Yo’l qoidasi, umr foydasi

Sana: 5-sinf

Mavzu: Yo’l chiziqlari va ularning vazifalari.

Kun shiori: “Yo’l qoidasi, umr foydasi.”

Maqsad: O`quvchilarga yo’l harakatini tartibga soluvchi chiziqlarni o’rgatish.

Natija: O`quvchilarning erkin fikrlashi, tassurotlari va olgan xulosasi.

Kommunikativ kompetensiya — muloqotda muomala madaniyatiga amal qilishni, ijtimoiy moslashuvchanlikni, hamkorlikda jamoada samarali ishlay olish layoqatlarini shakllantiradi

Axborotlar bilan ishlash kompetensiyasi — media madaniyatga ega bo‘lish layoqatlarini shakllantiradi

Yotiq chiziqlar

Yo’lning qatnov qismi yuzasidagi chiziqlar, ishoralar, yozuvlar va boshqa belgilar harakatlanish tartibini belgilaydi. Yo’l yuzasidagi yotiq chiziqlar oq rangda bo’ladi (1.4, 1.10 va 1.17 chiziqlar sariq rangda bo’ladi.)

Yo’lning qatnov qismi yuzasidagi chiziqlar, ishoralar, yozuvlar va boshqa belgilar harakatlanish tartibini belgilaydi. Yo’l yuzasidagi yotiq chiziqlar oq rangda bo’ladi (1.4, 1.10 va 1.17 chiziqlar sariq rangda bo’ladi.)

1.1 – qarama-qarshi yo’nalishlarda harakatlanayotgan transport oqimlarini ajratadi, yo’lning havfli joylaridagi harakatlanish bo’lagi chegarasini bildiradi; yo’lning kirish taqiqlangan qismini anglatadi; transport vositalarining to’xtab turish joyi chegarasini hamda avtomagistrallar qatoriga kiritilmagan yo’lning harakatlanish qismi chegarasini bildiradi.	1.1
1.2 (enli sidirg’a chiziq)-avtomagistrallarda harakatlanish qismi chegarasini bildiradi.	1.2
1.3 – to’rt va undan ortiq harakatlanish bo’lagi bo’lgan yo’llarda qarama-qarshi yo’nalishdagi transport vositalari oqimini ajratadi.	1.3
1.4 – to’xtash taqiqlangan joyni bildiradi. Yakka holda yoki 3.27 “To’xhtash taqiqlangan” yo’l belgisi bilan qo’llaniladi hamda yo’lning harakatlanish qismi chetiga yoki yo’l chetidagi to’siq (bordyur) ustidan chiziladi.	1.4
1.5 – ikki yoki uch bo’lakli yo’llarda qarama-qarshi yo’nalishlarda harakatlanayotgan transport vositalari oqimlarini ajratadi; bir yo’nalishda harakatlanish uchun mo’ljallangan ikki yoki ko’proq bo’lakli yo’llarda bo’laklarning chegaralarini bildiradi.	1.5
1.6 (yaqinlashish chizig’i – har bir chiziq uzunligi ular orasidagi masofadan uch barobar katta bo’lgan uzuq-uzuq chiziq) – qarama-qarshi yoki bir yo’nalishda harakatlanayotgan transport vositalari oqimlarini ajratuvchi 1.1 yoki 1.11 chizig’iga yaqinlashayotganlik hakida ogohlantiradi.	1.6
1.7 – (har bir chizig’i qisqa va oralari shu chiziqlar bo’yiga teng bo’lgan uzuq-uzuq chiziq) – chorrahadagi harakatlanish bo’laklarini bildiradi.	1.7
1.8 (enli uzuq-uzuq chiziq) – tezlanish yoki sekinlanish bo’lagi bilan yo’lning harakatlanish qismidagi asosiy bo’lagi o’rtasidagi chegarani bildiradi (chorrahalarda, yo’lning turli sathda kesishgan qismlarida, avtobuslar to’xtaydigan joylarda va h.k.).	1.8
1.9 – reversiv harakatlanishda qatnov qismining chegarasini belgilaydi; reversiv harakatlanish amalga oshirilgan yo’llarda (reversiv svetofori o’chirilgan holatda) qarama-qarshi yo’nalishdagi transport oqimini ajratadi.	1.9
1.10 – to’xtab turish taqiqlangan joyni bildiradi. Yakka holda yoki 3.28 yo’l belgisi bilan qo’llaniladi va yo’lning harakatlanish qismi chetiga yoki yo’l chetidagi to’siq (bordyur) ustidan chiziladi.	1.10
1.11 – faqat biror bo’lakka qayta tizilishga ruxsat etadi, bir yo’nalishdagi yoki qarama-qarshi kelayotgan transport oqimlarini ajratadi; qayrilib olish, to’xtash maydonchalari va shunga o’xshashlarga kirish uchun mo’ljallangan joylarda manyovr faqat bir yo’nalishda ruxsat etilganligini ko’rsatadi.	1.11
1.12 (to’xtash) – 2.5 belgisi yoki svetoforning (tartibga soluvchining) taqiqlovchi ishorasida haydovchi to’xtash kerak bo’lgan joyni ko’rsatadi.

Topshiriq: O’quvchilar yo’l belgilarini tanib oladi.

Izoh: O`qituvchi jarayonni kuzatishda samimiylikka, o`quvchilarning o`zlarini odob-axloq me’yorlariga e’tiborli bo`lishlikka, faollikka va jonkuyarlikka undab boradi.

IV. O’quvchilarni rag’batlantirish.

V. O’quvchilarni baholash.

VI. Uyga vazifa: mavzuni o’rganish.

O’qituvchi: _____________ I.Xujabekov

MMIBDO’: _______________ Sh. Maxramova