“ фаол тадбиркорлик, инновацион ғоялар ва технологияларни қЎллаб-қувватлаш йили”

Ilmiy ishning dolzarbligi: Jahon Sog‘liqni saqlash vazirligining bergan ma‘lumotiga ko‘ra, hozirgi 
kunda yurak – qon tomir sistemasi bilan bog‘liq kasalliklar soni yildan-yilga ortmoqda. 
Kardiologiya – bu ichki kasalliklarning bir bo’limi bo’lib, bunda yurak qon tomir tizimi 
kasalliklarining etiologiyasi, 
раtogenеsi va klinik belgilarini o’rganadi. XX asr boshlariga alohida 
bo’lim bo’lib chiqdi. Yurak va qon tizimi kasalliklari eng ko’p tarqalgan kasallik bo’lib, ular 
ba'zan juda og’ir o’tib, b
еmorni mеhnat qobiliyatini yo’qolishiga olib kеladi va hayotiga tahdid 
soladi Yurak va qon tomir kasalliklari bilan og’rigan b
еmorlarni tеkshirishda so’rаb-surushtrish, 
ko’zdan k
еchirish,paypaslash, tuqillatish, eshitish usullaridan tashqari laboratoriya rеntgеn
t
еkshiruvi usullaridan ham foydalaniladi. Bunda maxsus tekshirish usullari o’z ahamiyatiga 
ega. Bu usullar yordamida yurak kasalliklari, nuqsonlari, yetishmovchiligini oldini olish va 
davolash samaradorligi oshirish uchun yurakning faoliyatini tekshirish zarur.
Ishning maqsadi: Yurakda kechadigan jarayonlarni o’rganish ya’ni arterial bosimni kun 
davomida monitorlash ( NIBP ) apparati orqali yangi kashf qilingan dorilarni eksprement sifatida 
hayvonlarda sinab ularning yurak faoliyati tekshirish.
Material va usullari:. Arterial bosimni kun davomida monitorlash.- qon bosimini avtomatik 
kuzatish uzoq vaqt davomida uning o'zgarish dinamikasini aniqlash uchun qo'llaniladi. Uning 
yordamida quyidagi 
ko'rsatkichlar baholanadi ; 
> Kunlik o 'rtacha sistolik bosim;

---

> Kunlik o 'rtacha diastolik bosim; 
> Kunlik maksimal sistolik bosim; 
> Kunlik maksimal diastolik bosim; 
> Tungi va kunduzgi vaqtdagi o'rtacha 
sistolik va diastolik bosim; 
> Kunlik zo'riqish bosimi (QB ni 140/90 mm 
sim. ust. dan yuqoriga ko'tarilishlarini umumiy 
o'lch a sh la r soniga nisbatan olingan foizi); 
> Qon bosimi va kasallikning boshqa belgilarining 
kun davomida o'zgarishi. 
Natijalari: Qon bosimini avtomatik kuzatish uzoq vaqt davomida uning o'zgarish dinamikasini 
aniqlash uchun qo'llaniladi. Uning ko ‘rsatkichlari natijalari uzoq muddat muntazam (bemor 
uchun odatiy sharoitda) nazorat qilib borishga imkon beradi. (maxsus qon bosimi o ‘lchanadigan 
apparat yordamida monitorlash va bemomi o ‘zi yoki yaqinlari tomonidan kun davomida ma’lum 
oraliqda bosimni o ‘lchash) 
Xulosa: : Monitorlash natijalari asosida gipotenziv vositalami individual tanlash imkoniyati tug 
‘iladi. Qon bosimi bilan nishon a’zolar zararlanishi xususan, chap qorincha gipertrofiyasi va
kasallik oqibati natijasida vujudga keladigan boshqa kasalliklar oldini olishga qaratiladi. Buning 
uchun bemor yoki uning yaqin qarindoshlarini arterial bosimni o ‘lchashga o ‘rgatish juda 
muhim.Eng maqbuli AG ga chalingan bemorlami o ‘qitish maktablarini tashkil etish hisoblanadi. 
ОПРЕДЕЛЕНИЕ МИКРОБИОЛОГИЧЕСКОЙ ЧИСТОТЫ ЖЕЛЧЕГОННОГО СБОРА 
М.Кодирова -студ.1 курса 
Ташкентский фармацевтический институт, г.Ташкент 
Кафедра экологии и микробиологии 
Руководитель: К.Ш.Болтаева