Toshkent 2022 Muhammad Al-Xorazmiy nomidagi

Toshkent 2022

Muhammad Al-Xorazmiy nomidagi

Toshkent Axborot

Texnologiyalari Universiteti

Fizika fanidan 1-mustaqil ish

Mavzu:Elektromagnit tebranish konturi

• Bajardi: Rozubayev Xushnudbek
• Tekshirdi: Abduraxmonov Kaxar
• Guruh: PHY005

Mavzu: Elektromagnit tebranish konturi
Bajardi: Rozubayev Xushnudbek
Tekshirdi: Abduraxmonov Kaxar

Reja:

• Elektromagnit tebranish konturining ta’rifi.
• Elektromagnit konturining potensial va kinetik energiyalari konturning qaysi qismida joylashadilar.
• Tebranish konturining tebranish davri va chastotasi.
• Tebranish konturida zaryadning, tok kuchining va kuchlanishning erkin garmonik tebranishlari ifodalari.
• Ochiq tebranish konturi.
• Radio to‘lqinlarini uzatish va qabul qilishda tebranish konturining ishlash prinsipi.
• Xulosa;
• Foydalanilgan adabiyotlar.

Har qanday takrorlanuvchi jarayonga tebranish deyiladi. Demak, kondensator va va gʻaltakdan iborat zanjirdagi jarayon ham tebranma xarakterga ega. Uni elektromagnit tebranishlar deyiladi. Elektromagnit tebranishlar hosil bo'layotgan gʻaltak ( L) va kondensator ( C) dan iborat berk zanjir tebranish konturi deb ataladi.(1-rasm)

• Har qanday takrorlanuvchi jarayonga tebranish deyiladi. Demak, kondensator va va gʻaltakdan iborat zanjirdagi jarayon ham tebranma xarakterga ega. Uni elektromagnit tebranishlar deyiladi. Elektromagnit tebranishlar hosil bo'layotgan gʻaltak ( L) va kondensator ( C) dan iborat berk zanjir tebranish konturi deb ataladi.(1-rasm)

Ideal konturda chorak davrdan keyin elektr maydon energiyasi to‘la magnit maydon energiyasiga aylanadi:

bunda L – g‘altak induktivligi; J – g‘altakdan oqayotgan tok kuchining maksimal qiymati. Bu holda kondensator qoplamalari orasidagi kuchlanish nolga teng, U=0. Tebranish konturining bunday holati matematik mayatnikning muvozanat holatidan o‘tish paytidagi holatga to‘g‘ri keladi. Bunda sistemaning potensial energiyasi to‘la kinetik energiyaga aylanadi.

Mexanik va elektr tebranishlar orasidagi o‘xshashlikdan foydalanib, konturdagi xususiy tebranishlar chastotasini topish mumkin. Prujinali mayatnikning tebranishini qaraganda, uning tebranish davri yukning massasi va prujinaning bikrligiga bog‘liqligini aniqlagan edik. Tebranish konturda massa rolini L induktivlik, bikrlik rolini sig‘imga teskari kattalik 1/S o‘ynaydi. Shunday qilib, tebranish konturidagi erkin so‘nmas elektromagnit tebranishlarning davri Tomson formulasidan aniqlanadi:

Tebranish davrini bilgan holda elektromagnit tebranishlarning xususiy chastotasi v0 va xususiy davriy chastota ω0 ni aniqlash mumkin:
Kondensatorning birinchi qoplamasidagi zaryadni q desak zanjirdagi tok kuchi quyidagicha bo‘ladi:
Ochiq tebranish konturi

Radito’lqinlarni uzatish va qabul qilish rejimlarida tebranish konturining ishlash prinsipi

Xulosa: Elektromagnit tebranishlar konturining texnikada ko’lab sohalarda qo’llaniladi . Bu bizning radio aloqa televedeniya aloqasi uchun juda muhin hisoblanadi. Konturning ikki turi borligi ochiq va yopiq ko’rinishlarini bilan tanishib chiqdik nazariy bilimlarni amallda qo’llasak albatta yaxshi natijalarga erishiladi.

Foydalanilgan adabiyotlar:

1.Q.P.Abduraxmanov, V.S.Xamidov, N.A.Axmedova. FIZIKA. Darslik. Toshkent. 2018 y.
2.Douglas C. Giancoli. Physics. Principles with Applicathions. January 17, 2004 USA ISBN-13^ 978-0-321-62592-2.
3. Абдурахманов К.П., Тигай О.Э., Хамидов В.С. Физикадан мультимедиа лекциялар тўплами. Ўқув қўлланма. 2013 й. Pdf + диск + СНМ
4. htpps://fayllar.org