Toshkentning



Download 1 Mb.
Pdf ko'rish
bet1/2
Sana22.02.2022
Hajmi1 Mb.
#102246
  1   2
Bog'liq
Abdulla Avloniy



Abdulla 
Avloniy 
(1874-1934) 
Toshkentning 
Mergancha 
mahallasida toʻquvchi Miravlon aka 
oilasida 
tavallud 
topdi. 
Avval 
Oʻqchidagi boshlangʻich maktabda, 
soʻng shahar madrasalaridan birida 
tahsil oldi. Biroq koʻproq mustaqil 
oʻqib-oʻrgandi, 
tez 
orada 
oʻz 
davrining savodxon, maʼrifatparvar 
kishisiga aylandi. Avloniy asrimiz 
boshlarida oʻlkamizda avj olgan 
jadidchilik 
harakatining 
faol 
ishtirokchisi sifatida millat bolalarini 
savodli qilish, ulardan yetuk olimlar, 
mutaxassislar tayyorlash, Vatanni 
ozod koʻrish, farovon etish yoʻlida 
fidoyilik bilan mehnat qildi. 


HAYOTI VA IJODI 

Абдулла Авлоний (1878.12.7 — Тошкент — 1934.24.8) -маърифатпарвар, 
журналист, давлат ва жамоат арбоби. Тўқувчи оиласида туғилган. 
Мактабхона ва мадрасада ўқиган (1885—95). 1906 йилдан шеърлари билан 
матбуотда қатнаша бошлаган. Араб, форс, рус тилларини ўрганиб, бу 
тилларда ижод қилган мутафаккирларнинг асарларини ўқиган, баъзилари 
(мас, Л. Толстой, К. Д. Ушинский асарлари)ни ўзбек тилига таржима қилган. 
1906 й. «Тараққий», 1907 й. ўз уйида (Тошкентда) «Шуҳрат» газеталарини 
чиқарган. Бу газеталар ёпиб қўйилгач, 1908 й. яширин равишда «Осиё» 
газетасини нашр этди. 6-сонидан сўнг ҳукумат бу газетани ҳам тақиқлаб 
қўйган. Шундан сўнг Авлоний илғор ғояларни мактаб орқали халққа 
тарқатишга ҳаракат қилди: Тошкент шаҳрининг Миробод маҳалласида 
маҳаллий аҳоли болалари учун янги усул мактаби очиб (1908), ўзи она тили 
ва адабиётдан дарс берди. 1909 й. «Жамияти хайрия» тузиб, етим 
болаларни ўқитган. Шундан кейин Авлоний Тошкентнинг Дегрез 
маҳалласида икки синфли мактаб очган (1912). 


HAYOTI VA IJODI 

Бу мактабда дунёвий фанлар ўқитилиши билан мактабхоналардан фарқ 
қилган. Авлоний янги мактаблар учун кўлланма ва ўқиш китоблар ёзиб, 
нашр қилдирган [мас, «Биринчи муаллим», 1911; «Иккинчи муаллим», 1912; 
«Туркий гулистон ёхуд ахлоқ», 1913; 4 жузд (қисм) ли «Адабиёт ёхуд миллий 
шеърлар» тўплами, 1909—15; «Мактаб гулистони»,1915; «Мардикорлар 
ашувласи», 1917 ва б.]. Мунавварқори, Муҳаммаджон Подшохўжаев, 
Тавалло, Рустамбек Юсуфбеков, Низомиддин Хўжаев, Шокиржон Раҳимий 
каби тараққийчилар билан биргаликда «Нашриёт» (1914), «Мактаб» (1916) 
ширкатларини ташкил этган. Авлоний халқ онгини ошириш учун театр 
санъатидан ҳам фойдаланган. У 1913 йилда «Туркистон» номли театр 
труппасини ташкил этишда ва унинг ишида фаол қатнашган. 1910—16 
йилларда бир қанча саҳна асарларини таржима қилди ва ўзи 
саҳналаштирди. Авлонийнинг саҳна асарлари Тошкент, Фарғона, Андижон, 
Қўқон, Хўжанд каби шаҳарларда кўйилган.  


HAYOTI VA IJODI 
• Бу 
асарларда 
20-аср 
бошларидаги 
Туркистон 
ҳаётининг кенг манзаралари ўз ифодасини топган. 
Авлоний труппасида Маннон Уйгур тарбия топган; 
труппа билан Ҳамза, Озарбайжон драматурглари 
Узайр Ҳожибеков, С. Руҳулло ҳамкорликда бўлган. 
Октябрь тўнтаришидан кейин халққа ваъда қилинган 
эркинликнинг 
берилмаганлиги 
шоир 
ижодида 
тушкунликнинг пайдо бўлишига олиб келди («Хафалик 

Download 1 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish