Valealogiya fanidan taqdimoti

• 1

• OLMALIQ A.A.IBN SINO NOMIDIGI JAMOAT SALOMATLIK TEHNIKUMI

• 116 guruh talabasi Ibragimova Husnora

• Valealogiya fanidan taqdimoti

• OIV/OITS epidemiyasi dunyo bo‘ylab shiddat bilan tarqalmoqda. Аyni vaqtda Yer yuzida OIV bilan yashayotgan shaxslar soni 33,4 mln.ni tashkil etadi.
• Yer yuzida har kuni OIV yuqtirganlar soni 14-15 ming kishini tashkil etadi.

• OIV - odam immuntanqisligi virusi
• Virus odamning himoya vositasi hisoblanmish immunitet tizimini chuqur jaroxatlaydi
• Kasallik manbai OIV infektsiyasiga chalingan bemor va ko‘rinishdan sog‘lom virus tashuvchi insonlar hisoblanadi

• OIV kanday yullar bilan yuqadi?

• OIVning 3 xil yuqish yo‘li mavjud:
• Jinsiy
• Qon orqali (parenteral yo‘l)
• Onadan bolaga (vertikal).

Jinsiy yoʼl

• himoyalanmagan jinsiy aloqa
• betartib jinsiy aloqa
• g‘ayritabiiy jinsiy aloqa

• Giyoxvandlar umumiy foydalangan va zararsizlantirimagan shprits orqali
• Virus bilan zararlangan qon va uning tarkibiy qismlari quyilganda
• Zararsizlantirilmagan jarroxlik, doyalik, stomatologik va boshqa tibbiy asboblar orqali tibbiy muolajalar olganda;
• Shpritslar va ignalardan umumiy foydalanilganda;
• Yetarlicha zararsizlantirilmagan maishiy asbob-uskunalar orqali;

• Qon orqali

• homiladorlik davrida (jaroxatlangan yo‘ldosh orqali);
• tug‘ruq jarayonida (ona qoni orqali);
• ona suti orqali.

• Onadan bolaga-vertikal yo‘l

• OIV bilan zararlangan shaxsda tashqi koʼrinishdan kasalligi sezilmaydi, inson o‘zini sog‘lom xis etadi, kasallik belgilari namoyon boʼlmaydi.
• Kasallikning yashirin davri 2 yildan 12 yil va undan ham ko‘proq davom etishi mumkin.

• OIV bilan zararlanganda qanday belgilar namoyon bo‘ladi?

• OIV qanday hollarda yuqmaydi?

• Qo‘l berib ko‘rishganda, quchoqlashganda;
• Yo‘talganda, aksa urganda;
• Umumiy telefondan foydalanganda;
• Xashorotlar chaqqanda;
• Basseyn, hammom, xojatxonadan umumiy foydalanilganda;
• Umumiy idish-tovoqdan;
• Kiyim kechak va ko‘rpa – to‘shak orqali.

• OITS NIMА?

• OITS –Orttirilgan Immun Tanqisligi Sindromi
• O – Orttirilgan (nasldan naslga o‘tmagan) hayoti davomida orttirilgan
• I – Immunitet: OIV immunitet tizimini shikastlaydi
• T - Tanqislik: Immmunitetni saqlab turuvchi qondagi oq qon tanachalarini
• tanqisligi avj oladi
• S – Sindrom: Kasallik belgilarining majmui.

OIV infektsiyasining dastlabki belgilari

• Tana haroratining SАBАBSIZ ko‘tarilishi (bir necha xafta davomida)
• Bir oydan ko‘proq vaqt mobaynida yo‘talish
• Hech qanday sababsiz ozish
• Ichning ketishi va uni xaftalab, oylab davom etishi
• O‘mrov osti, qo‘ltiq osti, chov sohasidagi limfa tugunlarining kattalashuvi

OFАTdan qanday saqlanish mumkin ?

• Inson аxloqаn pok, o‘z jufti hаloligа doimo sodiq bo‘lishi, tаsodifiy jinsiy аloqаlаrdаn o‘zini tiya bilishi zаrur.
• Himoya vositаlаridаn zаrur bo‘lgаndа to‘g‘ri foydаlаning.
• Giyohvаnd moddаlаrni tа’tib hаm ko‘rmаng.
• Tibbiy, mаishiy аsboblаrning zаrаrsizlаntirilgаnligigа аhаmiyat bering.

• NIMА QILMOQ KERАK ?

• BIRDАN BIR YO‘LI O‘ZINGIZNI VА O‘Z YAQINLАRINGIZNI HIMOYA QILING.
• SOG‘LOM TURMUSH TАRZIGА RIOYA QILING.

• E‘tiboringiz
• uchun rahmat!