“ byudjet hisobi va g’aznachilik” fakulteti “elektron tijorat va raqamli iqtisod” kafedrasi

4-topshiriq. Elektron tijorat tizimi taraqqiyotini belgilovchi faktorlarni 
izohlang. 
 
 
8-MAVZU. WEB-SAHIFA-ELEKTRON 
TIJORATNING ASOSI SIFATIDA 
 
REJA: 
1.Web sahifa ta’riflarining tasniflari va modellari. 
2. Web sahifalarni yaratishning bosqichlari. 
Bilib olasiz: 
 
 
 
 
 
 
 
1-topshiraq. Web sahifa ta’riflarini tasniflang. 
2-topshiriq. Qyidagi matnni o’qib, 5 minutlik esse yozing. 
WWWda  hujjatlar  aniq  bir  kompyuter  platformalariga  mo’ljallangan  yoki 
qaysidir  format  bilan  saqlanishini    oldindan  aytib  bo’lmaydi.  Ammo  kompyuterda 
ishlayotgan  foydalanuvchi  qaysi  terminalda  ishlasliidan  qat’i  nazar,  yaxshi 
formatlangan  hujjatni  olishi  kerak.    Bu  muammoni  HTML  andoza  tili  hal  qiladi. 
HTML  (Hyper  Text  Markup  Language  -  gipermatnni  belgilash  tili)      WWW  da 
gipermatn  hujjatlarni  tayyorlash  vositasidir.      HTML  hujjatning  tuzilishini 
Elektron tijorat 
texnologiyasi orasida 
keng qo`llanishi 
kutilayotgan 
yo`nalishlar 
Elektron pul yordamida 
o`zaro xisob-kitob qilish 
mexanizmi 
Elektron davlat tuzishni 
amalga oshirish 
konsepsiyasi 
Geografik jixatdan 
tarmoqlangan 
ishtirokchilarning 
xamkorlikdagi 
faoliyatini yuritish
 
texnologiyasi
 
Web sahifa ta’riflarining tasniflari va modellari. Web 
sahifalarni yaratishning bosqichlari. Web sahifalarning dastlabki 
xarakatlari. Xo’jalik yurituvchi sub’ektlarning web sahifalari 
samaradorligi va ularning baholanishi.. Elektron tijoratda intellektual 
axborot tizimlarining o’rni. HTML-
 
hyper text markup language- 
gippermatnlar belgilash tili
 

---

188 
 
ifodalovchi  uncha  murakkab  bo’lmagan  buyruqlar  majmuyidan  iborat.  HTML 
buyraqlari orqali matnlar shaklini istagancha o’zgartirish, ya’ni matnning ma’lum bir 
qismini ajratib olib, boshqa faylga yozish,  shuningdek, boshqa joydan turli xil rangli 
tasvirlarni  qo’yish,    audio  va  video  ma’lumotlarni  joylashtirish  mumkin.  U  boshqa 
hujjatlar bilan bog’laydigan gipermatnli aloqalarga ega. 
Odatda,  HTML  tilida  tahrirlash  uchun  dasturiy  vosita  talab  qilinmaydi,  lekin 
tahrirlash  uchun  qulay  vositalar  ko’p.  Ba’zi  dasturiy  vositalarda  yaratilgan  web- 
saytlarni  ayrim  brouzerlar  o’qimasligi  mumkin.  Shuning  uchun,  odatda,  web-
ma’lumotlar HTML tili qoidasi bo’yicha kiritiladi. 
HTML  internet  texnologiyalarida  ishlash  uchun  yaratilgan  bo’lib,  uning 
hujjatlari  (ASCII  kodlarida  yozilgan)  oddiy  matnli  fayllarda  iborat.  Ular  maxsus 
belgilangan  kodlarni  o’z  ichiga  oladi.  HTML  -  hujjatlarni  oddiy  foydalanuvchi 
tomonidan  yaratish  va  tahrirlash  uchun  MS  Front  Page,  Macromedia  Dreamweaver 
va shunga o’xshash bir qancha maxsus dastur vositalaridan foydalanish mumkin. 
3-topshiriq. Web sahifalarni yaratishning bosqichlarini izohlang. 
4-topshiriq. HTML - hujjat tuzilishini tasvirlang. 
5- topshiriq. HTML tili asosiy operatorlari va ularning tasnifini izohlang. 
6-topshiriq. Web-saytlarni yaratish asosiy texnologiyalarni izohlang.