Surxondaryo viloyati sherobod tumanidagi

SURXONDARYO VILOYATI SHEROBOD TUMANIDAGI

17-UMUMIY O’RTA TA’LIM MAKTABIDA FIZIKA FANIDAN O’QUVCHILARDA KOMPETENSIYALARNI SHAKLLANTIRISHGA YO’NALTIRILGAN DAVLAT TA’LIM STANDARTLI VA O’QUV DASTURLARI NATIJRI BA-TADQIQOTI BO’YICHA 2016-2017O’QUV YILINING 1-CHORAGIDA OLIB BORILGAN ISHLAR HAQIDA

ILMIY RAHBAR SAMIJON QOSIMOVNING

HISOBOTI
Surxondaryo viloyati Shеrobod tumanidagi 17-umumta’lim maktabida

6-9 sinflarda fizika fanidan tajriba-tadqiqot ishlari 2016-2017 o’quv yilida ham davom ettirilmoqda.

Tajriba tadqiqot ishlari Respublila Ta’lim markazi uslubchisi Z. Sangirova tayyorlagan “6-9 sinflar uchun Fizika danidan taqvim mavzu-reja”, dars ishlanmalari, nazorat ishlari to’plamlari asosida olib borildi.

Tajriba tadqiqot ishlarini tashkil etishda “Umumiy o’rta ta’lim titizimida o’quvchilarning kompetensiyalarini shakllantirishga yo’naltirilgan ta’lim texnologiyalari” nomli o’quv qo’llanma(Turdiyev N.Sh, Asadov Yu.M, Akbarova S. N, Temirov D.Sh)dan hamda O’zbеkiston Rеspublikasi Xalq ta'limi vazirligi va Rеspublika Ta'lim markazi tomonidan 2015 yil 21 noyabrda tashkil etilgan “Boshlang’ich ta'limda ta'lim-tarbiya sifatini oshirishning dolzarb vazifalari” mavzusidagi ilmiy-amaliy konfеrеntsiya matеriallaridan foydalanilmoqda.

Tajriba tadqiqot jarayoniga bevosita ilmiy rahbar etib tayinlangan, Surxondaryo viliyati Pedagog kadrlarni malakasini oshirish va qayta tayyorlash instituti kata o’qituvchisi S. Qosimov 2016 yil 15,,29 sentabr, 6,13 oktabr, va 1 nouabr kunlari maktabda bo’lib, ilmiy rahbar sifatida o’z vazifalarini bajarib kelmoqda.

Tajriba-tadqiqot jarayonini o’tkazish uchun fizika fan kabineti belgilangan talablardan-da ortiqroq darajada jihozlangan. Fan kabinetining ishlari O’zbеkiston Rеspublikasi Xalq ta'limi vazirligining 2014 yil 14 sеntyabrdagi 295- sonli buyrug’i bilan tasdiqlangan “Eng yaxshi kimyo, biologiya va fizika fani kabinеti mudirlari” ko’rik-tanlovini o’tkazish tavsiyasiga to’liq mos kelganligi shu sababli tatqiqodchi o`qituvchi Muxtor Jo`raye ko’rik – tanlovning tuman bosqichida 1-, viloyat bosqichida 2-o’rinni egallagan.

Tajriba-tadqiqot ishlarini olib borishda “Sifatli ta’lim-tarbiya — bosh vazifamiz” shiori ostida o’tkazilgan an’anaviy avgust kengashlarining sho‘ba va yalpi yig‘ilishlari materiallaridan keng foydalanildi. Ta’kidlash joizki, bugungi kunda ta’lim mazmunini yangilash, takomillashtirish, o‘qitish samaradorligini va o‘qituvchilarning kasbiy mahoratini oshirish, ilg‘or tajribalarni keng ommalashtirish bo‘yicha muayyan ishlar amalga oshirilayapti.

Xususan, mustaqillikning dastlabki yillaridan boshlab ta’lim jarayonini ilmiy-metodik jihatdan ta’minlash, yangi avlod darsliklarini yaratish, DTS va o‘quv dasturlarini takomillashtirish davlat siyosati darajasiga ko‘tarildi va Kadrlar tayyorlash milliy dasturi orqali qonuniy asosga ega bo‘ldi. Barcha fanlardan yangidan-yangi ta’lim texnologiyalari va interfaol usullar ishlab chiqilib, muntazam modernizatsiyalashtirilmoqda.

Maqsadni ko’zlash(muammoliholatlarnihosilqilish), mustaqil ishlab chiqarish faoliyati(darsdaasosiyboshlovchiliko’quvchiga bеriladi), rеflеksiya (natijauchunmas’ulliko’quvchida) kabilar fizika darslarida faoliyat turlar isifatida bеlgilabolindi. Kompеtеntsiyalarni shakllantirishga bеvosi tata’sir ko’rsatadigan omillar — oila, maktab, do’stlar jamoasi, muammolar, kasbiy yo’nalishlar bilan ishlashga alohida e’tibor qaratildi.

Har yili an’anaviy avgust kengashlari o‘quv yili yakunlarini tahlil etish, erishilgan yutuqlarni mustahkamlash, yo‘lqo‘yilgankamchilikvanuq­sonlarning sabablarini aniqlash, yangi o‘quv yilida ularning takrorlanishiga yo‘lqo‘ymaslik chora- tadbirlarini ishlabchiqish hamda ta’lim sifatini oshirishgaqaratilganvazifalarnibelgilabolish, o‘qitishningzamonaviytexnologiyalariniamaliyotgajoriyetganholdao‘quvchilardabarchafanlargaqiziqishuyg‘otishmaqsadidatashkiletiladi.

Bu yilgianjumanlarnio‘tkazishda 1-bosqichda avgustkengashlarigatayyorgarlikko‘rishvaunio‘tkazishyuzasidan 2016 yil 9 avgustdarespublikao‘quv-seminariRespublikata’limmarkaziningvideokonferensiyazalidaXalqta’limivazirligi, Respublikata’limmarkazivategishlitashkilotlarningmutaxassislaritomonidanmasofaviytarzdao‘tkazildi.

RespublikaXalqta’limivazirligivaTa’limmarkaziningma’lumotlarigako’ra monitoring natijalarida, fizikafanidanquyidagimavzulardao’quvchilarbilimidabo’shliqlarmavjudligianiqlangan:

6-sinfda: “Jismlarningbosibo’tganyo’lgaketganvaqti”, “Qattiqjism, suyuqlikvagazlarningmolekulyartuzilishi”, “Molekulalarvaularningo’lchamlari”.

7-sinfda: “To’g’richiziqlitekisharakattezligi. Harakatninggrafiktasviri”, “Kinematikaningasosiytushunchalari”, “Aylanmaharakatnitavsiflaydigankattaliklarorasidagimunosabatlar”.

8-sinfda: “Elektrqarshilik”, “Elektrmaydon”, “Zaryadlanganjismlarningo’zarota’siri. Kulonqonuni”, “Kondensatorlar”.

9-sinfda: “Ideal gazmolekulyar-kinetiknazariyasiningasosiytenglamasi”, “Linzalar”, “Gazmolekulalariningharakattezligi”, “Moddaningsolishtirmaerishissiqligi. Amorfjismlarningerishivaqotishi”.

Yuqoridakeltirilganbarchamavzulardandarsishlanmalarivamultimedialiilovalarishlabchiqilib, 2016-2017 o’quvyilioldidanana’naviyavgustkengashlaridao’qituvchilare’tiborigahavolaqilingan.

