Tashqi savdo siyosatining shakllari va konseptual asoslari

TASHQI SAVDO SIYOSATINING SHAKLLARI VA KONSEPTUAL ASOSLARI
MUNDAREJA:

KIRISH……………………………………………………………………………..2


I. BOB. O’ZBEKISTON RESPUBLIKASINING TASHQI SAVDO SIYOSATI
1.1. Tashqi savdo siyosatining mohiyati va vositalari………………………………4
1.2. Importga ta’riflar. Importga tariflar kiritilishining iqtisodiy oqibatlari….….5
1.3. Ishlab chiqaruvchilarga subsidiyalariva importni kvotalar orqali tartibga solish……………………………………………………………………………….10
1.4. Eksport subsidiyalari. Eksport bojlari va eksportni ixtiyoriy cheklash…….16
1.5. O’zbekiston Respublikasi tashqi savdo siyosatining xususiyatlari va uni takomillashtirish yo’nalishlari……………………………………………………..19


II. BOB O’ZBEKISTON RESPUBLIKASINING TASHQI SAVDO STATISTIKASI
2.1. O`zbekiston Respublikasining ayrim hamkor davlatlar bilan tashqi savdo aylanmasi dinamikasi……………………………………………………………..21
2.2. MDH va boshqa xorijiy davlatlar bo`yicha eksport tarkibi………………...24
2.3. O’zbekiston Respublikasi tashqi savdo statistikasi………………………....28


XULOSA…………………………………………………………………….….…40
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR……………………………….…..……43
KIRISH
Mavzuning dolzarbligi. Mamlakatimizda huquqiy demokratik davlat, fuqarolik jamiyati barpo etish yo`lida avvalboshdanoq asosiy ustuvor yo`nalishlarga aylangan masalalar — tinchlik va barqarorlikni saqlash, millatlararo hamjihatlikni asrash, aholini ijtimoiy muhofaza qilish, iqtisodiyotni tubdan isloh etish, milliy armiyani shakllantirish, sud-huquq tizimini yangi asosda barpo etish, inson manfaati, huquq va erkinliklarini ta`minlash, ijtimoiy-siyosiy hayotni erkinlashtirish, aholi salomatligi, ilm-fan, ta`lim-tarbiya, madaniyat va sport jabhalariga e`tibor qaratish, jahon hamjamiyatidan munosib o`rin egallash kabi ko`pdan-ko`p dolzarb vazifalar mustaqildigimizning poydevori qo`yilayotgan davrdan Yurtboshimizning chiqishlarida har tomonlama o`z ifodasini topa boshlagan edi.
Eng muhimi, Birinchi Prezident Islom Karimov 1991 yil 31 avgust kuni O`zbekiston SSR Oliy Kengashining oltinchi sessiyaisdagi nutqida “Mustaqil O`zbekiston davlatining siyosati insoniylik va ezgulik tamoyillariga asoslanadi” degan dasturiy g’oyani butun dunyoga bayon qildi va mana, yigirma yildirki, davlatimiz ana shu siyosiy printsipga og’ishmasdan, qat`iy amal qilib kelmoqda<sup>1</sup>.
Mustaqillik yillari yangi mustaqil O`zbekistonning milliy davlatchiligi poydyevorini barpo etish sohasida puxta va jiddiy ish olib borilgan davr bo`ldi. Ma`lumki, davlatchiligimizning ming yillik tarixi Rossiya imperiyasiga zo`rlik bilan qo`shib olinishimiz natijasida uzilib qolgan edi. Faqat mustaqillikka erishilgandan keyingina xalqaro munosabatlarning teng huquqli sub`ektiga aylangan suveren O`zbekiston yangi davlatchiligini qurish va rivojlantirishga kirishdi.
Bugungi kunda, ya`ni deyarli yigirma yillik tarixiy rivojlanish davrini tahlil etish O`zbekiston Respublikasi Birinchi Prezidenti I.A.Karimov ta`kidlaganidek: «Davlatlar mustaqil rivojlanish va ijtimoiy munosabatlarni yangilash yo`liga qadam qo`ydi. Ular dunyodagi boshqa mamlakatlar orasida o`z mavqeni mustahkamlashga intilmoqda. Tenglar orsida teng bo`lishga, jahon maydoning tarkibiy qismiga aylanishga xarakat qilmoqda<sup>2</sup>.
Binobarin, ayni shunday bir sharoitda sayyoramizning juda katta maydonida kuchlar nisbati jihatdan Markaziy Osiyodagi yangi mustaqil davlatlar qaysi yo`ldan borishlariga bog’liq. Hozirgi kunda xalqaro munosabatlarning sifat jihatidan yangicha tarkibini shakllantirish jarayonida vujudga kelayotgan geosiyosiy muammolarning ko`pchiligi aynan O`zbekistonning Yevroosiyoda va umuman butun dunyoda olib borayotgan tashqi va ichki siyosatiga ko`p narsalar bog’liq bo`lib qolmoqda. Birinchi Prezidentimiz Islom Karimov mamlakatimizda olib borilayotgan siyosiy islohotlar strategiyasini quyidagi fikr-mulohazalar orqali ko`rsatib o`tadi: