Ðàõèìîâ Ìатназар

Boshqaruv va moliyaviy tahlil

Farqlash belgisi	Boshqaruv tahlili	Moliyaviy tahlil
1	2	3
1.Ob’ekti bo’yicha	Firma va kompaniya boshqaruvini quyi bo’g’inlarini	Firma va kompaniyaning moliyaviy holati
2.Sub’ekti bo’yicha	Firma va kompaniyaning o’z xodimlari	Firma va kompaniyalarning o’z hodimlari hamda uchinchi shaxslar(tashqi sub’ektlar)
3.Tartibga solinishi	Firma va kompaniyalar ichki Nizom, qoidalari asosida	Umumiy Nizom, qoidalar asosida tartibga solinadi
4.Maqsadi	Faoliyatni quyi bo’g’inlari samaradorligi yuzasidan ichki imkoniyatlarni aniqlash va yo’lga qo’yishdan	Korxonaning moliyaviy axvolining iqtisodiy reytingi va uni bashoratlashdan
5.Ma’lumot iste’molchilari	Faqat, shu firma, kompaniya boshqaruvi xodimlari, xizmatchilari	Firma va kompaniyalarni o’z hodimlari va tashqi tahlil sub’ektlari
6.Usullari bo’yicha	Iqtisodiy tahlilni oddiy va iqtisodiy matematik usullari	Oddiy, iqtisodiy matematik usullar hamda, moliyaviy tahlilni individual usullari
7.Ma’lumotlarni olish shakli bo’yicha	Ma’lumotlarni olishni istalgan shaklida (og’zaki, yozma, hisobot shaklida, telefon orqali, ma’ruza yoki nutq shaklida va x.k.	Moliyaviy hisobot shakllari asosida
3.Tahlil natijalarini oshkor etilishi	Sir saqlanadi	Oshkor etiladi
9.Mazmuni bo’yicha	Boshqaruvni, faoliyat, harakatning har bitta bo’g’ini, resurslarning har bitta turi, jarayonlarning har bittasi bo’yicha ma’lumotlar bilan ta’minlashi bilan farq etadi	Boshqaruvni, firma va kompaniyalar faoliyatining muayyan davrga bo’lgan umumlashgan ma’lumotlarini tahlil etish asosida manbalashi bilan farq etadi
10. Vazifalari bo’yicha	Vazifalarni hal etilishi faqat shu korxona boshqaruv xodimlari uchun xizmat qiladi.	Vazifalarni hal etilishi ham ichki, ham tashqi tahlil sub’ektlari uchun xizmat qiladi

3. 
   Moliyaviy tahlil maqsadi, mazmuni va asosiy vazifalari
   

Moliyaviy tahlil o’rganiladigan masalalarning ko’lami, maqsadi, mazmuni va vazifalari bilan tubdan farq etadi. Moliyaviy tahlil maqsadi - firma va kompaniyalar moliyaviy holatini, moliyaviy hisobot ma’lumotlarida ifodalangan ko’rsatkichlar tizimidan foydalangan holda baholashga aytiladi.

Moliyaviy tahlil mazmunini;

• 
  firma va kompaniyalar mulki, kapitali va majburiyatlarini, ularning o’zgarishlarini tahlil etish;
  
• 
  firma va kompaniyalar moliyaviy natijaviyligi va rentabelligini baholash;
  
• 
  asosiy va oborot kapitali holati, harakati, samaradorligini tahlil etish;
  
• 
  pul mablag’lari va moliyaviy qo’yilmalarni tahlil etish;
  
• 
  xususiy mablag’lar va ularning o’zgarishini tahlil etish;
  
• 
  firma va kompaniyalarning iqtisodiy va moliyaviy salohiyati, mehnat salohiyatini tahlil etish;
  
• 
  firma va kompaniyalarni to’lovga qobilligi va mablag’lar harakatchanligini tahlil
  

etish;

• 
  firma va kompaniyalar bozor aktivligi va ish aktivligini tahlil etish;
  
• 
  firma va kompaniyalar moliyaviy barqarorligi va iqtisodiy nochorligini tahlil etish
  

kabi masalalar tashkil etadi.
Moliyaviy tahlil oldiga qo’yiladigan vazifalar;

• 
  firma va kompaniyalar faoliyatiga to’g’ri va xolisona baho berish;
  
• 
  ishlab chiqarish, tijorat va moliyaviy faoliyatga jalb qilingan barcha mulk va mablag’lardan samarali foydalanishning holatini aniqlash;
  
• 
  firma va kompaniya faoliyatining natijasi va uning moliyaviy axvoliga baho berish;
  
• 
  firma va kompaniyalarning bozordagi o’rni va uning iqtisodiy reytingini baholash;
  
• 
  iqtisodiy harakatda maqsadga erishish yuzasidan ichki imkoniyatlarni topish va ularni yo’lga qo’yishni chora-tadbirlarini belgilab olishdan iboratdir.
  

4.