|
Chizmani tahrirlash chizma elementlarini o'zgartirish
Reja:
Tugunni o’chirish.
Chizma elementlarini o’zgaratirish
Chizmani tahrirlash
Bu chizmada ro`yxat elementlarining qiymatini o`zgartirish oynasi
ko’rsatilgan. Qiymat maydoniga yaratilgan tugunlar orasidan o`zgartirilishi kerak
bo’ladigan tugunning qiymati kiritiladi. Agar qiymat maydoniga noto’g’ri son
kiritilsa bunday tugun mavjud emasligi to’g’risidagi xabar oynasi chiqadi. Aks
holda ekranga yangilash deb nomlangan oyna chiqadi. Bu oynada bitta yozuv
maydoni va ikkita tugma mavjud. Yozuv maydonining qiymati topilgan tugunning
elementi bo’ladi. Yozuvni o’zgartirib, OK tugmasi bosilganda topilgan qiymatini
yangi qiymat bilan almashtirib qo’yiladi. Xabar oynasining yozuv maydoniga
yangi qiymat kiritiladi va OK tugmasi bosiladi. Cancel tugmasi bosilganda
o’zgartirish oynasi bekor qilinadi.
51
2.2.1.4-chizma. Tugunni o’chirish.
Bu chizmada ro`yxat elementlarini o’chirish oynasi ko’rsatilgan. Qiymat
maydoniga yaratilgan tugunlar orasidan o`chirilishi kerak bo’lgan tugunning
qiymati kiritiladi. Agar qiymat maydoniga noto’g’ri qiymat kiritilsa bunday tugun
mavjud emasligi to’g’risidagi xabar oynasi chiqadi. Aks holda ekranga o’chirish
deb nomlangan oyna chiqadi. Oynada ikkita Tugma va ogohlantiruvchi yozuv
chiqadi. Yes tugmasi bosilganda ro’yxatning shu tuguni o’chiriladi. No tugmasi
bosilganda o’chirish oynasi bekor qilinadi.
2.2.5 chizma-ro’yxatni tozalash.
Tozalash tugmasi bosilganda oynadagi barcha tugunlar o`chiriladi.
2.2.2 Dasturning sinflari metodlari.
Quyida keltirilgan sinfning vazifasi ro’yxatning tugunlarini chizishdan
iborat.
TMyImage = class(TImage)
52
private
fnumber: integer;
fvalue: integer;
public
property number : integer read fnumber write fnumber;
property value : integer read fvalue write fvalue;
function valueChange(vl,ind:Integer):boolean;
function select:boolean;
end;
TMyImage = class(TImage)—bu kod delphining Timage sinfining obyektini
yaratish.
fnumber: integer, fvalue: integer---obyektning yopiq maydonlari
Quyida bitta tugunni yaratish funksiyasi:
function TMyImage.valueChange(vl,ind:integer):boolean;
function imaChange:boolean;
begin
Width:=108;
Height:=50;
Canvas.Brush.Color:=clWindow;
Canvas.Rectangle(40,1,108,40);
Canvas.Font.Size:=20;
Canvas.TextOut(45,4,inttostr(vl));
if ind>1 then
begin
if ((ind-1) mod 5=0) then
begin
Canvas.MoveTo(20,0);
Canvas.LineTo(20,20);
end else
begin
53
Canvas.MoveTo(0,20);
end;
Canvas.LineTo(33,20);
Canvas.MoveTo(40,20);
Canvas.LineTo(30,13);
Canvas.LineTo(30,27);
Canvas.LineTo(40,20);
end;
result:=true;
end;
begin
result:=false;
value:=vl;
number:=ind;
result:=imaChange;
end;
Ozgartirish tugmasining kod qismi:
Tugma bosilganda for takrorlash operatori ScrollBox1 kompanentasining
ichidagi kompanentlardan indeksi SpinEdit1ning qiymatiga teng bolsa, qo’yilgan
shartning
Then qismi bajariladi.
for i := 1 to ScrollBox1.ComponentCount-1 do
begin
if (ScrollBox1.Components[i] as TMyImage).value=SpinEdit1.Value then
begin
(ScrollBox1.Components[i] as TMyImage).select;
MyImageClick(ScrollBox1.Components[i]);
x:=true;
break;
end;
54
end;
if not x then
ShowMessage('Xatolik: Bunday qiymatli element mavjud emas!');
end;
Tozalash tugmasining kod qismi:
lastImage.Free;
lastImage:=nil;
while ScrollBox1.ComponentCount>0 do
begin
(ScrollBox1.Components[0] as TMyImage).free;
end;
k:=0;
Button2.Enabled:=true;
//tugma
bosilganda
ro’yxat tozalanguncha
tugmaning holati o’zgarib turadi.
end;
Xulosa. II.bob Dastur spetsifikatsiyasi va dasturga qo’yiladigan funksional
va nofunksional talablar haqida. II.bob 2 ta qismdan iborat. 2.1. Delphi dasturlash
tili imkoniyatlari haqida ma’lumotlar keltirilgan. 2.2.Dasturni loyihalash haqida.
Bunda yaratilgan dastutnig foydalanuvchi grafik interfeysi, dastur qanday
dasturlash ilovasida tayyorlanganlgi haqida ma’lumotlar berilgan.
55
XOTIMA
Ushbu bitiruv malakaviy ishimning mavzusi “Bir bog’lamli ma’lumotlar
tuzilmalari bilan amal bajarish bo’yicha interaktiv labaratoriya mashg’ulotlari
yaratish” deb nomlanib, u kirish qismi, ikkita bob, xotima va foydalanilgan
adabiyotlar ro’yxatidan iborat.
BMIning I.bob Ma’lumotlar tuzilmasilari va algaritmlari haqida ma’lumotlar
keltirilgan. I.bob 3 ta bo’limdan iborat. 1.1. bo’limda ma’lumotlar tuzilmalari va
axborotlarni xotirada tasvirlash. haqida ma’lumotlar keltirilgan. 1.2 bo’limda
ma’lumotlar tuzilmalarining klassifikatsiyasi haqida gapirib o’tilgan. Har bir
tuzilma turlari haqida ma’lumotlar ko’rsatib o’tilgan. 1.3. bo’limda ro’yxatla
haqida ma’lumotlar keltirilgan. Keltirilgan ma’lumotlar misollar bilan tushintirib
o’tilgan.
BMI ning II.bob Dastur spetsifikatsiyasi va dasturga qo’yiladigan funksional
va nofunksional talablar haqida. II.bob 2 ta qismdan iborat. 2.1. Delphi dasturlash
tili imkoniyatlari haqida ma’lumotlar keltirilgan. 2.2.Dasturni loyihalash haqida.
Bunda yaratilgan dastutnig foydalanuvchi grafik interfeysi, dastur qanday
dasturlash ilovasida tayyorlanganlgi haqida ma’lumotlar berilgan.
Barcha o’rganilgan ma’lumotlar asosida Delphi dasturlash muhitida
interaktiv labaratoriya mashg’uloti tayyorlandi.
Jamiyatimiz bugun XXI-asrga qadam qo`ydi. Yangi asr bu butun jaxon
tomonidan “Axborot va axborotlashtirish” asri deb e`lon qilindi. Demak biz bu
soxadagi ishlarimizga yanada chuqurroq kirishishimiz va bu soxaga e`tiborni
yanada kuchliroq qaratishimiz zarur. XX –asrda komp`yuter va komp`yuter
texnikasi shu darajada rivojlandiki insoniyatning u kirib bormagan biror bir
turmush soxasi yoki faoliyati qolmadi. Komp`yuter texnikasi insonlar turmush
tarzini yengillashtird. Uning og’irini yengil qildi. Xattoki avtomobil yoki pochta
xizmati yaratilganda ular insonlar uzog’ini yaqin qilgan bo`lsa, komp`yuter
texnikasi va internet yaratilgach, insonlar uzog’i yanada yaqin bo`ldi. Bugun biz
o`z uyimizda yoki ish joyimizda o`tirib dunyoning u tarafidagi yaqinlarimiz bilan
suxbatlashishimiz, ularning xolidan xabardor bo`lishimiz mumkin. Buning uchun
esa bizdan deyarli vaqt talab etilmaydi go`yoki biz o`zimizni ular bilan yuzma-
yuz o`tirib suxbatlashayotganday xis qilamiz. Bularning barchasi bir tarafdan olib
qaraganda mo`jizaning o`zginasidir.Bularning barchasi XX – asrda paydo
bo`lgan bo`lsa, XXI-asrda insoniyatni bundanda ulkan, bundanda mas`uliyatli
xamda ko`z ko`rib quloq eshitmagan ishlar kutmoqda. Shularni hisobga olgan
holda yurtimizda ta’limni rivojlantirish jarayonida, pedagogik dasturiy vositalarni
yaratish va ulardan foydalanish ta’limni rivojlantirishning eng asosiy omillaridan
biri hisoblanadi.
Ushbu BMI ni bajarish davomida yaratgan dasturim talabalarga o’qish
jarayonida eng qulay ma’lumotlar to’plami bo’lishi mumkinligini va mustaqil
o’rganishlari uchun desktop ilovalar qulayligini tushunib yetdim.
Do'stlaringiz bilan baham: |
