Taqlid va olmosh so'z turkumlari



Download 41,02 Kb.
Sana30.09.2021
Hajmi41,02 Kb.
#189617
Bog'liq
2 5442866622333193563

Taqlid va olmosh so'z turkumlari

Rahmonova Zulfiya

Reja:

  • Taqlid o'zbek tilida bir guruhni tashkil etadi va mustaqil so'z sirasidan o'rin olgan. Buning bir nechta ilmiy asoslari bor :
  • Birinchidan turkiy tillarda taqlid miqdoran ko'p va ma'no jihatidan rang barang
  • Ikkinchidan ulardagi tushlar tizmasi ma'lum obyektiv voqelikdan xabar berib turadi.
  • Uchinchidan taqlid gap tarkibida ma'lum bir sintaktik pozitsiyani egallaydi.
  • Taqlid so'zlarda tor unlidan iborat bo'lgan so'zlardagi belgi darajasi keng unlidan iborat taqlid ifodalagan belgidan past bo'ladi.
  • Masalan :
  • Taq-tiq, taq-tuq to'q-to'q taq-taq
  • Bu Taqliddagi shakl va mazmunning tabiiy bog'lanishini ko'rsatadi.
  • Taqliddagi manoviy g'ayrioddiylik uni boshqa mustaqil so'z turkumlaridan ajratib turadi.
  • Manoviy g'ayrioddiylik faqat taqlidga xos emas uni olmoshda ham kuzatish mumkin. Chunki ularning manosi faqat matn tarkibidagina anglashilib shu boisdan "ichi bo'sh so'z" sifatida baholanadi.
  • Ammo "manoviy bo'shlik" olmoshni mustaqil so'z sifatida qarashga monelik qilmaydi. Demak bu nomustaqil so'z sifatida qarab kelingan taqlidning ham "mustaqillashuviga" to'siq bo'la olmasligi kerak.
  • Olmoshlar shaxs pretment belgi yoki miqdorga xos bo'lgan umumiy anglatadi.
  • Taqlid morfologik jihatdan ozgaruvchan bu bilan mustaqil so'z bo'lgan ravishdan ham ustun turadi. Masalan:
  • Odamlarning govur govuri
  • Eshikning taqir tuquridan
  • Olmosh bildirgan mano nutq jarayonida aniq yuzaga chiqadi.

So'zlar ma'noviy belgisiga ko'ra turlari

  • a) mustaqil manoviy so'zlar (fel ot sifat son ravish taqlid
  • b) bo'sh-ishora ma'noli so'z (Olmosh)
  • d) yordamchi ma'noli so'zlar (komachki bog'lovchi yuklama ko'makchi fellar).
  • Olmosh qaysi so'z turkumi o'rnida qo'llansa shu turkumga xos sintaktik vazifani bajaradi.
  • Arab tilshunosligida Olmosh alohida so'z turkumi sifatida berilmagan balki har bir so'z turkumi ichida "yashirin ma'noli so'z" yani zamirlar sifatida alohida guruhlarga ajratilgan.
  • Masalan :
  • Kitob daftar Abbos -- aniq ma'noli ot
  • Men sen kim - - yashirin ma'noli ot (zamir ot)

Olmoshlarning turlari


Download 41,02 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish