"Tasdiqlayman" Toshkent Moliya instituti o’quv ishlari bo’yicha prorektor i f. d., prof


Ma’naviyatning shakllanish jarayonlari bosqichlari



Download 3,09 Mb.
bet17/36
Sana12.01.2017
Hajmi3,09 Mb.
#371
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   36
Talabalar soni: 21

Vaqti: 2 soat

Mashg’ulot shakli

Bilimlarni chuqurlashtirish va mustah-kamlashga qaratilgan amaliy mashg’ulot.

Amaliy mashg’ulot rejasi

  1. Ma’naviyat, siyosat, ularning o’zaro bog’liqligi.

  2. Ma’naviyat va huquqning o’zaro munosabati.

  3. Ma’naviyat va mafkura va ularning o’zaro aloqadorligi.

Mashg’ulotning maqsadi: «Ma’naviyatning siyosat, huquq va hokimiyatdagi o’rni. Ma’naviyatda milliylik va umuminsoniylik» mavzusi bo’yicha bilimlarni chuqurlashtirishni ta’minlash.

Pedagogik vazifalar

O’quv faoliyati natijalari.

  • talabalarning ijodiy izla-nishi va o’z mustaqil fikr-larini bildirishi uchun im-koniyat yaratish;

  • mavzu bo’yicha bilimlarni chuqur o’zlashtirish va mus-tahkamlashga yordam berish;

  • manbalar bilan ishlashni o’rgatish;

  • kichik guruhlarda ishlashni tashkil qilish;

  • o’z nuqtai nazariga ega bo’lishni shakllantirish;

  • mantiqiy xulosa chiqarishga ko’mak berish;

  • amaliy mashg’ulot rejalari bilan oldindan tanishib chiqib, tayyorgarlik ko’radi;

  • siyosat va siyosiy qarashlarning ma’naviyatga ta’sirini yoritib bera oladi;

  • siyosat, huquq va hokimiyat institutlarining ma’naviy asoslarini mustahkamlash jamiyat taraqqiyotining muhim sharti ekanligini ko’rsatib beradi;

  • milliy-ma’naviyat tushunchasi va uning mohiyatini yoritib bera oladi;

  • umuminsoniy ma’naviyatga ta’rif be-radi va uni tahlil qilib beradi;

  • milliy-ma’naviy tiklanishning mohi-yatini yoritib beradi;

  • Sharq va G’arb ma’naviyatini taqqos-laydi;

O’qitish usullari va texnika

Kichik guruhlarda ishlash, bahs-munozara, «Klaster», «FSMU» texnikasi.

O’qitish vositalari

Ma’ruzalar matni, markerlar, qog’ozlar, doska, bo’r.

O’qitish shakllari

Jamoa va guruhlarda ishlash.

O’qitish shart-sharoiti

Texnik vositalar bilan ta’minlangan auditoriya.

Amaliy mashg’ulotning texnologik kartasi

Ish jarayonlari vaqti

Faoliyatning mazmuni

o’qituvchi

talaba

I-bosqich. Mavzuga kirish.

(10 minut)



1.1. Amaliy mashg’ulot mavzusi, maqsadi va o’quv faoliyati natijalarini aytadi. Ta’lim jarayoni «Kichik guruhlarda ishlash» orqali amalga oshirilishini e’lon qiladi.

Tinglaydilar.

Yozib oladilar.



1.2. «Klaster» texnikasidan foydala-nilgan holda talabalarga, «Qadriyatlar nima?» degan savol bilan murojaat qiladi. Talabalarni ushbu organayzer orqali faollashtiradi, qadriyatlarni uch guruhga ajratadi. (1-ilova)

O’z fikrlarini bildiradilar. Tushunchalar bilan ishlaydi.

1.3. Talabalarning fikrini umumlash-tirib, ularni 4 ta kichik guruhlarga bo’ladi.

Interfaol usullardan foydalanilgan holda kichik guruhlarga bo’linadi.

1.4. Talabalarning mashg’ulotdagi faol-ligini baholash ko’rsatkichlari va me-zonlari bilan tanishtiradi (2-ilova).

O’UM ga qaraydilar.

1.5. Mavzu bo’yicha tayyorlangan topshi-riqlarni tarqatadi (3-ilova).

Topshiriqlar ustida ishlaydilar.

II-bosqich. Asosiy

(60 minut)



2.1. Guruhlarga topshiriqlarni baja-rishi uchun yordam beradi. Manbalardan foydalanishga imkon yaratadi. Har bir guruh qaysi mavzuni keng yoritib berishi va taqdim etishi kerakligini tushun-tiradi.

Faol

qatnashadilar.



2.2. Har bir guruh topshiriqlarini vatman-qog’ozlarga tushirib, taqdimotini o’tkazishga yordam beradi, izoh-laydi, bilimlarini umumlashtiradi, xulosalarga alohida e’tibor qaratadi. Topshiriqlarning bajarilishini qay darajada to’g’ri ekanligini diqqat bilan tinglaydi.

Jamoa bo’lib ba-jarilgan ishning taqdimotini o’t-kazadilar, bahs-munozara yurita-dilar, qo’shimcha-lar qiladilar, xu-losa chiqaradilar. Baholaydilar.

2.3. Guruhlarga «FSMU» texnikasidan foydalanilgan holda «Milliy o’zlikni anglash» deganda nimani tushunasiz?» deb savol bilan murojaat qiladi (4-ilova).

Vatmanlarda jadvalni to’ldiradilar.

2.4. Har bir guruh topshiriqlarni vat-man-qog’ozlarga tushirib, taqdimotini o’tkazishda yordam beradi. Yagona xulosa chiqarishga ko’mak beradi va nihoyasida umumlashtiradi.

Taqdimot o’tkazadi. G’olib guruhlarni aniqlab, baholaydi.

III-bosqich.

Yakuniy


(10 minut)

3.1. Ish yakunlarini chiqaradi. Faol tala-balarni baholash mezoni orqali rag’bat-lantiradi.

Eshitadi.

Aniqlaydi.



3.2. Uyga vazifa beradi: «Insert» tex-nikasidan foydalanilgan holda keyingi ma’ruza mavzusini o’qib kelish.

O’UM ga qaraydi.



1(4.2)-Ilova

Klaster


Инсонпар-варлик

Маҳалла

Миллий ғурур

Уй

Урф-

одат


Ватан

Миллий ўзликни англаш


Юрт


Замин







Ота-

она

Қадриятлар

Ҳашар




Қариндошлар



Тўй

Байрамлар

лар

Анъаналар


Бобо


Буви

Klasterni tuzish qoidalari




1. Topshiriqni diqqat bilan o’qib chiqing.

2. Fikrlarni tarmoqlantirish jarayonida paydo bo’lgan har bir fikrni yozing.

3. Imlo xatolar va boshqa jihatlarga e’tibor bermang.

4. Belgilangan vaqt tugamaguncha yozishni to’xtatmang, fikringizni jamlashga harakat qiling.

5. Fikrlarni chegaralamang, ular o’rtasida o’zaro aloqadorlikka e’tibor qarating.


(4.2)-Ilova
Guruhlarning mashg’ulotdagi faolligini baholash

ko’rsatkichlari va mezonlari



Topshiriqlar, baholash ko’rsatkichlari va mezonlari

I-

guruh


II-

guruh


III-guruh

IV-guruh

1-topshiriq: (1,5 ball)













- mavzu yoritib berildi (0,5 ball)













- aniq va mantiqan to’g’ri bayon etildi (0,5 ball)













- guruh faol qatnashdi (0,5 ball)













2-topshiriq: (1,5 ball)













- aniq xulosa chiqarildi (0,5 ball)













- misollar keltirildi (0,5 ball)













- reglamentga e’tibor qaratildi (0,5 ball)













Jami: (3 ball)












0,5 ball – «a’lo». 2,5 – 3 ball – «a’lo».

0,4 ball – «yaxshi». 1,9 – 2,4 ball – «yaxshi».

0,3 ball – «qoniqarli». 2,3 – 1,8 ball – «qoniqarli».


3(4.2)-Ilova
Mavzu bo’yicha o’quv topshiriqlar:
I-guruh

Savol: Milliy ma’naviyat, siyosat va huquq tushunchasi va uning mohiyati.

1) ma’naviyat, siyosat, huquq, etnoslar, xalqlar va mamlakatlar tushunchasini yoritib bering;

2) milliy ma’naviyatning o’ziga xos rivojlanish xususiyatlarini ko’rsatib bering;
II-guruh

Savol: Umuminsoniy ma’naviyat tahlili:

1) Umuminsoniy ma’naviyatning barcha millatlar va etnoslarning o’ziga xos tomonlarini o’zida mujassamlashtirganligini, ehtiyojlarini, manfaatlarini ko’rsating;

2) Ma’naviyatda milliy mahdudlik va ayirmachilikka intilishning salbiy oqibatlarini ko’rsatib o’ting;
III-guruh

Savol: Milliy – ma’naviy tiklanishning mohiyati.

1) o’zbek milliy ma’naviyatining mustaqillik sharoitida qayta tiklanish jarayonlarini ko’rsatib bering;

2) milliy ma’naviyatning jahon tsivilizatsiyasidagi mavqeini tiklashdagi yutuqlarini aytib bering;
IV-guruh

Savol: Sharq va G’arb ma’naviyati.

1) Sharq va G’arb ma’naviyatining milliy va umuminsoniy xususiyatlarini ko’rsatib bering;

2) Sharq va G’arb xalqlari ma’naviyatlarini bir-biriga qarama-qarshi qo’yishiga intilishlarni tanqid ostiga oling.

4(4.2)-Ilova
Milliy o’zlikni anglash deganda nimani tushunasiz?


F

(Fikringizni bayon eting)



S

(Fikringiz bayoniga biror sabab ko’rsating).



M

(Ko’rsatilgan sababga tushuntiruvchi misol keltiring)



U

(Fikringizni umumlashtiring)





8-Mavzu.

Ma’naviy-ma’rifiy meros-jamiyat taraqqiyotining muhim omili.





Vaqti-2 soat

Talabalar soni 25-30 nafar

Ma’ruza mashg’uloti rejasi

  1. Ma’naviy-ma’rifiy meros va uning tarixiy-tadrijiy rivojlanishi.

  2. Ma’naviy-ma’rifiy meros-xalqning bebaho ma’naviy qadriyati.

  3. Ma’naviy-ma’rifiy meros-milliy, umuminsoniy qadriyatlar rivojlanishining muhim omili.



O’quv mashg’ulotining maqsadi



Talabalarni milliy va umuminsoniy qadriyat hamda ularning o’zaro munosabati to’g’risida mustaqil fikrlashga va o’z mulohazalarini erkin ifodalashga o’rgatish.


Pedagogik vazifalar:

- ma’ruza olingan bilimlarni mustaxkamlash va ular asosida dokladlar tayyorlash ko’nikmalari xosil qilish;

- bilimlarni tizimlashtirish, taqqoslash, umumlashtirish va taxlil qilish

-Darslik va qo’shimcha adabiyotlar bilan ishlash, ko’nikmalarni xosil qilish




O’quv faoliyatining natijalari:

Talaba:


Milliy va umuminsoniy qadriyatning mohiyatini to’g’ri anglash

Milliy qadriyatlarning shakllanishi va rivojlanishi muayyan bir millatning hayoti, turmush tarzi, tarixi, madaniyati, urf-odatlari, tili, o’tmishi, kelajagi bilan uzviy bog’liq ekanligini tushunish

Ma’naviyat umuminsoniy qadriyatlar asosida shakllanish jarayonining mazmunini anglab oladi



O’qitish usullari va texnikasi

Muammoli usul, guruh bilan ishlash, suhbat, aqliy hujum, munozara, namoyish qilish.


