“ фаол тадбиркорлик, инновацион ғоялар ва технологияларни қЎллаб-қувватлаш йили”

 
Ишнинг долзарблиги:простата аденомаси касаллиги ёши 40 лардан ўтган эркакларда кенг 
тарқалган бўлиб, у простата безини шамоллаши билан боғлиқ бўлиб, шу безнинг шиши, 
ҳажмини катталаши туфайли сийдик йўлини қисман, ҳатто батамом бекилиб қолишига олиб 
келадиган оғир хасталик ҳисобланади. Ушбу касалликни даволашда гармонал препаратлар 
билан бир қаторда, шу шишни қайтарувчи, шамоллашга қарши, яллиғланишга қарши 
таъсирга эга бўлган доривор ўсимлик маҳсулотларидан ҳам фойдаланилади. Мисол 
тариқасида табиий хом ашёлар асосида ҳорижда ишлаб чиқилган “Простамол Уно”, 
“Пепонен” ва бошқаларни келтириш мумкин. Шуларни эътиборга олганда Ўзбекистонда 
кенг тарқалган доривор ўсимликлардан ҳорижий преператлар ўрнини босаоладиган дори 
воситасини яратиш долзарб масалалардан ҳисобланади. Филепил-тубулғибаргли бўймадарон 
гули, ер бағирлиган темиртикан ер устки қисми, тор баргли кипрей ер устки қисми ва 
тирноқгул гули асосида тайёрланган йиғма бўлиб, юқорида қайд этилган хасталикни 
даволашда самарали натижа берган.
Ишнинг максади:тор баргли иван чой ўсимлигини таркибидаги флавоноидларни ўрганиш. 
Тадқиқот услуби ва материаллари: тахлил учун махсулот Тошкент вилоятида тайёрланди 
ватажрибалар 5 та махсулот намунасида олиб борилди. Махсулот чинлиги ва сифат 
кўрсатгичларига XI Давлат Фармакопеяси кўрсатмаларига мувофиқ ишлаб чиқилди.[1] 
Флавоноидларга сифат реакция қилиш учун махсулотдан 1:10 нисбатда спиртли ажратма 
тайёрланди Фильтратга Синод реакцияси, 1% ли алюминий хлорид, темир хлорид, ишқор 
эритмаси ва минерал кислоталар таъсир эттириб ўрганилди. Миқдорий тахлил учун диазо 
реактивидан фойдаланилди: новокаин 0,5% ли эритмаси, сульфат кислотасининг 10% ли 
эритмаси ва натрий нитратнтнг 0,2% ли эритмасидан фойдаланилиб, 432 нм тўлкин 
узунлигида фотоэлетроколлориметр ёрдамида ўлчанди. [2] 

---

Натижалар:олиб борилган изланишлашлар натижасида тор баргли кипрей махсулоти 
таркибида флавоноидлар сифат реакциялар ёрдамида аниқланди. Уларнинг микдори 5,0 - 
5,21% оралиғида эканлиги аниқланди ва рухсат этилган меъёри 5,0% дан кам бўлмаслиги
белгиланди.