgan talab va taklifning tenglik xolati;

# Qisman bandlik nima?

+ yarim ish vaqtida band bo’lish;

# Ishsizlik nima?

+ ish bilan ta’minlanmagan aholi.

# Ishsizlik tushunchasini qanday tushunasiz, va unga aniq ta’rif bering?

+ 16 yoshdan boshlab to pensiya bilan ta’minlanish xuquqini olishgacha bo’lgan yoshdagi, ishga va ish haqiga ega bo’lmagan, ish qidiruvchi shaxs sifatida maxalliy mehnat organidan ro’yxatga olingan, mehnat qilishga, kasbga tayyorlash va qayta tayyorlashdan o’tishga, malakasini oshirishga tayyor mehnatga qobiliyati shaxslar ishsiz deb e’tirof etiladi;

# Tarkibiy ishsizlik nima?

+ iqtisodiyot tarkibining o’zgarishi bilan yuzaga keladigan ishsizlik;

# Iqtisodiy jihatdan faol aholi kimlardan iborat?

+ Ish bilan bandlar va ishsizlar;

# Quyidagilarning qaysi biri ishsizlik turini tavsiflaydi?

+ joriy, davriy, tarkibiy va boshqalar;

# A. Ouken qonuni deganda nimani tushunasiz?

+ mamlakat miqyosida tabiiy ishsizlikning 1% oshishi YaMM ning 2.5% ga kamayishiga olib keladi;

# Boshqaruv ilmi deganda nimani tushunasiz?

+ mamlakat miqyosida, iqtisodiyotning boshqaruvini tashkil etish

# Ishchining shaxsiy xislati omiliga nimalar kiradi ?

+ ishchining ma’lumoti, yoshi, jinsi;

# Kadrlar qo’nimsizligi?

+ o’z hohishiga ko’ra va mehnat intizo-mini buzilganligi uchun xodimlarni ishdan bo’shatilishi;

# Hodimlar harakati intensivligi qaysi koeffisentlar bilan tavsiflanadi?

+ qabul qilish, bo’shatish, umumiy aylanish koeffisentlari;

# Korxonaning funksional tarkibi qanday shakllantiriladi?

+ korxonada mavjud faoliyat turlari bqyicha hodimlarni guruxlarga ajratish yo’li bilan;

# Mehnat unumdorligi nima?

+ vaqt birligi ichida mahsulot ishlab chiqarish (xizmat ko’rsatish);

# Mehnat unumdorligini oshirish omillariga nimalar kiradi?

+ ijtimoiy-iqtisodiy, moddiy texnik, tashkiliy;

# Mehnat unumdorligini oshirish rezervlari qaysilar?

+ iqtisodiy, tashkiliy texnik, ijtimoiy psixologik;

# Mеhnаt bоzоrini tаrtibgа sоlishning qаndаy uslublаri mаvjud?

+ ishchi kuchigа tаlаbning оshishi, ishchi kuchi tаklifining kаmаyishi, ishchi kuchigа tаlаbning kаmаyishi, ishchi kuchi tаklifining оrtishi;

# Mehnat unumdorligini o’lchash usullari qaysi ko’rinishda bo’ladi?

+ natural, qiymat, mehnat;

# Mehnat unumdorligini natural usulda qanday o’lchash mumkin?

+ tovar ishlab chiqarishning jismoniy hajmi unga ketgan mehnat sarfiga bo’lish bilan;

# Mehnat unumdorligini qiymat usulida qanday o’lchash mumkin?

+ tovar ishlab chiqarishning qiymat ko’rsatkichlari(pul birligi) unga ketgan mehnat sarfiga bo’lish bilan.

# Mehnat unumdorligi mehnat usulida qanday aniqlanadi?

+ tovar ishlab chiqarishga ketgan jami mehnat xarajatlari ketgan mehnat sarfiga yoki normativ mehnat sarfiga bo’lish bilan;

# Makrodarajada mehnat unumdorligi qanday o’lchanadi?

+ milliy daromadning aholi soniga nisbati bilan;

# Korxonalarda mehnat unumdorligi o’lchashning asosiy hususiyatlari nimalardan iborat?

+ korxonalarda mehnat unumdorligi ishlab chiqarilgan tovarlar miqdorini unga ketgan haqiqiy vaqt miqdoriga bo’lish orqali topiladi;

# Jon boshiga to’g’ri keluvchi aholi daromadlari qanday aniqlanadi?

+ yalpi ichki maxsulot respublika fuqarolari soniga bo’linadi;

# Aholining real daromadlari bu-?

+ daromadlarning tovarlar sotib

# Turmush darajasi tushunchasi bu - ...?

+ turli ne’matlar bilan ta’minlanganlik va ularni iste’mol qilish darajasi;

# Quyida qaysi ko’rsatkich ta’riflangan: “mehnat uchun resurslarni qayta yaratishning quyi chegarasi sifatidagi ish qobiliyatini saqlash darajasida ne’matlarni iste’mol qilish”?

+ normal daraja;

# Tirikchilik minimumi bu - ...?

+ jismonan yashash uchun zarur bo’lgan ish haqi darajasi;

# Iste’mol byudjeti bu-...?

+ yashash uchun zarur bo’lgan tovarlar va xizmatlar qiymati;

# Aholining turmush darajasini ifodalovchi ko’rsatkichlar qaysilar?

+ salomatlik, ovqatlanish, turur joy, uylardagi mol-mulklar, pulli xizmatlar, aholining madaniy darajasi, daromadlar va xarajatlar;

# Aholi ehtiyojlari va turmush darajasiga qanday omillar ta’sir ko’rsatadi?

+ ishlab chiqarish va xizmat ko’rsatish sohasining rivojlanishi;

# Lorens egri chizig’i?

+ aholining eng kam va eng ko’p daromadli qismlari nisbati;

# O’zbekistonda aholining moddiy, ma’naviy ijtimoiy ehtiyojlarini qondirilish darajasini ifodalaydigan qanday atama keng qo’llaniladi?

+ turmush darajasi;

# Ijtimoiy transfert nima?

+ maxsus fondlardan yoki davlat byudjetidan to’lanadigan to’lovlar;

# Ish haqi nima?

+ ishchi kuchining qiymat ekvivalenti;

# Ish haqining asosiy shakllari qaysilar?

+ ishbay va vaqtbay;

# Vaqtbay ish haqi shaklda haq to’lash nimaga asoslanib amalga oshiriladi?

+ vaqt sarfiga qarab;

# Nominal ish haqi nima?

+ soliqlar olinmagan ish haqi;

#Real ish haqi nima?

+ ish haqini to’lovga qobilligi;

# Mehnatga haq to’lashni tashkil etish elementlariga nimalar kiradi?

+ mehnatni normalash, tarif tizimi;

# Mehnatga haq to’lashning ishbay-akkord shakli qaysi tarmoqlarda keng qo’llaniladi?

+ sanoat, qishloq xo’jaligi;

# Korxonalarda mukofotlash tizimlari kim tomonidan tasdiqlanadi?

+ korxona rahbari.

# Ijtimoiy sherikchilik jarayonida kimlar ishtirok etadi?

+ davlat va ish beruvchi;

# Ijtimoiy sherikchilikning asosiy maqsadi nima?

+ mehnat sharoitlari hususida tomonlarni birgalashib faoliyat yuritishi;

# Ijtimoliy sherikchilikni tashkil qilishning qanday usullari mavjud?

+ markazlashgan, markazlashmagan, aralash;

# Mehnat bo’yicha audit qanday yo’nalishlarda olib boriladi?

+ ish haqi, mehnat unumdorligi, ishchi kuchidan foydalanish;

# Bozor munosatbatlari sharoitida aholini ijtimoiy himoya qilishning O’zbekistondagi hususiyati?

+ kuchli ijtimoiy himoya yuritish;

# O’zbekistonda aholini ijtimoiy himoya qilish mexanizmi qaysi tashkilot tomonidan olib boriladi?

+ respublika xukumati tomonidan;

# Kambag’allik nima?

+ daromadning yashashga yetmasligi;

# Ijtimoiy muhofazadan ko’zda tutilgan asosiy maqsad nima?

+ aholini turmush darajasining pasayib ketishiga yo’l qo’ymaslik;

# Ijtimoiy ta’minotning davlat siyosatini davlatning qaysi idorasi amalga oshiradi?

+ pensiya idoralari;

# Ish bilan ta’minlanmagan mehnat zahiralari va ishsizlar ijtimoiy muhofaza qilinadimi?

+ ha;

# Mаhsulоt ishlаb chiqаrish zаhirаlаri qаndаy аniqlаnаdi?

+ RVP = RKR · GVf

# Mehnat bo’yicha audit qanday yo’nalishlarda olib boriladi?

+ ish haqi, mehnat unumdorligi, ishchi kuchidan foydalanish;

# Mеhnаt unumdоrligi mеhnаt usulidа qаndаy аniqlаnаdi?

+ tоvаr ishlаb chiqаrishgа kеtgаn jаmi mеhnаt хаrаjаtlаri kеtgаn mеhnаt sаrfigа yoki nоrmаtiv mеhnаt sаrfigа bo’lish bilаn;

# Umumlаshtiruvchi ko’rsаtkichlаrgа nimаlаr kirаdi?

+ bittа ishchning ishlаb chiqаrgаn o’rtаchа yillik o’rtаchа kunlik vа o’rtаchа sоаtlik mаhsulоti, shuningdеk bir ishlоvchigа to’g’ri kеlаdigаn o’rtаchа yillik mаhsulоt ishlаb chiqаrishning qiymаt ifоdаsi kirаdi

# Хususiy ko’rsаtkichlаr- bu ...

+ muаyan turdаgi mаhsulоt birligini ishlаb chiqаrish uchun vаqt sаrfi yoki bir kishi –kuni yoki sоаtdа muаyyan turdаgi nаturаl ifоdаdа mаhsulоt ishlаb chiqаrishgа sаrflаngаn vаqt

# Kоrхоnа miqyosidа insоn rеsurslаrining bаlаnsini tuzishdаn mаqsаd nimа?

+ insоn rеsurslаridаn fоydаlаnish, uning sаmаrаdоrlik dаrаjаsini аniqlаshdаn ibоrаt;

# Mеhnаt sаrfi - bu...

+ mаhsulоt birligigа vа tаyyorlаnаdigаn butun mаhsulоt hаjmigа ish vаqti sаrflаshdir

# Sоlishtirmа mеhnаt sаrfi o’rtаchа dаrаjаsining o’zgаrishi nimаlаrgа bоg’liq?

+ mеhnаt sаrfining аyrim mаhsulоt turilаri bo’yichа dаrаjаsi vа ishlаb chiqаrish tushilishi o’zgаrishi hisоbigа sоdir bo’lishi mumkin

# Mеhnаt ko’rsаtkichlаri qаndаy turlаrgа bo’linаdi?

+ dirеktiv vа ishlаb chiqаrish ichidаgi

# Kоrхоnа ishchi kuchi bilаn tа’minlаnishi tаhlil qilishning оb’еkti nimа?

+ qo’llаnilаyotgаn mеhnаt tаqsimоti kооpеrаsiyasi

# Tаhlil dаvоmidа bоshlаng’ich mа’lumоtlаr ustidа ishlаsh usullаrini аniqlаng

+ guruhlаsh, bаlаnsli bоg’lаnish, bоg’liqliklаrni tоpish, zаnjirli o’rin аlmаshtirish tаqsimlаsh

# Mеhnаt unumdоrligi dаrаjаsigа bаhо bеrish uchun qаndаy ko’rsаtkichlаr tizimi qo’llаnilаdi?

+ umumlаshtiruvchi, хususiy vа yordаmchi

# Sаnitаriya-gigiеnа hоlаtini bаhоlаshdа nеchtа ko’rsаtkichdаn fоydаlаnilаdi?

+ 4

# Mеhnаt unumdоrligini nеchtа turdа o’lchаsh mumkin?

+ mаkrо dаrаjаdа ijtimоiy mеhnаt unumdоrligi, mikrоdаrаjаdа mеhnаt unumdоrligi

# Mеhnаt ko’rsаtkichlаrini tахlil qilishgа dоir vаzifаlаr qаysi jаvоbdа аniq ko’rsаtilgаn?

+ mаhsulоtgа sаrflаngаn mеhnаt хаjmini kаmаytirish, mеhnаt unumdоrligini оshirish kаbi rеjаlаrning аsоslаngаnligini chuqur tеkshirish

# Mаkrоdаrаjаdа mеhnаt unumdоrligi qаndаy o’lchаnаdi?

+ yalpi milliy mаhsulоtning ish bilаn bаnd аhоli sоnigа nisbаti bilаn.

# Ijtimоiy yordаm tizimi bu:

+ kаm tа’minlаngаnlаrgа yo’nаltirilgаn bаrchа turdаgi ijtimоiy hаrаjаtlаr turdаgi ijtimоiy hаrаjаtlаr.

# Mеhnаt bоzоrining хоlаtini qаndаy uslublаrdа tахlil qilish sаmаrаli?

+ stаtistik, iqtisоdiy-mаtеmаtik, sоsiоlоgik;

# Mеhnаt bоzоrini kеlаjаkdа sаmаrаli rivоjlаnishi uchun qаysi bir muаmmо eng muhim hisоblаnаdi?

+ ishchi kuchi tаlаbi vа tаklifini mоslаshtirish;

# Mеhnаt bоzоrining rivоjlаnishidа qаysi bir tаdbir eng muhim hisоblаnаdi?

+ ishchi kuchi tаlаbini оshirish vа uning tаklifini kаmаytirish

# Kеlаjаkdа mеhnаt bоzоrining sаmаrаli rivоjlаnishi uchun qаysi bir guruh tаdbirlаrni ko’prоq аmаlgа оshirish kеrаk?

+ Iqtisodiy

# Iqtisоdiy tаhlil nаtijаlаri nimаlаrgа bоg’liq?

+ mа’lumоtlаrning to’g’ri, to’liq vа sifаtliligigа

# Vаqtbаy ish hаqi to’lаshdа nimа аsоs bo’lаdi?

+ vаqt sаrfi;

# Ishsizlik nimа?

+ mеhnаt dаrоmаdlаri vа ish jоyigа egа bo’lmаgаn, hаmdа rаsmiy ro’yхаtdаn o’tgаn аhоli;

# Аhоlini ish bilаn bаndligining qаndаy turlаri bоr?

+ to’liq, sаmаrаli, оqilоnа bаndlik, o’z-o’zini bаnd etish.

# Ish o’rinlari mexanizasiya darajasi bo’yicha necha guruxga bo’linadi?

+ 3

# Mehnat bozori nimalardan iborat?

+ ishchi kuchining talab va taklifini muvozanatlash jarayoni;

# Mehnat bozorining asosiy elementlari qaysilar?

+ ishchi kuchiga bo’lgan talab va taklif, uning qiymati va baxosi, ishchi kuchi o’rtasidagi raqobat

# O’zbekistonda aholining o’rtacha zichlik ko’rsatkichi qancha kishiga to’g’ri keladi?

+ 1 kv. km. ga 100 kishiga;

# Insonlarning hududiy jihatdan safarbarligi – bu…

+ Migratsiya

# Mehnat resurslariga kimlar kiradi?

+ Mehnatga layoqatli yoshdagi mehnatga qobiliyatli aholi hamda ishlayotgan o’smirlar va pensionerlar

# Mehnat resurslarini takror ishlab chiqarish mazmuniga nimalar kiradi?

+ iqtisodiyot tarmoqlarini ishchi kuchi bilan ta’minlash maqsadida beto’xtov ravishda mehnat resurslarini shakllantirish jarayoni;

# «Mehnat iqtisodiyoti: Ijtimoiy mehnat munosabatlari» fanining predmeti nima?

+ mehnat munosabatlari va ularning yo’nalishlari nazariyasi va amaliyoti;

# Korporativ madaniyat deganda nima tushuniladi?

+ tashkilot ichidagi qadryatlar, e`tiqod, yondashuvlar, munosabat va amaliyot, shuningdek, tashkilotning har kungi vazifalarini amalga oshirshda qo’llaniluvchu uslublar

# Jamoatchilik faoliyati fanda yana nima deb yuritiladi?

+ Korporativ faoliyat

# Funksiоnаl mеhnаt tаqsimоti nimа?

+ bаrchа ishlаr yig’indisini turli turkumdаgi ishchilаr o’rtаsidа ulаrning qаtnаshish хаrаktеri vа bаjаrаyotgаn vаzifаsigа qаrаb tаqsimlаnishi.

# O’zbekiston Respublikasida mehnat munosabatlari qaysi huquqiy hujjat bilan tartibga solinadi?

+ Mehnat Kodeksi

# Iqtisodiyotni servislashtirish atamasi qachondan boshlab qo’llanilmoqda?

+ 1990-yil

# Qishloq aholisining tashqi mehnat migratsiyasini samarali tashkil etishdagi asosiy muammol qaysi javobda aniq ko’rsatilgan?

+ tashkiliy-huquqiy, iqtisodiy va ijtimoiy

# Sanoatda yaratilgan ish o’rinlarining eng ko’p miqdori respublikamizning qaysi tumanlarida kuzatilgan?

+ Urgut, Kitob, Shaxrisabz, Pastdarg’om va Paxtakor

# Hududiy mehnat bozorini tartibga solish yo’nalishlarining tabaqalashishi qanday tartibda ko’rsatilgan?

+ Ijtimoiy-demografik. Iqtisodiy, Tashkiliy-huquqiy, Tarkibiy-axborot, Ijtimoiy-madaniy

# Kentribyuterlik elementlari qaysi qatorda to’liq va aniq ko’rsatilgan?

+ Meyoriy-huquqiy asos, moliyaviy tizim, marketing tizimi, axborot tizimi

# Vositachilik elementlari qaysi qatorda to’liq va aniq ko’rsatilgan?

+ Ijtimoiy-psixologik qo’llab quvvatlash, kasbga yo’naltirish va kasbga tayyorlash tizimi, mehnat vositachilik elementlari

# Kentribyuter so’zi inglizcha “contributor” so’zdan olingan bo’lib …… degan ma`noni anglatadi.

+ qatnashchi, xodim

# Mulk shakli bo’yicha mehnat bozori infratuzilmasining barcha elementlari qanaqa turlarga ajratiladi?

+ davlat va nodavlat

# Moliyaviy tizim turli darajadagi ……..va boshqa manbaalar hisobiga shakllanadi?

+ byudjet mablag’lari

# Avtarkiya atamasi qaysi tildan olingan va nima ma`noni bildiradi?

+ grekcha-o’z o’ziga yetarli

# Debitor so’zi qaysi tildan olingan va qamday ma`noni anglatadi?

+ lotincha qarzdor

# 2020-yil Prezidentimiz tomonidan qanday nomlandi?

+ ilm-ma`rifat va raqamli iqtisodiyotni rivojlantirish

# Birjalarda oldi-sotdi jarayonlarida vositalik qiluvchi shaxslar nima deb ataladi?

+ Makler

# ABSTRAKT MEHNAT tovar qiymatini yaratadimi?

+ Albatta

# Abstrakt so’zi o’zbek tilida nima degan ma`noni bildiradi?

+ mavhum

# Ishchi, xizmatchi va ish beruvchi o’rtasidagi ishchi kuchini sotish va sotib olish bo’yicha kelishuvni amalga oshirishda muntazam vositachi vazifasini o’taydigan, ishsizlar sonini yuritadigan, ularni ish bilan ta`minlash, qayta o’qitish kabilar bilan shug’ullanuvchi davlat muassasasi nima deb ataladi?

+ Mehnat birjasi

# Nafaqa nima?

+ Ijtimoiy madadga muhtoj barcha kishilarning moddiy taminoti

# Bir yoki bir qancha korxonlar mahsulotlarini shartnoma asosida sotadigan vakillar nima deb yuritiladi?

+ Savdo agentlari

# Iqtisodiyotning turg’unlik holatida tushib qolishi holati nima deb ataladi?

+ Stagnasiya

# Tabiiy resurslar uchun to’lov eng avvalo qanday harajatlarga sarf qilinadi?

+ Tabiat muhofazasiga oid tadbirlarga

# Narx bilan sotishga chiqarilayotgan tovarlar o’rtasidagi bevosita ya`ni to’g’ridan-to’g’ri bog’liqlik nima deb yuritiladi?

