“ 5-6 ёшлиларнинг мактаб таълимига

Биринчи топшириққа
қўйидаги йўриқнома берилади: «Бу ерга (ҳар бирига 
қаергалиги кўрсатилади) бирор-бир эркакнинг (тоғангнинг) расмини 
билганларингизча чизинглар». Шундан сўнг тушунча (ёрдам) бериш, 
расмнинг камчилиги ва хатоси юзасидан огоҳлантириш тақиқланади. Боладан 
тушадиган ҳар бир саволга қуйидагича жавоб бериш лозим. «Ўзинг 
билганингдай қилиб чиз». Агар бола ишни бошлай олмай турса қуйидагича 
унга далда бериш керак: «Кўряпсанми, сен қандай яхши бошладинг», 
«Чизишда давом эт». 
«Хола»ни чизсам бўладими? Деган саволга барчамиз тоғани чизяпмиз дея 
тушунтириш керак. Агар бола аёл фигурасини чиза бошлаган бўлса, уни 
охиригача етказишни кутиб туриб, кейин ёнидан эркак кишининг расмини 

---

62 
чизишни сўраш керак. 
Бола расм чизишни якунлагач, иш қоғози тескари ағдарилади. Унинг орқа 
тарафи кўндаланг чизиқ билан тенг иккига бўлинади (буни олдиндан қилиш 
ҳам мумкин). 
2-топширқни бажариш учун 10-15 та карточка (7-8см га 13-14 см ўлчамда) 
керак бўлади. Унга «У ош еди» ибораси қўлёзмада ёзила (ҳарфлар ўлчами-1 
см, бош ҳарф-1, 5 см ). 

Ибора ёзилган карточка боланинг олдига, иш қоғоздан сал юқорироққа 
қуйилади.
Иккинчи топшириқ қуйидагича изоҳланади: «Қаранглар, бу ерда нимадир 
ёзилган. Сен ҳали ёзишни билмайсан. Шунинг учун буни чизишга харакат 
қил. Яхшилаб кўриб олгин, бу қандай ёзилагн ва варақнинг юқори қисмига 
(қаергалигини кўрсатинг) худди шундай қилиб ёзинг». Агар болалардан 
бирортаси қатор ўзунлиги хисобини ололмай учинчи сўзни сиғдира олмаса, 
унга учинчи сўзни пастдан ёки тепадан ёзиш мумкинлигини айтиш лозим. 
Юқоридаги ўлчамли карточкаларни учинчи топшириқни бажариш учун ҳам 
тайёрлаб қўйиш керак. Улардан нуқталар гуруҳи тасвирланган бўлиб, улар 
оралиғи вертикал ва горизантал бўйича-1 см, нуқталар диаметри-2мм: 
Бола 2-топшириқни бажариб бўлган биринчи карточка ундан олиниб, 

---

63 
ўрнига иккинчи (нуқталари бор) карточка шундай қуйиладики, унда нуқталар 
орқали тасвирланган беш бурчакли ўткир бурчаги пастга қараган бўлиши 
керак. 
Учинчи топшириққа қуйидагича йўриқнома берилади: «Бу ерда нуқталар 
чизилган. Худди шундай қилиб варақнинг пастки қисмига (қаергалигини 
кўрсатинг) ўзинг чизишга харакат қил».