” kafedrasi ona tili o’qitish metodikasi fanidan

Partada to’g’ri o’irish, ruchkani ushlash, daftar tutish qoidalari:
O’quvchilarni mayda harflar bilan tezroq yozishga o’rgatish:
Kichik harflarni bir xil balamdlikda bir tekis qilib yozishga o’rgatish:
Tez yozish mashqlar o’tkazish.Bu ishlarniyil davomida olib boorish kerak.
3-sinfda o’quvchilarni chiroyli yozishga o’rgatish uchun ham tayyorgarlik mashqlari o’tkazsh
va chamalashga o’rgatish lozim.
ooo dddd cccc bbbb
Bu mashqlarni ba jarishda qo`l harakatini uznay yozish, bosh va kichik harflarni bir- biriga bog`lab yozish kunikmasini mustahkamlab boradi.
Yozuv daftarini partaning o`ng tomonidan 25 burchakda qiya yozishning asosiy sababi to`g`ri, oson va tez yozilishini ta`minlashdir. Agar daftar aytilgan burchak ostida qo`yilsa yozayotgan qo`lning tirsak qismi parta ustiga qimirlamasdan turadi sezirarli darajada qimirlaydi tirsakka tayanilgan holda qo`lni parta ustida harakat qildirsangiz u pastdan tepaga qarab boradi. Agar daftar aytilgan burchak ostiga qo`yilgan bo`lsa, ruchka ishlaydian qo`l daftarga to`g`ri chiziq chizadi. Agar daftar 25 ostida qo`yilmagan bo`lsa, xat pastdan tepaga qarab chiziladi. Ana shu holtni o`qituvchi tushinishi lozim. Shundagina u o`quvchilariga qiya yozish shartlarini to`g`ri tushuntira oladi. Qiya qo`yilgan yozuv daftari yozuvni qiya chiqishin ta`minlaydi. Shundan kelib chiqib, o`qituvchi har kuni bolalar daftarini parta ustiga qanday qo`yilganini nazorat qilib boradi va ko`zga ko`ringan xatolarni o`z vaqtida tuzatib maslahatlar beradi.
Shuni ham unutmaslik kerakki, daftarni o`quvchi gavdasiga nisbatan qanday holatda qo`yilgani ham ahamiyatlidir. Agar daftar (uning varag`I emas) ko`krakning ro`parasida bo`lsa, yozishda qiyinchilik to`g`diradi, shuning uchun ham uni o`ng elkaga yaqinroq joylashtirish kerak. Shunda yozayotgan vaqtda gavda o`nga qarab qiyshaymaydi, aksincha tik turadi. Bu hol tibbiy – biologic tomondan ham umurtqa pog`onasining tik o`sishiga yordam beradi.
Daftarni qog’oz bilan o’rash mumkin emas, chunki buklangan qog’ozning qalinligi yozishga halaqit beradi. Daftarni muqovalagandan ko’ra o’quvchi partaning usti ozodaligiga va yozayotganda daftarning tagiga toza qog’oz varag’ini qo’yishga o’rgatib borish kerak. Ularning hammasi o’quvchining daftarni tashqi tomondan ozoda tutishini nazorat qilib borishga o’rgatadi.Daftar tashqi ko’rinishining ozodaligi va tartibliligi hamma tomondan tarbiyaviy ahamiyatga ega.
Daftar varag’iga yozishda bolalarga quyidagilarni tushuntirib o’tish lozim:
1. Sana yoki tartib raqami qayerga yozilishini;
2. Qatorning qayeridan so’z yozishni boshlash lozimligini;
3. Qatordagi so’zlarning oraliq masofasi qanday bo’lishi kerakligini;
4. Avvalgi va keyingi ishlar orasida qancha qator tashlanishi kerakligi;
5. Betni qanday yakunlash kerakligi.