" " dagi sonli qarori bilan tasdiqlangan "Strategik menejment" fani dasturi asosida ishlab chiqilgan

Inson taraqqiyoti indeksi yo‘nalishlarining tutgan o‘rni teng mezonlandimi? YAngi Inson taraqqiyoti indeksi har uchala yo‘nalish bo‘yicha ko‘rsatkichlarning teng bo‘lishini taqozo etadi. Maorifdagi har ikkala bo‘lim ko‘rsatkichlari ham teng o‘ringa ega edilar. Bunisi esa ilgarigi Inson taraqqiyoti indeksidanfarqlanadi, ular harxil o‘ringa ega bo‘ldilar. Mezonlar tanlovi normativ qabul qilgan qarorlarga asoslangan va har uchala yo‘nalishlar bir xil ahamiyatga ega. Bu yondoshuvning statistik ta’minoti Noorkbakhsh, Decang va Lugolarning tadqiqot xujjatlariga ham asoslangan. YAngi Inson taraqqiyoti indeksi ilgarigi Inson taraqqiyoti indeksiga qaraganda yo‘nalishlar ko‘rsatkichlari o‘zgarishining teng darajasiga ega va bunda samarali mezonlash ilgarisiga qaraganda ko‘proq tengliligini ko‘rsatishni ko‘zda tutadi.

Nima uchun Inson taraqqiyoti indeksi ishtirokchilik, gender va tenglilik yo‘nalishlarini o‘z ichiga olmaydi? Indeksning sodda jamlamasi qilib olganda Inson taraqqiyoti indeksi uchta asosiy aspektlar: uzoq va sog‘lom hayotga etaklash, bilimli bo‘lish va ajoyib yashash standartidan zavqlanish kabi o‘rtacha natijalarni aks ettirishga mo‘ljallangan. Inson taraqqiyoti Xisoboti Idorasining maqsadi hamisha qo‘shimcha murakkab to‘ldiruvchi ko‘rsatkichlar tuzishga va bu ko‘rsatkichlar yordamida tushib qolgan Inson taraqqiyoti indeksi yo‘nalishlar o‘rnini qoplashga mo‘ljallangan. Gender farqligi, tengsizlik va insonni kamsitishlar boshqa indekslar yordamida o‘lchanadi (qarang Gender tengsizligi indeksi, ko‘pqamrovli qashshoqlik indeksi va tengsizlikka moslashtirilgan Inson taraqqiyoti indeksi). Mushtaraklik (rahbariyatda ishtirok etish) va farovonlikning boshqa aspektlari bir qator ob’ektiv va sub’ektiv ko‘rsateichlar yordamida o‘lchanadi va ular Xisobotda muhokama qilingan. Inson taraqqiyoti indeksining bu aspektlar bilan bog‘liq bo‘lgan o‘lchamlar masalalari konseptual va uslubiyot tomonidan hal qilinishini ko‘rsatadi va kelgusidagi muhokamaga muxtoj.