Sut sanoati
Sut sanoati
Sut sanoati
— sutdan turli sut
— sutdan turli sut
mahsulotlari ishlab chiqaradigan
mahsulotlari
oziqovqat sanoati tarmogʻi. Sut sanoati
tarkibiga sariyogʻ, sut, qatiq, qaymoq,
smetana, quruq sut, sut konservalari,
pishloq (sir), tvorog , brinza, muzqaymoq,
kazein va boshqa mahsulotlar ishlab
chiqaradigan korxonalar kiradi.
Oʻzbekistonda 20-asrning 20y.lari
oxirlariga qadar sutdan xonaki usullarda
qaymoq, qatiq, ayron, suzma, qagʻanoq,
pishloq, qurt kabi mahsulotlar, qatiqni
kuvda pishib sariyogʻ tayyorlangan.
Oʻzbekistonda birinchi sut zavodi 1928
yilda Toshkent shahrida ishga tushirilgan.
1940y.ga kelib respublikaning yirik
shaharlarida qurilgan 13 ta sut zavodi
ishladi (ularda 30,4 ming t sut qayta
ishlangan va asosan yogi olinmagan
sutqatiq mahsulotlari, sariyogʻ ishlab
chiqarilgan). 50y.lar oxiriga kelib sut
zavodlari soni 25 taga yetdi (293 ta sut
qabul kilish punktlari tashkil etildi),
ularning 21 tasida bugʻxonalar kurildi.
1960—70 yillarda Termiz (1961), Andijon
(1962), Urganch (1964), Navoiy (1965),
Gʻazalkent (1966), Namangan (1966),
Xoʻjayli (1968), Jizzax (1969) sh.larida
zamonaviy sut zavodlari ishga tushirildi.
1974 yilda Toshkentda bir smenada 150 t
sut va sut mahsulotlari ishlab
chiqaradigan sut k-ti foydalanishga
topshirildi. 1975—85 yillarda bir
kechakunduzda 50—30 t sutni kayta
ishlaydigan Fargʻona, Qoʻqon, Angren,
Olmaliq, Guliston, Jizzax, Kattaqoʻrgʻon,
Chirchiq sh.larida sut ktlari ishga
tushirildi.
Sut zavodlari smetana, qaymoq, pishloq
kdsoklash va sutni butilkalarga quyish
avtomat liniyalari bilan jihozlandi, 156
separator boʻlimlari qurildi.
Sut sanoati korxonalarida kichik
yoshdagi bolalar uchun sut mahsulotlari,
buzoklarni boqish uchun sunʼiy sut ishlab
chiqarish. yoʻlga qoʻyildi. 1990 yilga kelib
Oʻzbekiston Seda 684,1 ming t yogʻi
olinmagan sut va sut mahsulotlari, 15,9
ming t sariyogʻ, 2,1 ming t qattiq va
yumshoq pishloq, 20,7 ming t yogeiz sut
mahsulotlari, 8,2 ming t muzqaymoq
ishlab chiqariddi.
90y.lardan boshlab Sut sanoati
korxonalarini texnik jihatdan qayta
qurollantirish, xorijiy texnologiyalar,1
qadoqlash avtomatlari bilan jixrzlash
amatga oshirildi, chet el firmalari bilan
hamkorlikda kaymoq, kazein, yogurt kabi
mahsulotlar ishlab chiqaradigan, quvvati
10 tGʻsutka boʻlgan 15 mini zavodlar
barpo etildi, qoʻshma korxonalar kurildi.
"Buxorosut", "Fargʻonasut" aksiyadorlik
jamiyatlari Oʻzbekiston—Britaniya
qoʻshma korxonasi, "Bravosut"
(Samarqand sh.), Oʻzbekiston — "Nestle"
(Namangan sh.), Toshkent shahrida
"Vimm Bill Dann — Markaziy Osiyo"
(Rossiya — Oʻzbekiston) qoʻshma
korxonalari shular jumlasidandir.
1993 yilda Respublika goʻsht va sut
sanoati vazirligi, qoramollarni boʻrdoqiga
boqish birlashmalari negizida
"Oʻzgoʻshtsutsanoat" birlashmasi tashkil
etildi.
Respublikadagi barcha toifadagi
xoʻjaliklarda 4,03 mln. t sut ishlab
chikarildi (uning 96% dehqon
xoʻjaliklarida yetishtirildi), 790 t sariyogʻ,
6,3 ming t sut va sut mahsulotlari, 2715 t
muzkaymoq tayyorlandi (2003). 2003 y.
dek.dan toʻliq xususiylashtirilgan Sut
sanoati korxonalarini birlashtiradigan
"Oʻzgoʻshtsutsanoat" uyushmasi
tarkibida 40 dan ortiq sutni qayta ishlash
korxonalari ishlaydi. Ularning ishlab
chiqarish. kuvvatlari bir smenada 1067,7
t sutni kayta ishlash, 25 t sariyogʻ, 11,8 t
sir, 20,8 t muzqaymoq, 15 t yogʻi olingan
quruq sut va boshqalarni tashkil etadi
(2004). Sut sanoati korxonalari
zamonaviy pasterlash, sterilizatsiyalash,
sovutish, bugʻlash, mahsulotni qadoqlash
uskunalari bilan jihozlangan,
avtorefrijiratorlar, sut va boshqa
mahsulotlarni tashiydigan avtomobillarga
ega.
Poʻlat Tursunxoʻjayev, Nuriddin Musayev.
Ko‘proq o‘rganish Ushbu maqolada
Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-
2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan.
Soʻnggi tahrir 2 yillar avval IluvatarBot tomonidan amalga oshirildi
Matndan CC BY-SA 3.0 litsenziyasi boʻyicha
foydalanish mumkin (agar aksi koʻrsatilmagan
boʻlsa).
Ushbu maqola chaladir. Siz uni boyitib,
Vikipediyaga yordam berishingiz
mumkin.
Bu andozani aniqrogʻiga almashtirish kerak.
"
https://uz.wikipedia.org/w/inde
x.php?
title=Sut_sanoati&oldid=2053305
"
dan olindi
Do'stlaringiz bilan baham: |