+ Taklif qonuni

# Xalqaro mehnat taqsimoti bu …..

+ alohida mamlakatlarning tovar va xizmatlar ma`lum turlarini ishlab chiqarishga ixtisoslashuvi

# Investor yuridik shaxs bo’lishi mumkinmi?

+ ha

# Mehnat faoliyati deb nimaga aytiladi?

+ insonlarning daromad olish yo’llida maqsadga muvofiq faoliyati;

# Mehnat kooperasiyasi deb nimaga aytiladi ?

+ bu birlashtirish, mehnat faoliyati jarayonidagi alohida ixtisoslashtirilgan ijrochilar o’rtasidagi aloqalarning o’rnatilishi;

# Mehnat bozorining asosiy elementlari qaysilar?

+ ishchi kuchiga bo’lgan talab va taklif, uning qiymati va baxosi, ishchi kuchi o’rtasidagi raqobat;

# Mehnat resurslarini takror ishlab chiqarish mazmuniga nimalar kiradi?

+ iqtisodiyot tarmoqlarini ishchi kuchi bilan ta’minlash maqsadida beto’xtov
ravishda mehnat resurslarini shakllantirish jarayoni;

# Mehnat resurslaridan foydalanish bosqichi nimalardan iborat?

+ takror ishlab chiqarish korxonalarida kalendar ish rejimida mehnat resurslaridan samarali foydalanish;

# Respublika miqyosida mehnat resurslarining sifat darajasini oshirish borasida qanday qonun va dasturlar qabul qilingan?

+ Ta’lim to’g’risidagi qonun va kadrlar tayyorlashning milliy dasturi;

# Aholini ish bilan ta’minlash to’g’risidagi qonun nechta moddadan iborat ?

+ 25ta modda

# Tabiiy ishsizlik nima?

+ ishchi kuchini ish joyini o’zgartirishi munosabati bilan yuzaga keladigan ishsizlik

# Davriy ishsizlik nima?

+ muayyan iqtisodiy rivojlanish darajasiga to’g’ri keladigan meyeriy ishsizlik holati;

# Joriy ishsizlik nima?

+ ishchi kuchini ish joyini o’zgartirishi munosabati bilan yuzaga keladigan ishsizlik;

# Ishsizlik nafaqasi ishsiz deb e’tirof etilgan shaxslarga qancha muddatgacha to’lanishi mumkin?

+ 26 hafta

# Ishsizlikning tabiiylik darajasi qanday bo’lishi kerak?

+ 1,5 -2,5%;

# Ilgari ishlamagan va birinchi bor ish qidirayotgan shaxslarga qancha muddatda ishsizlik nafaqasi belgilanadi?

+ 26 hafta

# Tashkilot deganda nimani tushunasiz?

+ yagona mehnat sharoitida maqsadga yo’naltirilgan mehnat mazmunidagi odamlar birlashmasi;

# Inson resurslarini boshqarish mamlakat miqyosidami yoki korxona miqyosida ham amalga oshiriladimi?

+ korxona va mamlakat miqyosida;

# Korxona miqyosida inson resurslarining balansini tuzishdan maqsad nima?

+ inson resurslaridan foydalanish, uning samaradorlik darajasini aniqlashdan iborat;

#.Korxonaning funksional tarkibi qanday shakllantiriladi ?

+ korxonada mavjud faoliyat turlari bqyicha hodimlarni guruxlarga ajratish yo’li bilan;

# Jon boshiga to’g’ri keluvchi aholi daromadlari qanday aniqlanadi?

+ yalpi ichki maxsulot respublika fuqarolari soniga bo’linadi;

# O’zbekistonda ish haqining tarif setkasi nechta razryaddan iborat?

+ 22

# Ishbay ish haqi shaklda haq to’lash qanaqa bo’ladi?

+ bir dona mahsulotga ketgan vaqtga qarab;

# Bozor iqtisodiyoti sharoitida ish haqi qanday usulda tartibga solinadi?

+ talab va taklif mexanizmi orqali, shuningdek davlat kafolatlari orqali;

# Rag’batlantirish deb nimaga aytiladi?

+ Ishchilarga nisbatan ma’lum maqsadga yo’naltirilgan yoki yo’naltirilmagan munosabatlar;

# Mеhnаt sаrfi nimа?

+ ishlаb chiqаrilgаn mаhsulоtni tаyyorlаshgа kеtgаn ishvаqtining nаturаl hоldаgi mаhsulоt sоnigа nisbаti

# Ijtimoiy munosabatlar dеgаndа nimаni tushunаmiz?

+ ishchi kuchining оldi sоtdisigа bоg’liq ijtimоiy iqtisоdiy munоsаbаtlаr

# Mehnatning qiymat yaratishdagi roli jihatidan qanday turlarga bo’linadi?

+ Konkret va abstrakt

# Jismoniy mehnat deyilganda nima tushuniladi?

+ Insonning jismoniy faoliyati

# Aqliy mehnat deyilganda nima tushuniladi?

+ Insonning aqliy faoliyati

# Hududiy mehnat bozorini tartibga solish yo’nalishlarining tabaqalashishi qanday tartibda ko’rsatilgan?

- Ijtimoiy-demografik. Iqtisodiy, Tashkiliy-huquqiy, Tarkibiy-axborot, Ijtimoiy-madaniy

# Aralash korxonalarga to’g’ri ta`rif berilgan javobni aniqlang

+ turli mulk shakllariga taalluqli firmalar bo’lib, odatda davlat, jamoa va xususiy mulkning aralash mablag’lari asosida tashkil etilgan korxonalar.

# …… bozor iqtisodiyoti sharoitida tadbirkorlikning barcha sohalarida qo’llanadigan muhim qurol bo’lib hisoblanadi.

+ Biznes reja

# Bozorning tuzilishi deyilganda nima tushuniladi?

+ Bu bozor elementlarining ichki tuzilishi, joylashishi va tartibi, ularning bozor umumiy hajmidagi ulushi demakdir.

# Davlat mulki necha xil yo’l bilan paydo bo’ladi?

+ 2

# Davlat qarzlari necha xil ko’rinishda bo’ladi?

+ 2

# Boshqaruv nima?

+ bu – tanlov, qaror qabul qilish va uning bajarilishini nazorat qilish jarayonidir

# Rahbarning qaror qabul qilish bilan bog‘liq vazifalarni belgilang:

+ tadbirkorlik, kamchilikni to‘g‘rilovchi, resurs tarqatuvchi, muloqotlar olibboruvchi

# Boshqaruv darajalari:

+ texnik daraja, boshqaruv darajasi, institutsional daraja.

# Qachon F.Teylor o‘zining «Ilmiy boshqaruv tamoyillari» kitobini nashr qildi?

+ 1911 y.

# Shaxslarni boshqarish tizimi qanday jarayonlarni o‘z ichiga oladi?

+ shaxslarni tanlash, o‘qitish va rivojlantirish, baholash, rag‘batlantirish.

# Rahbar o‘zi egallab to‘rgan lavozim majburiyatlarini bajara borib amalga oshirishi lozim bo‘lgan tanlov qanday qaror deyiladi?

+ tashkiliy qaror

# Korxona deb nimaga aytiladi?

+ korxonaning o‘z oldiga qo‘ygan maqsadiga erishish uchun shaxslar jamoasining faoliyati

# Qarorning haqiqiy bahosi:

+ amalga oshirilganda bilinadi.

# Umumiy strategiya bilan muvofiqlashtirilgan aniq boshqaruv harakatiga

+ taktika deyiladi

# Tashkilot maqsadlariga va o‘z maqsadlariga yetishish uchun o‘zini va boshqalarni qiziqtirish:

+ rag‘batlantirish.

# Zamonaviy boshqaruvning vatani:

+ Amerika

# Rejalashtirish qanday savollarga javob berishi kerak?

+ Hozir qanday xolatdamiz? Qaysi tomonga qarab harakatlanamiz? Qanday harakat qilish kerak?

# Biznes-reja bu …

+ korxona (firma)ning rivojlanish strategiyasini belgilab beruvchi asosiy hujjatdir

# Boshqarish nuqtai nazaridan muqobil strategiyalarni xususiyatlariga ko‘ra guruhlarga bo‘lingan to‘g‘ri qatorni toping.

+ cheklangan o‘sish strategiyasi, o‘sish strategiyasi, qisqartirish strategiyasi

# Yangi ko‘rinishdagi menejer qanday ajraluvchi tomonlari bilan harakterlanadi?

+ qo‘l ostidagi odamlarga yumshoq munosabati, korxonadagi tashkilotchilik qobiliyati.

# Ilmiy-texnika taraqqiyoti degan tushunchaning to‘g‘ri izohini ko‘rsating.

+ mahsulotning yangi turlari va ishlab chiqarish usullarini joriy etish sababli ishlab chiqarishning nisbatan tez o‘zgarishi

# Tadbirkorning asosiy faoliyati nimalardan iborat?

+ u ko‘proq yangiliklar bilan shug‘ullanadi, yangi ishni boshlashga intiladi

# Strategiya bu…

+ istiqbolni tadqiq qilish va rejalashtirish

# Biznes bu…

+ foyda olish maqsadida amalga oshiriladigan ishchan faoliyat

# Mehnat resurslarini boshqarish nima?

+ resurslarni rejalashtirish, xodimlarni to‘plash, tanlov, ish xaqi va imtiyozlarni aniqlash, korxonaga moslashtirish, o‘qitish, baholash, mansabdan ko‘tarish, tushirish, rahbar xodimlar tayyorlash.

# Firma ichidagi boshqaruvning muhim xususiyati qanday?

+ personalga yagona va kompleks ta’sir ko‘rsatishdan iborat

# Boshqaruv tadbirlarini bajarish usullariga bog‘liq ravishda qanday guruhlarni ajratish mumkin?

+ tashkiliy-ma’muriy, analitik konstruktorlik va axborot-texnikaviy tadbirlar

# Kim birinchilardan bo‘lib boshqaruv prinsiplarini yaratdi?

+ A.Fayol

# Korxonaning ijtimoiy tizimi qonuniy ravishda qanday tizimga bo‘linadi?

+ boshqaruvchi va boshqariluvchi

# Boshqaruv ob’ekti nima?

+ korxonalar, tashkilotlar va muassasalar personali

# Kadrlarni boshqarish nima?

+ xodimlarni nazorat qilish va ishni to‘g‘ri taqsimlash

# Gorizontal mehnat taqsimoti:

+ barcha ishni uni tuzgan komponentlari bo‘yicha ajratish

# Boshqaruv vazifalarining guruhlari to‘g‘ri belgilangan javobni toping:

+ shaharlaro, informatsion, qaror qabul qilish bilan bog‘liq

# Quyidagilarning qaysi biri zamonaviy tashkilotlarga tegishli?

+ o‘rta bo‘g‘in rahbarlarining ko‘pligi

# Tashkilotga ta’sir etuvchi muhit qaysilar?

+ tashqi va ichki

# Strategiya — bu:

+ har tomonlama detallashgan tashkilot missiyasini amalga oshirishni, hamda mahsulotlarni ta’minlash yo’llarini, vositalarini aks ettiruvchi kompleks reja

# Kommunikatsiyalar boshqaruv faoliyatining qanday sohalarida amal kiladi?

+ barcha darajalarida amal qiladi

# Kommunikatsiya jarayoni elementlari:

+ jo‘natuvchi, xabar qiluvchi, qabul qiluvchi

# Qaror nima?

+ muqobil variantlardan birini tanlash

# Strategik qaror:

+ yuqori boshqaruv organlari tomonidan tub va istiqbolli dasturlarni ishlab chiqish maqsadlarida qabul qilinadi

# Qaror qabul qilish bosqichlarini ko‘rsating:

+ muammo tashhisi, cheklash va mezonlarni shakllantirish, muqobillarini aniqlash, muqobillari baholash, yakuniy tanlov.

# Qaror qabul qilishning eng muhim bosqichi:

+ amalga oshirish

# Insondagi dastlabki ehtiyojlar:

+ fiziologik ehtiyojlar

# Klassik —ma’muriy maktabning yorkin namoyondasi:

+ Anri Fayol

# Strategik maqsadni amalga oshirishga yo’naltirilgan boshqaruv faoliyatini qanday boshqaruv deb ataladi?

+ strategik boshqaruv

# Mehnat taqsimoti deb nimaga aytiladi?

+ ishlarni bir-biridan oddiy-murakkabligiga, og‘ir-yengilligiga va malaka talab qilishga mos ravishda ajratishga.

# Boshqarish deganda nimani tushunasiz?

+ boshqarish – bu tashkil etilmagan betartib ommani bir maqsadga yo’naltirilgan samarali va unumli guruhga aylantirishdir.

# Boshqaruv maktablari

+ ilmiy boshqaruv, ma’muriy, insoniy munosabatlar va zamonaviy menejment maktabi

# Kommunikasiya jarayonidagi asosiy elementlar:

+ axborot jo’natuvchi, aynan axborotning o’zi, o’zatish kanali, axborotni qabul qiluvchi

# Firma ishchi xodimlarni ishga qabul qilishda menejer qanday omillarni hisobga olishi kerak?

+ o‘z oldiga qo‘yilgan maqsadlariga intilishini

# Innovatsiya - …

+ yangilik kiritish demakdir

# Boshqarishning sir — asrorlarini ilmiy asosda o’rganishda menejment fani quyidagi usullarning qaysi birini qo’llaydi:

+ kuzatish usuli, eksperiment usuli, modellashtirish usuli, sistemali yondoshuvusuli

# Modernizatsiya bu - …

+ ob’ektni yaxshilash va takomillashtirish, bozorning yangi talablari va me’yorlariga moslashtirish

# Yangilik asosida boshqaruvni tashkil etishni qanday fan o‘rganadi?

+ innovatsion menejment

# Murakkab tashkilotlar:

+ ko‘plab maqsadlarga, maqsadlar to’plamiga ega bo‘ladi.

# Vertikal mehnat taqsimoti deb nimaga aytiladi?

+ boshqaruv vazifalarini boshqaruv darajalari bo‘yicha taqsimlash

# Rahbarning shaxslararo vazifalari:

+ Korxona faoliyati bo’yicha qaror qabul qilish, bosh rahbar, lider, bog‘lovchi bo‘g‘in.

# Boshqaruvning nechta darajasi mavjud?

+ 3ta

# Korxona rahbari, kengash raisi, prezident qaysi boshqaruv darajasiga mansublar?

+ boshqaruvning yuqori darajasi

# Quyidagilarning qaysi biri qadimgi tashkilotlarga tegishli?

+ qarorlarning kamchilik tomonidan qabul qilinishi, jamoa a’zolarining fikrlar inobatga olinmasligi

# F.Teylor, L.Gilbert, G.Gantlar qaysi ilmiy maktab namoyondalari hisoblanadi?

+ Boshqaruvning dastlabki maktabi “Ilmiy boshqaruv maktabi” namoyondalari hisoblanadi

# 1930-1950 yillarda qaysi yunalish rivojlandi?

+ insoniy munosabatlarga asoslangan yo’nalish

# Quyida qayd qilingan funksiyalarning qaysi biri boshqarishning ma’naviy —ma’rifiy funksiyasiga kiradi:

+ xodimlarning sosial ehtiyojlarini qondirish, xodimlarda halollikni, adolat tuyg’usini tarbiyalashga xizmat qilish

# Bog‘lovchi jarayonlar nimalardan iborat?

+ kommunikatsiyalar va qaror qabul qilishdan

# Kommunikatsiya jarayoni bosqichlari

+ g‘oyaning tug‘ilishi, kodlash, kanal tanlash, uzatish, koddan chiqish.

# Samarali qaror bu:

+ bajariladigan qaror hisoblanib uning natijasi hamma uchun manfaatli bo’ladi

# Boshqaruv tadbirlarini bajarish usullariga bog‘liq ravishda qanday guruhlarni ajratish mumkin?

+ tashkiliy-ma’muriy, analitik konstruktorlik va axborot-texnikaviy tadbirlar

# Strategik reja — bu:

+ korxona faoliyatidagi joriy tadbirkorlarni ma’lum tartibga va qonun — qoidalarga solib turuvchi rejalardir, korxonaga uzoq davrga berilgan topshiriqdir

# Rag‘batlantirish turlarini belgilang:

+ moddiy va ma’naviy

# Tashkilotni qanday turlari mavjud

+ oddiy, murakkab, rasmiy va norasmiy

# Mehnat taqsimotining qanday turlari mavjud?

+ gorizontal va vertikal.

# Tashkilot muvaffaqiyatining tashkil etuvchi elementlari:

+ yashab qolish, natija, samaradorlik, unumdorlik va amalga oshirish.

# Korxona xodimlari qanday kategoriyalarga bo‘linadi?

+ boshliqlar, xizmatchilar va mutaxassislar

# Obyektiv nizolarga:

+ odatda qarama - qarshi tomonlarning ko’z oldida to’g’ridan —to’g’ri vujudga keladigan nizolar kiradi, odatda tabiati bo’yicha hissiyotga berilishi, qiziqkonlik oqibatida yuzaga keladigan nizolar kiradi

# Tashkilotning boshqaruv strukturasi deb nimaga aytiladi?

+ tashkilot maqsadlariga samarali holda erishishga imkon beruvchi usulda qurilgan boshqaruv darajalari va funksional sohalarning mantiqiy munosabatlaridir.

# Korxonaning boshqaruv modeli deganda nimani tushunasiz?

+ korxonaning boshqaruv strukturasining sxemasi, boshqaruv apparati xodimlario’rtasidagi munosabat, boshqaruvchi va boshqariluvchi o’rtasidagi munosabat,boshqaruvning quyi va oliy bosqichi orasidagi munosabat

# Kommunikatsiya jarayoni deb nimaga aytiladi?

+ ikki va undan ortiq kishilar o‘rtasidagi axborot almashish jarayoni.

# Shaxslararo kommunikatsiya yo‘lida qanday to‘siqlar mavjud?

+ semantika, noverbal to‘siqlar, informatsiya kamligi, yomon qaytaruv aloqasi, yomon tinglash.

# Quyidagilarning qaysi birida eng ko’p boshqaruvning funktsional elementlari yozilgan?

+ rejalashtirish, tashkil etish, nazorat qilish, muvofiqlashtirish, rag’batlantirish

# Agar korxonaning biznes-rejasi bo‘lmasa, korxona faoliyatini qanday tasavvur qilasiz?

+ biznes reja bu faoliyatning asosi, qanday harakat qilishning yo’l xaritasidir, u bo’lmasa albatta korxona inqirozga uchrashi muqarrar

# Ilmiy kadrlar deganda nimani tushunasiz?

+ fan nomzodlari, fan doktorlari, ilmiy bilimga ega bo‘lgan, professional tayyorgarlik ko‘rgan, ilmiy tadqiqot natijalarini amalda qo‘llaydigan mutaxassislarni

# Korxonaning tashqi muhit omillariga quydagilar kiradi:

+ ta’minotchilar, iste’molchilar, raqobatchilar

# Korxonani boshqarish strukturasi deganda:

+ boshqaruv organlari tizimida quyi organlarning yuqori organlarga bo‘ysunishi va ular o‘rtasidagi o‘zaro aloqa tushuniladi

# Funksional struktura:

+ Har bir boshqaruv bo‘g‘iniga muayyan funksiyalarni biriktirib qo‘yish orqali tashkil etiladi

# Boshqarishning iqtisodiy usullari:

+ Boshqaruv ob’ektining iqtisodiy manfaatlarini hisobga olgan holda unga ta’sir ko’rsatishga asoslanadi

# Quyidagi qayd qilinganlarning qaysi biri boshqaruv qarorlarining unsuri bo‘lib hisoblanadi:

+ vazifa, vosita, javobgarlik va muddat.

# Quyida qayd qilinganlarning qaysi biri boshqarishning asosiy funksiyalari hisoblanadi?

+ tashkil qilish, rejalashtirish, tartibga solish, muvofiqlashtirish, nazorat va rag‘batlantirish.

# Tashkil qilish funksiyasining asosiy maqsadi —bu:

+ boshqaruv obyekti ichida boshqaruvchi va boshqariluvchi jarayonlarni tartibli amalga oshirishni ta’minlash

# F. Teylorning diqqat markazida, eng avvalo:

+ ikki prinsip, ya’ni aniq qo’yilgan maqsad va g’oyalar, shuningdek oqil va sog’lom fikr, hamda yollanma ishchilar mehnatining unumdorligini oshirishda g’oyatda samarador va maqbul usullarni izlash turadi

# Qaror qabul qilishda yakkabosh, jamoa fikri bilan hisoblashmaydigan rahbarlarni:

+ avtokrat rahbarlar deyiladi

# Demokratik rahbarlar bilimga bo‘lgan munosabatda:

+ muttasil o‘qiydilar va qo‘l ostidagi bo‘ysunuvchilardan ham shuni talab qiladilar

# O‘z zimmasiga mas’uliyat olishni yoqtirmaslik:

+ liberal rahbarlar uchun xos

# «Insoniy munosabatlar» maktabi:

+ ishchi -bu fikrsiz robot emas degan g’oyani ilgari surgan va «Teylorizm» ga qarshi turuvchi maktabdir

# Quyida qayd qilingan usullarning qaysi biri nizoli vaziyatlarni oldini olish uchun qo‘llaniladi:

+ uzoqlashish, silliqlashish, majburlash va kelishuv.

# Quyida qayd qilingan funksiyalarning qaysi biri boshqarishning iqtisodiy funksiyasiga kiradi:

+ mehnat sharoitini yaratish, marketing xizmatini uyushtirish, ishlab chiqarishni tashkil qilish

# Quyida qayd qilingan qaysi omillar korxonaning tashqi muhitiga ta’sir qiluvchi omillar bo‘lib hisoblanadi?

+ iqtisodiy va siyosiy omillar, raqobat va bozor injiqliklari

# Avtokratik rahbarlar mas’uliyatni taqsimlashda:

+ to‘la-to‘kis o‘zlari taqsimlaydilar, boshqalarning fikrini umuman unobatga olmaydi

# Shaxslararo nizolar:

+ ko‘p hollarda shaxslarning u yoki bu masalaga bo‘lgan nuqtai-nazarining bir-biriga mos tushmasligi yuzasidan vujudga keladi

# Mehnat unumdorligi deb nimaga aytiladi?

+ vaqt birligida yaratilgan mahsulot yoki mahsulot va xizmatlar birligini yaratishga ketgan ish vaqti

# Motivatsiya funksiyasi bu-

+ xodimlarni samarali faoliyatiga mos ravishda moddiy va ma’naviy rag‘batlantirish

# Vakolat – bu

+ ma’lum vazifalarni bajarish uchun tashkilotning resurslaridan foydalanish huquqi

# Ijtimoiy – psixologik usullar – bu

+ kishilarning ruhiy holatini va ma’naviy manfaatlarini hisobga olgan holda ta’sir o‘tkazish

# Buyruq – bu

+ muassasa yoki uning tarkibiy bo‘linmalari tuzilishi, huquqi, vazifalari, burchlari, ishni tashkil qilishni belgilaydigan huquqiy hujjat

# Nazorat funksiyasi bu-

+ tashkilotning maqsadlariga erishishni ta’minlovchi rejalashtirilgan masalalar va vakolatlarni yuqoridan quyiga qarab uzatish va taqsimlash

# Boshqaruv pog‘onasi bu-

+ bir bo‘g‘inning boshqasiga bo‘ysunish ketma-ketligi.

# Rejalashtirish — bu:

+ rahbariyat harakatlarining yagona yo’nalishini, tashkilot va a’zolarining umumiy maqsaddarga erishish yo’lidan harakat birligini ta’minlash vositasi

# To‘g‘ridan-to’g’ri ta’sir etuvchi tashqi muhit omillarini belgilang:

+ ta’minotchilar, mehnat resurslari, iste’molchilar.

# Boshqarishning iqtisodiy usullarining jumlasiga quyidagilar kiradi:

+ kredit va foiz stavkasi, soliq va soliq yuki, boj tulovlari, subsidiya va sanksiya, narx-navo

# Qaysi javobda fiziologik ehtiyojlar to‘g‘ri ko‘rsatilgan?

+ ovqatga, suvga, uxlashga ehtiyoj.

# Tashqi kommunikasiya deganda:

+ tashkilot bilan tashqi muxit o’rtasidagi axborot almashuvi tushuniladi

# Iqtisodiyotni boshqarish tizimida qanday qonunlar yetakchilik qiladi?

+ iqtisodiy qonunlar

# Boshqariish strukturasi deganda:

+ boshqarish maqsadlarini amalga oshiruvchi va funksiyalarni bajaruvchi bir-biri - bilan bog’langan turli boshqaruv organlari va bo’g’inlarining majmuasi tushuniladi

# Tamoyil – bu:

+ asosiy qoida, yo‘l-yo‘riq, xulq me’yorlari

# Funksiya – bu:

+ biror kimsa yoki narsaning ish, faoliyat doirasi, vazifasi degan ma’nolarni bildiradi

# Boshqaruv maqsadiga qo‘yiladigan asosiy talablar quyidagilardan iborat:

+ maqsad bir ma’noli va aniq bo‘lishi kerak

# Boshqarish sotsiologiyasi nimani o‘rganadi?

+ insonni ishlab chiqarish omillari bilan o‘zoro aloqasi, jamoaning sotsial rivojlanishini rejalashtirish , mehnat jamoasini tarkib toptirish.

# Buyruq deganda nima tushuniladi?

+ bu rahbarning qo‘l ostidagi xodimlardan ma’lum vazifani bajarishni yozma yoki og‘zaki ravishda talab qilishidir

# Avtokratik raxbarlar bo’ysinuvchilarning:

+ tashabbuskorligiga yo’l qo’ymaydi

# Liberal raxbarlar kadrlarni tanlashda:

+ beparvolarcha yondashadilar

# Amerikalik ruhshunos Abraham Maslouning motivatsiya nazariyasi:

+ ehtiyojlar ustunligi nazariyasi deb yuritiladi

# Frederik Gersbergning motivatsiya nazariyasi:

+ boisiy tozalanish nazariyasi deb yuritiladi

# Mehnat resurslarini boshqarishni oldiga qo‘ygan asosiy maqsadi

+ mehnat samaradorligini oshirish

# Kimlar «Inson munosabatlari» maktabi (1950 yildan xozirgachning namoyandalari bo’lgan?

+ Meyo E, Laykert R va boshqalar

# F.Teylorning diqqat markazida, eng avalo?

+ yollanma ishchilar mehnatining unumdorligini oshirishda g’oyatda samarador va maqbul

# G.Emersonning diqqat markazida, eng avvalo?

+ ikki prinsip, ya’ni aniq qo’yilgan maqsad va g’oyalar, shuningdek oqil va sog’lom fikr turadi

# A.Fayolning diqqat markazida, eng avvalo?

+ 14 tadan iborat boshqarish prinsiplari turadi

# Insoniy munosabatlar maktabi?

+ ishchi-bu fikrsiz robot emas, degan g’oyani ilgari surgan maktabdir

# Sohibqiron Amir Temur davlat va jamiyatni boshqarishda nechta ijtimoiy siyosiy guruhga tayangan?

+ 12 ta

# Iqtisodiy munosabatlarni demokratiyalash tamoyili deganda:

+ monopollashgan iqtisoddan erkin iqtisodga o’tish tushuniladi

# Demokratiya tamoyili deganda:

+ insonnni o’z xoxish irodasini erkin bildirishi hamda uni amalga oshirish

# Samarali tinglashning eng muhim qoidasi:

+ gapirishni to‘xtatib diqqatni bir joyga jamlang

# Tashkilot deb nimaga aytiladi?

+ umumiy maqsad va maqsadlarga erishish yo‘lida faoliyat ko‘rsatayotgan odamlar guruhidir.

# Turmush darajasini tahlil etishda farovonlikdagi nima asosiy muammo hisoblanadi?

+ tengsizlik

# Daromadlardagi tengsizlik ulkan ko’lam kasb etishi hamda mamlakatdagi -----barqarorlikka xavf tug’dirishi mumkin. ---- o’rniga mos so’zlarni qo’ying

+ siyosiy va iqtisodiy

# Aholining pul daromadlarini nimalar tashkil qiladi?

+ Barcha javoblar to’g’ri
- ish haqi, ijtimoiy transfertlar,
- tadbirkorlik daromadlari, foizlar,
- dividendlar va mulkdan boshqa daromadlar

# Aholini jon boshiga o’rtacha daromadlar bo’yicha guruhlashnima?

+ Mazkur ko’rsatkich jon boshiga to’g’ri keladigan o’rtacha pul daromadlarini ko’rsatadi;

# ------ mamlakatning jami aholisi beshta teng guruhga (20,0 % dan), ularga kiradigan uy xo’jaliklari soni bo’yicha bo’linadi. ----- o’rnig amos so’zqoying.

+ Lorens egri chizig’ida

# Jami aholining (100,0 %) o’nta teng guruhga bo’lish hamda birinchi va so’nggi guruhlar o’rtasidagi tafovutni aniqlashni nazarda tutadigan ko’rsatkich nima?

+ Daromadlar markazlashishining desil koeffisiyenti

# ------- jami aholining har biri 25,0 % ni tashkil etgan to’rtta teng guruhga, kvantil koeffisiyenti esa jami aholini har biri 20,0 % ni tashkil etadigan beshta guruhga bo’lish va yuqorida qayd qilinganidek, eng yuqori hamda eng kam daromadga ega guruhlar o’rtasidagi tafovutni aniqlashga asoslangan. ---- o’rniga mos so’z qo’ying.

+ kvartil koeffisiyenti

# Daromadlarning markazlashishi koeffisiyenti yana nima deb nomlanadi?

+ Jini koeffisiyenti

# ------muayyan mamlakat yoki mintaqadagi jamiyatning biror belgi bo’yicha tabaqalanishi darajasidan dalolat beradigan statistika ko’rsatkichidir.----o’rniga mos so’z qo’ying.

+ Jini koeffisiyenti

# “O’zgarish va nodoimiylik”asari muallifi?

+ Korrado Jini

# Jinining mashhur asari :O’zgarish va nodoimiylik nechanchi yilda yozilgan?

+ 1912

# Iste’mol savati eng kam iste’mol darajasini ta’minlaydigan necha xil mahsulotlar va xizmatlar to’plamidir?

+ 35

# Iste’mol savatiga nooziq-ovqat maxsulotlarining necha guruhi hamda xizmat turlarining 5 turi ham kiradi?

+ 4

# Iste’mol savatiga nooziq-ovqat maxsulotlarining necha guruhi hamda xizmat turlarining necha turi ham kiradi?

+ 4-5

# ----- insonning jismoniy hayotini ta’minlash uchun zarur bo’lgan moddiy ne’matlar va xizmatlarning qiymatidir. ----- o’rniga mos so’z qo’ying.

+ Tirikchilik o’tkazish uchun eng kam miqdori

# ------tirikchilik o’tkazish uchun eng kam miqdorga kiradigan, shuningdek insonning asosiy ma’naviy va ijtimoiy ehtiyojlarini qondirish, bo’sh vaqtni o’tkazish uchun xarajatlarning eng kam miqdori qo’shilgan moddiy ne’matlar va xizmatlarning qiymatidir. ----- o’rniga mos so’z qo’ying.

+ Eng kam iste’mol byudjeti

# -------turmush kechirish, mehnat layoqatini saqlab turish, avlodlar uzviyligini davom ettirish uchun zarur bo’lgan eng kam ehtiyojlarni qondirish imkoniyatiga ega bo’lmagan shaxs yoki ijtimoiy guruhlar iqtisodiy ahvolining ko’rsatkichidir. ----- o’rniga mos so’z qo’ying.

+ Kambag’allik

# Talab turlari berilgan qatorni aniqlang.

+ Salbiy talab, Mavjud bo’lmagan talab

# Kambag’allik sabablari qaysi guruhlarga bo’linadi?

+ iqtisodiy

# Kambag’allikning mutlaq konsepsiyasi bu-?

+ Ushbu konsepsiya kambag’allik chegarasi tushunchasi bilan uzviy bog’liqdir.

# Nisbiy kambag’allik konsepsiyasining asoschisi kim?

+ P.Taunsend

# Subyektiv kambag’allik – bu ?

+ Mazkur konsepsiyaga ko’ra, faqat shaxsning o’zi kambag’alligini belgilashi mumkin.

# Kambag’allik darajasini belgilaydigan ko’rsatkichlar qaysilar?

+ mutlaq daraja

# BMT da birinchi marta nechanchi yilda “imkoniyat bo’yicha kambag’allik ko’rsatkichi” g’oyasi prinsipial ahamiyatga ega bo’ldi?

+ 1996

# Aholi qashshoqligi indeksi nechanchi yilda taklif qilindi?

+ 1997

# ----- Bu bosqichda iqtisodiy rivojlanishning asosiy xarakatlantiruvchi kuchi iqtisodiyotning agrar sektori xisoblanadi; ---- o’rnigamosso’zqo’ying.

+ iqtisodiy rivojlanishning sanoat rivojlanishidan oldinga bosqichida.

# Yuqori mehnat unumdorligi va rentabellik insonni rivojlantirish modeliga nimalar kiradi?

+ davlatning bosh islohotchi vazifasini bajarishi, ya’ni islohotlar tashabbuskori bo’lishi va ularni muvofiqlashtirib borishi;

# Iste’mol savatining nechtasini tasini non va non mahsulotlari, kartoshka, sabzavot, meva, go’sht, sut va baliq mahsulotlari, tuxum, shakar va qandolat mahsulotlari, o’simlik yog’i va margarin, boshqa oziq-ovqat mahsulotlari tashkil etadi.

+ 11 ta

# Nechinchi yillarda mamlakat iqtisodiyoti yiliga 3,8 % – 5,2% o’sish darajasida rivojlanib bordi?

+ 1997-2003

# 2010 yilda mamlakat iqtisodiyotida o’zlashtirilgan kapital quyilmalarning hajmi nechchi mlrd AQSh dollariga teng bo’ldi?

+ 9,7

# Haddan tashqari yuqori bo’lgan talab

+ To’laqonli talab

# Iqtisodiy adabiyotida hozirga qadar “inson salohiyati” atamasi tushunchasiga aniq tarif berilmagan. Uning o’rniga, odatda, qaysi atamadan foydalaniladi?

+ xodimning mehnat salohiyati

#------Oldinga qo’yilgan vazifani eng samarali hal etish yo’lini topishga intilishdir. ----- o’rniga mos so’z qo’ying.

+ Ijodga moyillik

# -----turli sohalar bo’yicha to’plangan bilimlar bo’lib, ular ana shu qobiliyatga ega shaxsga ko’plar uchun kutilmagan vazifani hal qilish yo’lini qidirib topishda namoyon bo’ladi. ----- o’rniga mos so’z qo’ying.

+ Tafakkur salohiyati

# -----bir xil ishni belgilab qo’yilgan tartibda bajarilishiga rioya qilish qobiliyatida, ya’ni ijodiy hisoblanmagan ishni sidiqidildan va faol bajarishda namoyon bo’ladi. ----- o’rniga mos so’z qo’ying.

+ Oddiylik

# ------insonni muayyan ishni bajarish uchun o’zining butun kuch g’ayratini mujassamlashtirishga bo’lgan qobiliyatini ko’rsatadi. ----- o’rniga mos so’z qo’ying.

+ Faollik

# ------ (kompetentlik) egallangan bilim va ko’nikmalarni ishga solgan holda korxonada belgilangan maqsadlarga erishish qobiliyatidir. ----- o’rniga mos so’z qo’ying.

+ Asoslilik

# Talabni nechtaturga ajratish mumkin?

+ 8 ta