To’g’ri burchakli parallelepiped 4-sinf matematika

To’g’ri burchakli

parallelepiped

4-sinf matematika

Parallelepiped(yun.parallelos-parallel va epipedon –

Tekislik)-qarama qarshi yoqlari o’zaro parallel va teng

Parallelogrammlardan iborat oltiyoqlik.

Parallelepipedning 8 uchi,12 qirrasi bo’ladi.Asosi to’g’ri to’rtburchakdan iborat bo’lgan parallelepiped to’g’ri burchakli parallelepiped deyiladi.

1-topshiriq

Bir nechta ko‘pyoq modellarini

ko‘rib chiqing va qand qutisiga

o‘xshash shaklni tanlang.

Qand qutisi, g‘isht, yashik shakliga

o‘xshash ko‘pyoq to‘g‘ri burchakli

parallelepiped deb ataladi.

2-topshiriq

Tanlab olingan modellarning bittasini ko‘ring va

savollarga javob bering.

To‘g‘ri burchakli parallelepipedning har bir yog‘i

qanday shaklga ega? U nechta yoqqa ega?

Uning o‘zaro teng yoqlari, qirralari bormi? Ular

qaysilar?

To‘g‘ri burchakli parallelepipedning nechta uchi

va qirrasi bor?

Har bir uchidan nechta qirra chiqadi?

Nima uchun to‘g‘ri burchakli parallelepiped to‘g‘ri

burchakli deyiladi?

2-topshiriq

To‘g‘ri burchakli parallelepipedning har bir yog‘i

To’g’rito’rtburchak shaklga ega. U 6 ta yoqqa ega.

Uning o‘zaro teng 3 ta yoqlari, 3 ta teng qirralari bor.

To‘g‘ri burchakli parallelepipedning 8 ta uchi

Va 12 ta qirrasi bor.

Har bir uchidan 3 ta qirra chiqadi

Asosi to’g’rito’rtburchak bo’lgani uchun to‘g‘ri burchakli parallelepiped deyiladi.

To‘g‘ri burchakli parallelepipedning

hamma yoqlari

to‘g‘ri to‘rtburchaklardir.

3-topshiriq

To‘g‘ri burchakli parallelepipedning

A 1va C uchlaridan chiqqan qirralarini

ayting.

Har bir ko‘rinadigan va ko‘rinmaydigan

qirrani ayting. Rasmda qaysi

yoqlar ko‘rinadi, qaysi yoqlar ko‘-

rinmaydi. Teng yoqlar juftliklarini

ayting.

3-topshiriq

To‘g‘ri burchakli parallelepipedning

A 1 uchidan A1B1;A1D1;A1A; va C

uchlaridan CB;CD;CC1 qirralari

chiqqan

Ko’rinadigan qirralari A1B1;A1D1;

D1C1;A1D1;A1A;AD;CD;DD1;CC1;

Ko’rinmaydigan qirralari AB;BC;BB1

Rasmda AA1D1D;A1B1C1D1;

D1DCC1yoqlar ko‘rinadi, ABCD;

B1BCC1;AA1B1B yoqlar ko‘-

rinmaydi.

4-masala

Qayiq 6 soatda 66 km masofani suzib o‘tadi. Agar qayiqning tezligi 4 km/h ga kamaysa, u shu vaqt ichida necha kilometr masofani o‘tadi?

4-masala

t=6 h

S=66km

V=?,4 km/h kamaysa

S=? km

Yechish: V=S:t

66 km:6 h=11( km/h)

11 km/h-4 km/h=7 (km/h)

7 km/h·6 h=42( km)

Javob : 42 km masofani o’tadi

48 984 : 52

91 375 : 43

8 820 : 28

1 904 : 34

10 000 – 284 · 35

9 999 + 8 · 4 356

5-misol(mustaqil ish)

UYGA VAZIFA

6.Velosipedchi 4 soatda 40 km yo‘l yurdi. Qaytishda

uning tezligi soatiga 2 km ga kam bo‘ldi.

Qaytishga u necha soat sarfladi?

Quyidagi ifodalardan masalaning yechilishiga

mosini yozing:

(40 : 4 – 2) + 40; 40 : (40 : 4 – 2); 40 : 4 + 2?

7. Parallelepiped shakliga ega bo‘lgan predmetlar

nomlarni yozing.

Kitob javoni, sinf xonasi, ...