Temir, kobalt va rux birikmalarining turli kassaliklar terapiyasida qo‘llanilishi. Reja

Temir, kobalt va rux birikmalarining turli kassaliklar terapiyasida qo‘llanilishi.

Reja:

1. 
   Temir, kobalt, ruxning tabiatda tarqalishi.
   
2. 
   Temir, kobalt, ruxning kompleks birikmalari.
   
3. 
   Komplekslarning tibbiyotda ishlatilishi.
   

Tayanch iboralar: epidermis, protamine, insulinkridez, karbangidraza, qandli diabet, sulema.

Ruxning anchagina miqdori teri tashgi qavatida(epidermis), sochda, muskullarda, jigar va suyak to’qimalarida borligi topilgan. Soch tokilishi, bitmaydigan yaralarni davolashda rux sulfati ichdan ichish uchun qo’llanilishi ma’lum. Rux sulfati ortoborat kislota bilan (2,5 mg:20 mg) eritma holatida ko’zning konyuktivit kasalligida antiseptik modda sifatida tavsiya etilgan.

ZnO-rux oksidi. Rux surtmasi tarkibida rux oksidi kiritiladi, u bolalar uchun himoya qiluvchi va davolovchi ta’sirga ega. Teriga adsorbsiyalovchi, qurituvchi va teri holatini yaxshilovchi ta’siri bor. Teridagi shamollash, qizarish va boshqa ta’sirlarni davolash xossasiga ega. Asosan surtmalarda tashqaridan surish uchun buyuriladi.

Rux eng muhim mikroelementlar qatoriga kiradi. Katta odam uchun ruxni sutkalik dozasi 10-15 mg ni tashkil etadi. Rux metallofermentlar qatoriga kiradi. Ularning ichida karbongidraza va karboksipeptidaza ko’proq o’rganilgan. Karbongidaraza qizil qon tanachalari tarkibiga kirib, gidratatsiya va CO2 ning degidratatsiya jarayonlariga ta’sir etadi. Karboksipeptidaza oshqozon osti bezi tarkibiga kiradi. U peptidlarning gidrolizlanishini tezlashtiradi. Bu jarayon insulin sintezi bilan bog’langan. Ana shu holat diabetni davolashda ishlatiladi. Hozirgi paytda bu maqsadda rux saqlovchi preparatlar tavsoya etiladi. Ularning ta’sir qilish muddati uzoq bo’lib, ularga rux insulin, protamin –zink insulin, insulinkridez kiradi.

II B guruh elementlarining ahamiyati. Rux eng asosiy mikroelementlardan biri. 1 sutka zarur miqdor 10-15 mg ni tashkil etadi. Tarkibida Zn2+ bo’lgan metallofermentlar soni 20 dan ortiq.

Bularni ichidan ikkitasi batafsil o’rganilgan. Ulardan karbangidraza va karboksipeptidaza. Karbangidraza qizil qon tanachalari tarkibiga kirib SO2 ning gidratasiya va degidratasiya jarayonlarini tezlashtiradi. Karboksipeptidaza oshqozon osti bezining fermenti bo’lib, peptid bog’larning gidrolizida muhim rol o’ynaydi. Rux tutgan preparatlarga sink – insulin kiradi, va u qandli diabetni davolashda ishlatiladi.

Sulema odatda 1:1000 yoki 1:2000 nisbatda dezinfeksiyalovchi eritma sifatida ishlatiladi. Boshqa eritmalardan farqlash uchun odatda uni qizil yoki ko’k rangga bo’yab qo’yiladi. Simob birikmalari turli malhamlar va surtmalar tayyorlashda ham keng qo’llaniladi.

Tirik organizmlar, temir kislorod almashinuvi jarayonlari (nafas) katalize muhim iz element hisoblanadi. An kattalar inson 78% asosan gemoglobin elementi vazifasini bajaruvchi etiladi bo'lgan temir taxminan 3,5 gramm (taxminan 0,02%) o'z ichiga oladi, boshqa hujayralari qolgan qismi ular nafas olish jarayonlari katalizlovchi fermentlar.Odatda, temir, murakkab deb ataladi Bas, shaklida fermentlarni kiradi. inson va hayvonlarning barcha organlar qon kislorod tashish beradi muhim oqsil - Jumladan, murakkab gemoglobin mavjud. Va qon uning xarakterli qizil rangini bo'yoqlar kim bas, bo'ldi. Asosiy genetik material - rux uglevodlar, oqsillar, yog'lar va nuklein kislotalarning sintezi va parchalanish, shu jumladan, turli valyuta reaktsiyalar, ishtirok 200 dan ortiq fermentlar tarkibiga kiradi. Pankreas gormonining ajralmas qismi - insulin, qondagi shakar darajasini tartibga soladi.

Insonning o'sishiga va rivojlanishiga yordam beradi. jinsiy gormonlar uchun alomat va testosteron ishlab chiqarish, jumladan, vitamin E, metabolizm uchun o'smirlik va davom zurriyotidan, sperma ishlab chiqarish va erkak gormonlar uchun talab qilinadi. Oddiy prostata faolligi uchun muhim.

Bu, skelet shakllanishida muhim rol, u immun tizimining faoliyat ko'rsatishi uchun zarur o'ynaydi antiviral va antitoksik xususiyatlarga ega, yuqumli kasalliklar va saraton kasalligiga qarshi kurashda ishtirok etadi.

Ilgari o'tkazilgan tadqiqotlar sinkning oqsil sintezi va yaralarni davolash uchun zarur antioksidant vazifasini bajarishini ko'rsatdi. "So'nggi paytlarda yuqumli va sovuqqa qarshi ishlatilgan sink o'z ichiga olgan planshetlar paydo bo'ldi. 1997-yil boshlarida ularning Qo'shma Shtatlardagi mashhurligi shunchalik katta edi, bu tabletkalarni ishlab chiqaradigan kompaniyalar talabni to'liq qondira olmadi. Sink rinoviruslarga bog'lanib, shamollashni keltirib chiqaradi, ularni reprodüksiyadan mahrum qiladi. Juda oz sink (planshet 10-20 mg) - viruslar bepusht bo'lib qoladi, kasallik qaytalanadi.

Katta yoshdagi organizmdagi Ruxning tarkibiy qismi (vazni 70 kg) 2,3 g ni tashkil qiladi, uning 2/3 qismi muskullarda.

Har kun inson organizmiga o'rtacha 14-15 mg Rux keladi, ularning aksariyati (11-12 mg), ya'ni odam kuniga 2,5-3,0 mg sink oladi, bu esa ichakka singib ketadi, so'ngra plazma ichiga kiradi qon, u oqsillarni va fermentni karbonik anhidraz bilan bog'laydi. Ushbu bog'liqlik holatida Rux qon oqimiga aylanadi va qon plazmasidan hujayralarga kiradi, oxir-oqibat mushaklar ichiga, balki sochga ham kiradi.

Soch tarkibidagi Rux tarkibidagi organizmdagi metabolizmning ob'ektiv ko'rsatkichi.

Sink oziq-ovqat bilan tanaga kiradi. Rux go'sht, jigar, har qanday turdagi qattiq pishloqlar, qisqichbaqalar mavjud. Dukkakli, yong'oq, qovoq urug'i, banan, uzum, apelsin, nok, pomidor, piyozga boy Rux. Qo'ziqorinlarda yog'li, chanterelles, sivilceler kabi ko'p sink. Rux rezavorlarda uchraydi: chinnigullar, malina, qush gilos.

Katta yoshdagi organizmdagi Ruxning tarkibiy qismi (vazni 70 kg) 2,3 g ni tashkil qiladi, uning 2/3 qismi muskullarda.

Har kun inson organizmiga o'rtacha 14-15 mg Rux keladi, ularning aksariyati (11-12 mg), ya'ni odam kuniga 2,5-3,0 mg sink oladi, bu esa ichakka singib ketadi, so'ngra plazma ichiga kiradi qon, u oqsillarni va fermentni karbonik anhidraz bilan bog'laydi. Ushbu bog'liqlik holatida Rux qon oqimiga aylanadi va qon plazmasidan hujayralarga kiradi, oxir-oqibat mushaklar ichiga, balki sochga ham kiradi.

Soch tarkibidagi Rux tarkibidagi organizmdagi metabolizmning ob'ektiv ko'rsatkichi.

Sink oziq-ovqat bilan tanaga kiradi. Rux go'sht, jigar, har qanday turdagi qattiq pishloqlar, qisqichbaqalar mavjud. Dukkakli, yong'oq, qovoq urug'i, banan, uzum, apelsin, nok, pomidor, piyozga boy Rux. Qo'ziqorinlarda yog'li, chanterelles, sivilceler kabi ko'p sink. Rux rezavorlarda uchraydi: chinnigullar, malina, qush gilos.

Rux (Zn) sochlar, tirnoqlar va teri uchun, sperma va erkak gormonlarini ishlab chiqarish, skeletning shakllanishi, antitoksik xususiyatlarga ega, yuqumli kasalliklarga qarshi kurashda ishtirok etadi.

Foydalaniladigan adabiyotlar

1. Parpiyev N.A., Raximov H.R., Muftaxov A.G. Anorganik kimyo (nazariy asoslari).-Toshkent, “O‘zbekiston”, 2000.-479 b.

2. Parpiyev N.A., Muftaxov A.G., Raximov X.R. Anorganik kimyo.-Toshkent: «O‘zbekiston» 2003. 504 b.

3. Skopenko V.V., Sivadze A.Yu., Savranskiy L.I., Garnovskiy A.D. Koordinatsionnoya ximiya. M.: IKS Akademkniga, 2007.

4. Dobrinina N.A. Bioneorganicheskaya ximiya. Metod posobiye. M., MGU, 2007.