O’qitish vositalari

Ma’ruza matni, o’quv materillari, marker, skotch, qog’oz



O’qitish shakllari

Guruxlarda, kollektiv, yakka



O’qitish sharoitlari

Auditoriya



Darsning maqsadi: Talabalarni milliy va umuminsoniy qadriyat hamda ularning o’zaro munosabati to’g’risida mustaqil fikrlashga va o’z mulohazalarini erkin ifodalashga, shu orqali milliy va umuminsoniy qadriyatning mohiyatini to’g’ri anglashga o’rgatish.

Darsning shakli: Guruhlar taqdimoti (prezentatsiyasi). Darsga oid jihozlar: Markerlar, flamaster, plakatlar va kerakli adabiyotlar, u bilan birgalikda sinf taxtasi va bo’rdan unumli foydalanish mumkin. Kodoskop va mul’timedia materiallarini tayyorlab foydalanilsa yanada yaxshi.

Darsning tuzilishi:

Tashkiliy daqiqa,

Yangi mavzu bo’yicha guruhda ishlash,

Guruhlar ishining yakuni,

Darsga yakun yasash va uy ishi.

Sinf taxtasiga quyidagi yozuv osib qo’yiladi:
Ma’naviyat — davlat asosi, davlat esa ma’naviyat suyanchig’i. Milliy qadriyat, avvalo, tarixiy hodisadir. U qisqa davrda shakllanmaydi. U milllatning ibtidosi bilan bog’liq. Milliy qadriyat tarixi millatning ma’naviy rivojida namoyon bo’ldi. Milliy ma’naviy kamolot zamonda, ya’ni millatning butun tarixi davomida yuz beradi, ammo u ba’zan shiddat bilan yuksalsa, ba’zan tanazzulga yuz tutishi mumkin. Umuminsoniy qadriyat insoniyat ijtimoiy manfaati, ehtiyoji uchun xizmat qiladigan, ularni ezgulikka yo’llaydigan ma’naviy boylikdir.

Noan’anaviy seminar mashg’ulot bo’lganligi uchun dars haqida qisqacha ma’lumot:



  • Ushbu darsning maqsadini o’qituvchi oldindan (oldingi darsda) talabalarga tushuntiradi.

  • Maqsad: talabalarning ijodiy izlanishi va o’z mustaqil fikrlarini bildirish uchun imkoniyat yaratish.

  • O’qituvchi shu maqsadda sinf talabalariiing bilimlarini, qobiliyatlarini hisobga olib guruhlarga bo’ladi.

  • Har bir guruh qaysi mavzuni keng yoritib berishi va uni taqdim etishi (prezentatsiya) nega kerakligi tushuntiriladi.

  • Mavzu taqdimoti plakatga chizilishi yoki sinf taxtasiga yozilishi kerak. Kadoskop yoki multimediaga moslab kompyuterga yoziladi.

  • Guruxdagi talabaning hammasi o’z fikrini bildirishi kerak.

  • Har bir guruh o’z chizmasini sinf taxtasiga ilib qo’yishi kerak.

  • Boshqa guruhdagilar savol berish huquqiga ega.

  • O’qituvchi dars so’ngida guruhlar ishiga yakun yasaydi va uy ishini topshiradi.

Diqqat: Ahamiyat bergan bo’lsangiz, birinchidan, darsda faqat talabalar faol ishtirok etadi. Ikkinchidan: har bir guruh mustaqil fikrga ega bo’lib, o’z fikrini bayon qiladi va uni asoslashga harakat qiladi. Uchinchidan, dars jonli muloqot tarzida olib boriladi. To’rtinchidan: dars ko’rgazmali qurol asosida tashkil qilinib, talabalar o’zlari tayyorlagan ko’rgazmali qurol yoki chizmadan foydalanadilar.

O’qituvchi darsni boshqarib boradi va oldingi o’tgan mavzulardagi eng muhim joylarni talabalar yodiga tushirib turadi.




Download 3,09 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   36




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish