|
T.C.
MARMARA ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ
EĞİTİM BİLİMLERİ ANA BİLİM DALI
EĞİTİM YÖNETİMİ VE DENETİMİ BİLİM DALI
REKABET STRATEJİSİ ADI ALTINDA YAPILMIŞ ÇALIŞMALARIN SİSTEMATİK LİTERATÜR TARAMASIYLA İNCELENMESİ
Hazırlayan
SHAROFAT GULOMOVA
510121921
Ders Öğretim Üyesi
Dr. Öğretim Üyesi Ali Özdemir
İstanbul-2021
ÖZET
Yeni bir projenin başlangıcında faaliyete başlayan veya halihazırda faaliyet gösteren herhangi bir firma, finansal, maddi, iş gücü ve entelektüel kaynaklara olan ihtiyacı, bunları elde etme kaynaklarını ve firmanın faaliyet sürecinde mevcut kaynakların kullanım verimliliğini doğru bir şekilde hesaplayabilmeyi açıkça belirtmelidir. İlk kez “Rekabet stratejisi” terimi Amerikalı ekonomist Michel Porter tarafından 1970-1980 yıllarda tanıtıldı. Rekabetçi faaliyetlerde bir stratejiye sahip olmak, piyasa katılımcılarının rakipleriyle ve stratejik olarak önemli gördükleri diğer çevrelerle (stratejik rekabet ortamı) sürekli olarak etkileşime girdiği anlamına gelir. Bunu yapmak için stratejik olarak önemli rekabet konumlarını sağlamlaştırmaya, stratejik olarak anlamlı rekabet eylemleri gerçekleştirmeye, stratejik rekabet potansiyelini sürdürmeye, stratejik rekabet gücünü sürdürmeye çalışırlar.
ANAHTAR KELİMELER
Stratejik, rekabet stratejisi, rekabet güçü, rekabet stratejisi, güç
GİRİŞ
Son yıllarda küreselleşmeyle birlikte artan rekabetin yoğunluğu malzeme, sermaye, teknoloji gibi alanlarda olduğu gibi iş dünyasının neredeyse her alanında da etkisini göstermektedir[1]. Belirli bir sektörde faaliyet gösteren herhangi bir işletme kuruluşunun rekabetçi bir stratejisi vardır. Bu strateji hem planlı bir şekilde hem de çeşitli işlevsel birimlerin faaliyetleri sırasında kendiliğinden ortaya çıkarak geliştirilebilir. Kendi sorunlarını çözerken, işletmenin her bir bölümü, mesleki özelliklerine göre belirlenen yaklaşımları benimsemelidir. Strateji geliştirmenin özü, rekabetin kendisinden kaynaklanmaktadır. Strateji, işletmenin çaba göstermesi gereken geleceğin imajını yansıtıyor. Kelimelerle tarif edilebilir, bir model olarak sunulabilir ve daha sonra çeşitli yönleriyle işletmenin istenen durumuna ulaşmanın yollarını formüle edebilir. Stratejik yönetişimde ve stratejik kalkınma için özel planlarda kendini gösterir. Stratejik yönetim, hedefe ulaşmak için çeşitli alternatif yollar seçmeyi içerir. Rekabet stratejisi, bir işletmenin belirli bir sektörde başarılı bir şekilde rekabet edebilmek için üstleneceği veya üstleneceği belirli adımlar ve yaklaşımlardan oluşan bir koleksiyondur.
Araştırmanın amacı ve yöntem
Bu çalışmanın amacı, mevcut hızlı gelişme çağında var olan firma ve kuruluşların rekabet ortamı oluşum ve gelişme türlerini tanımak ve analiz etmektir. Bu kalkınma için çeşitli programlar ve yönetim planları hazırlamanın bir ifadesidir. Bu da müşteri düzeyinde bir artışa ve arzu düzeyinde bir artışa yol açar. Yapılan bu çalışma, Türkiye ve uluslararası literatüründe verilen bilgilere dayalı olarak sistemetik literatür tarama yöntemini kullanırak inçelendi.
Rekabet gücü - pazarın tüm parametreleri, müşteri ve tüketici gereksinimleri için uygun olan ve bu ürünün, başka bir rakip ürün veya hizmetin tüketim ve değer parametreleriyle ilgili karşılaştırmalı özelliklerini temsil eder. Ayrıca, öznenin kendi türleriyle rekabete dayanma kabiliyetine işaret eden mülkünün, rekabetçi eylemler gerçekleştirme kabiliyetine nasıl işaret ettiğini de tanımlar. Belirli bir nesnenin veya varlığın belirli koşullar altında rakiplerinden daha iyi performans gösterme yeteneği.
Akademik araştırmalarda uluslararası rekabet gücü iki bakış açısından hareketle açıklanmış yani mikro(işletme ve endüstrüi) ve makro (ülke) bakış açısı. Mikro düzeyli yaklaşımda ülke içindeki işletmeler arasındakirekabet ve bu rekabetin ulusal-uluslararası pazardaki etkileri incelenirken, makro yaklaşımda ülkenin uluslararası rekabetteki konumu üzerinde durulmuştur[2,3].
“Rekabet gücü, ülkelerin serbest ve yerleşmiş Pazar koşulları altında milletin reel gelirlerini artırmaya çalışırken, aynı anda ürettiği ürün ve hizmetleri uluslararası pazarlara sunabilmesi ve başarılı olabilmesidir” [4]
Rekabet güçunü aşağıdaki gibi sınıflandırabiliriz:
Ulusal rekabet gücü (Ülkenin orta vadede sürdürülebilir olacak yüksek ekonomik büyüme oranlarına ulaşma kabiliyeti, Belirli bir ülkenin şirketlerinin belirli uluslararası piyasalarda başarılı bir şekilde rekabet edebilme yeteneği.)
Malların rekabet gücü (Ürünlerin benzer türden diğer ürünlere kıyasla çekici olma kabiliyeti)
Kurumsal rekabet gücü (Bu, belirli bir piyasada temsil edilen benzer nesnelerle karşılaştırıldığında, kendilerine özel bir ihtiyaca karşı gerçek veya potansiyel olarak tatmin olma derecesiyle karakterize edilen mülküdür). Ve bu rekabet güçünü genelde aşağıda belirtilen özneler değerlendirabilir:
tüketiciler;
üreticiler;
yatırımcılar;
devlet;
Rekabet kelimesi yunanca “concurrentia” kökenli olup - çarpışma, kaçış anlamını taşır. Rekabet geniş anlamda herhangi bir alanda mevcuttur. Rekabetın başka alanlar gibi pozitif ve negatif yanları vardır, yani:
Bu fenomen sayesinde piyasa gelişimini durdurmaz.
Mal ve hizmet pazarında üretken bir büyüme olmuştur.
Teknolojik ilerlemenin gelişimi devam ediyor
Rekabetin en önemli eksikliği ise bu - girişimcilerin ve üreticilerin kaçınılmaz olarak tahammül ettikleri kayıplardır. Ayrıca, «şiddetli mücadeleye" katlanamayan çok sayıda iflas eden işletmeyi de unutmayın.
Rekabetin korunması hakkında Kanunda rekabet; “mal ve hizmet piyasalarındaki teşebbüsler arasında özgürce ekonomik kararlar verilebilmesini sağlayan yarış” olarak tarif edilmektedir[5].
Rekabet stratejisi alanında meşhur uzmanlardan olan Michel Porter şöyle demiş: “işletmlerin bir birine karşı üstünlük elde etme çabası ve aynı zamanda işletmelerin başarısının ya da başarısızlığının temel unsuru” [6]. Ona göre işletmelerin rekabet stratejisi açısından hataları ise rekabetin ne olduğu ve nasıl işlediği konusunda yanlış anlamalarından kaynaklanmaktadır.
Do'stlaringiz bilan baham: |
