# 4, 2020 PEDAGOGIK MAHORAT*ПЕДАГОГИЧЕСКОЕ МАСТЕРСТВО*PEDAGOGICAL SKILL
204
b)
tarbiyaviy:
oʻquvchilarda zardoʻzlik hunariga boʻlgan qiziqishi va shu soha kasbkor egalariga
boʻlgan hurmatini tarbiyalash;
v)
rivojlantiruvchi:
oʻquvchilarda xalq hunarmandchiligi sohalari toʻgʻrisida mavjud boʻlgan
bilimlarini rivojlantirish, tasavvurlarini chuqurlashtirish va dunyoqarashlarini kengaytirish.
Mashgʻulotning jihozlanishi:
a)
ish qurollari:
b)
matikiseriallar, xomashyo
:
g)
oʻquv-metodika ta’minoti va adabiyotlar
:
Ishni bajarish tartibi:
1. Chambaraklarning turlarini oʻrganish
2. Chambarakka boʻzni tikish
3. Gul qirqish
4. Asosiy matoni boʻzga tikish
5.Naqshlarni matoga tikish
Oʻquvchilarga oʻtilgan mashgʻulotlarni takrorlash va qaytarish maqsadida “Aqliy hujum” metodidan
foydalaniladi va quyidagi savollar beriladi:
1-savol. Oʻtgan darsdagi mavzuning nomini kim aytadi?
2-savol. Qadimgi hunarmandchilik sohalaridan qaysilarini bilasiz?
3-savol. Oʻzbekistonda zardoʻz hunarmand ustalarning ismi va sharifini ayta olasizmi?
4-Savol. Buxoro viloyatida keng tarqalgan hunarmandchilik turlarining qaysilarini bilasiz?
1-javob. Oʻtgan darsdagi mavzuning nomi: “Oʻrta Osiyoda zardoʻzlik tarixi”.
2-javob. Kashtachilik, zardoʻzlik, kulolchilik, pichoqchilik, temirchilik, boʻyrachilik, gilamchilik,
anjomsozlik, sandiqchilik, beshikchilik va boshqalar.
3-javob. Oʻzbekistonda xalq hunarmand ustalaridan quyidagilar yashab ijod etgan: Usta Xalim,
N.Majidov, N.Sultonov, U.Xayotov va boshqalar.
4-javob. Buxaro viloyatida quyidagi hunarmandchilik turlari keng tarqalgan: zardoʻzlik, kashtachilik,
etikdoʻzlik, temirchilik, beshikchilik, yogʻoch oʻymakorligi, kulolchilik, koʻnchilik, egarchilik va boshqalar.
Zardoʻlikni bilish uchun asosan quyidagi hunarlarni yaxshi bilishi kerak:
1. Rasm solish va naqsh chizishni.
2. Gul kesishni, yani gulbur boʻlishni.
3. Kesilgan gulga zarni tika bilishni kerak.
Darsning asosiy qismi:
Oʻqituvchi zardoʻzlikda ishlatiladigan materiallar, xomashyolarni quyidagicha
bayon etadi: zardoʻzlik sa’natini oʻrganishda asosiy kerak boʻladigan xomashyolar haqida ma’lumot berib
oʻtadi. Zardoʻzlik buyumlarini tayyorlash uchun bir qator texnologik jarayonni bajarish kerak boʻladi.
Zardoʻz quyidagi tartibda ishlaydi. Tikiladigan har bir buyum uchun alohida andazo tayyorlaydi va bichadi.
Birinchidan
, kerakli xomashyolar olinadi, kerakli ish asboblari tayyorlanadi: baxmal, barqut, boʻz, zar
iplar, oddiy iplar, ignalar komplekti, chambarak, angishvona, patila va turli qaychilar, karton kabilar.
Ikkinchidan
, tayyorlangan material, ya’ni avralik va astarlik materiallar kesishga tayyorlanadi, ya’ni
loyihalashtiriladi (aniq oʻlchamlari olinadi).
Uchinchidan
, tayyorlangan andoza matoning ustiga qoʻyilib chizib chiqiladi, chok haqi xisobga olinib
ikkinchi marta chiziladi.
Toʻrtinchidan
, tikish uchun chok haqini qoldirib kesib chiqiladi. Asosini orqasiga qattiq mato, ya’ni
boʻz yopishtiriladi, bu holatda karton sinmaydi va bir tekisda chiqadi.
Beshinchidan
, asosning orqasiga tasvir uchun kerak boʻlgan naqsh tasviri chizib chiqiladi.
Oltinchidan
, tayyor chizilgan naqshni zar ip bilan tikib, ishlov beriladi, hosil boʻlgan qoʻl ishi
yaxshilab tekislab chiqiladi.
Oʻqituvchi-murabbiy mashgʻulot jarayonida zardoʻzlik buyumlariga qanday ishlov berilishi haqida
ma’lumot berib boradi, ishlatiladigan kerakli materiallar haqida tushunchalar berib oʻtadi, ularning oxirgi
bezaklarini yakunlashni koʻrsatadi .
Darsning mustahkamlash qismida beriladigan savollar:
-
Z
ardoʻzlikda qanday materiallar ishlatiladi?
-
Zardoʻzlik sohasida faoliyat olib borgan qaysi hunarmandlarni bilasiz?
-
Astar uchun qanday materiallardan foydalaniladi?
Ushbu topshiriqlarga qoʻshimcha ravishda zardoʻzlik elementlarini tayyorlash texnologik xaritasini
chizib kelish, uyga muammoli vazifa sifatida beriladi.
Darsning yakuniy qismi:
a) oʻquvchilarning ushbu dars jarayonida olgan baholari e’lon qilinadi:
ishtirokiga koʻ
ra
oʻquvchilarga “5” baho, “4” baho, ya’ni ular 7-8 ball oladilar.
https://buxdu.uz
Do'stlaringiz bilan baham: |