O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O‘RTA MAXSUS
TA’LIM VAZIRLIGI ANDIJON MASHINASOZLIK INSTITUTI
SIRTQI BO’LIM
“IQTISODIYOT NAZARIYASI”
FANIDAN
KURS ISHI
MAVZU: Davlat tomonidan makroiqtisodiyotni tartibga solinishi
Bajardi: “393-19” GURUH TALABASI G’OZIBOYEV ABDUHAMID
Kurs ishi rahbar: Dosent I.Y.Umarov
__________________________
(Lavozimi, Ilmiy unvoni, F.I.Sh)
Ro’yxatga olindi №___“____”_______________20___y.
Komissiya a`zolari:
__________________________ ____________
(Lavozimi, Ilmiy unvoni, F.I.Sh) (Imzo)
__________________________ ____________
(Lavozimi, Ilmiy unvoni, F.I.Sh) (Imzo)
__________________________ ____________
(Lavozimi, Ilmiy unvoni, F.I.Sh) (Imzo)
Reyting balli:________
Andijon – 2021.
MUNDARIJA
Kirish…………………………………………………………………………...4
Iqtisodiyotni davlat tomonidan tartibga solishni maqsadi………………….17
Bozor iqtisodiyotida davlatning ro’li vazifalari……………………………30
Davlatning makro iqtisodiyot ko’rsatgichlarini tartibga solish usullari va shakllari……………………………………………35
Kirish
Respublikamiz mustaqillikka erishganidan keyin milliy iqtisodiyotni mustahkamlash, uni har tomonlama rivojlantirish yo’lida dadil odimladi. Hukumatimizni, shaxsan O’zbekiston Reapublikasi Prezidenti mamlakatimiz obro’-e’tiborini xalqaro miqyosda ko’tarish, chet el investitsiyasiga keng yo’l ochish, xususiy tadbirkorlikni qo’llab – quvvatlash borasida kata ishlarni amalga oshirmoqdalar. Bozor munosabatlariga o’tish munosabati bilan ko’pgina muammolarni birinchi marta xal etishga to’g’ri kelmoqda. Keyingi yillarda qabul qilingan qaror va farmonlar bunga yaqqol misol bo’la oladi. Iqtisodiyot esa tadbirkorlikka asoslangan fandir. Mustaqil Respublikamiz iqtisodiyotini har tomonlama mustahkamlashda iqtisodiyot fanini egallash,ayniqsa uning sir –asrorlarini puxta o’rganish talab etiladi. Biz ana shu niyatda mamlakatimizda iqtisodiyotning nazariy va amaliy ravnaqini belgilab beruvchi omillar muntazam omillarni o’rganib borishimiz zarur .
Malumki, Amerika va boshqa G’arb davlatlarida iqtisodiy fanlar qatorida avvalgidek tarmoqlar iqtisodiy va siyosiy iqtisod fanlari ham o’qitiladi. Lekin o’quv fani sifatida ma’lum darajada barcha iqtisodiy fanlar qo’lga kiritgan yutuqlarni sintez qiluvchi fan ham yaratilgan. U fanning nomi ekonomiksdir.
Ekonomiks-bu xozirgi zamon iqtisodiyoti nazariyasidir. Bu fan biznes ishlarini amalga oshirish qonunlarini. Xo’jalik yuritish usullarini,iqtisodiy siyosatni, amaliyotdagi muammolar va nuqsonlarni yoritib berdi.
Iqtisodiyot nazariyasi-bu ijtimoiy fan bo’lib , ayrim kishilarning va kishi jamoatlarining ishlab chiqarish, tovar ayirboshlash, taqsimlash va moddiy ne’matlarni, xizmatlarni iste’mol qilish jarayonidagi xatti-xarakatini o’rganadi. Bundan maqsad-resirslar (moddiy resurslar yer, xom-ashyo materiallari va kapital: mehant va tadbirkorlik qobiliyati) cheklangan sharoitda talabni qondirishdan iborat. Ekonomiks fani iqtisodiyotning barcha muammolarini va uning ikkita eng muhim haqiqatini o’z ichiga qamrab oladi:
a)jamiyatning cheksiz bo’lgan yoki qondirish mumkin bo’lmagan moddiy talablari:
b)iqtisodiy resurslar va ularning cheklanganligi kamyobligi. Resurslar cheklanganligi jamiyat a’zolarining barcha talablarini bir vaqtda va to’la-to’kis qondirish mumkin emasligida. Resurslar cheklanganligi ishlab chiqarishni cheklanishi demakdir. Resurslar cheklanganligi yetishmovchilik yoki kambag’allikni ko’rsatmaydi, balki ulardan unumli, joyiga qo’yib o’z o’rnida foydalanish zarurligini talab etadi. Iqtisodiyotdagi ana shunday holat har doim quyidagi muommolarni keltirib chiqaradi.
Nima ishlab chiqarish lozim?
Qancha ishlab chiqarish lozim?
Bu mahsulotni qanday qilib (qaysi tehnologiya yoki qanday usullar yordamida ) ishlab chiqarish zarur?
Bu mahsulotni kim xarid qiladi, kim iste’mol qiladi?
Shu tizim (ishlab chiqarish) bozor talabida tez-tez bo’ladigan o’zgarishlarga moslasha oladimi, yo’qmi?
Bunday muommolarning muvaffaqqiyatli xal etilishi bozor iqtisodiyotining ham rivojlanishiga, yashashiga imkoniyat yaratadi yoki aksincha bozor iqtisodiyotining rivoji yuqoridagi umumiy (universal) muommolarni xal etilishiga bog’liq.
Iqtisodiyot nazariyasini o’rganing, iqtisodiy jarayonlarning ma’lum nazariy va uslubiy bilim bilan qutollanishiga bog’liq.
Do'stlaringiz bilan baham: |