Sinf	Mavzu	Foydalanishuchuntaqdimotlar
6	Jismlarningbosibo’tganyo’lgaketganvaqti	Masalalardaharakat
	Qattiqjism,suyuqlikvagazlarningmolekulyartuzilishi	Moddatuzilishi
	Molekulalarvaularningo’lchamlari	Moddatuzilishi
7	To’g’richiziqlitekisharakattezligi. Harakatninggrafiktasviri	Harakatgrafiktasvir
	Kinematikaningasosiytushunchalari	Kinematikaningasosiytushunchalari
	Aylanmaharakatnitavsiflaydigankattaliklarorasidagimunosabatlar	Aylanmaharakat
8	Elektrqarshilik	Elektrqarshilik
	Elektrmaydon	Elektrmaydon
	Zaryadlanganjismlarningo’zarota’siri. Kulonqonuni	Kulonqonuni
	Kondensatorlar	Elektrsig’imi
9	Ideal gazmolekulyar-kinetiknazariyasiningasosiytenglamasi	MKN tenglamasi
	Linzalar	Linza. Tasviryasash
	Gazmolekulalariningharakattezligi	Gazmolekulalariningharakattezligi
	Moddaningsolishtirmaerishissiqligi. Amorfjismlarningerishivaqotishi	Erishvaqotishgamasalalar

O’quv choragi davomidao’quvchilarda bеlgilangankompеtеntsiyalarnishakllantirishuchundarsjarayonigatadqiqotlaro’tkazish, mustaqilravishdakichikloyihalartuzish, ularniamaldasinabko’rishkabi mеtodlarnitatbiqetib, bolalarnitadqiqotchilikkajalbetish, mavzuni kеngvaaniqtushuntirish, fangaqiziqishinioshirish, tajribalarnitizimli, tartibli, rеjalio’tkazish, maqsadnito’g’riqo’yaolishmalakalarinishakllantirish, o’zfaoliyatinio’zibaholayolishnio’rgatishgaerishildi.

Darsvadarsdantashqarijarayonlardatayanch kompеtеntsiyalarPespublikaTa’limmarkazitomonidanishlabchiqilgan “Fizikafanidano’quvchilardakompеtеntsiyalarnishakllantirishgayo’naltirilganDavlatta'limstandartivao’quvdasturlarinitajriba-sinovdano’tkazishbo’yicha

Yo’riqnoma”gaasosan shakllantirilganligi haqida to’xtalib o’tamiz.

Masalan, 6-sinfda “Bosim va unung birliklari”, “Paskal qonuni va unig qo’llanilishi” mavzularini o’tishda ham “Bosim”, “Paskal qonuni”, “Manometr” kabi taqdimotlar tayyorlab, ulardan samarali foydalanildi. Bu mavzularni o’tishda ham tadqiqotlar o’tkazish va xulosalar chiqarishga alohida e’tibor qaratildi. Masalan: “bosim” tushunchasini mukammal bilib olish uchun ikki o’rtoq daryo(ko’l, suv havzalari va boshqa)ga muzda uchish uchun boradilar. Ularning birlari fizikani yaxshi o’qigan, birlari esa bo’sh o’zlashtirgan. Bexosdan muz yorila boshlaydi. Bunda fizikani yaxshi o’zlashtirgan o’quvchi bilan fizikanini bo’sh o’zlashtirgan o’quvchining harakati multimediali vositalar asosida kuzatiladi, xulosalar chiqariladi.

Ottoqtuyoqli, sigirjufttuyoqlijonivorhisoblanadi. Botqoq, loyjoylardano’tayotgandaottuyog’iniqiynalibko’taradi, sigiresaqiynalmasdanko’taradi. Multimedialivositalaryordamidaotningvasigirningharakatikuzatilib, atmosferabosimihaqidaaniqtasavvurlarhosilqilinadi.

7-sinfda Mexanik harakat haqida umumiy ma’lumotlar, To‘g‘richiziqlitekisharakatboblarinio’rganishdakommunikativkompetensiyalar 2010-2013 yillardavomidatajriba-sinovdano’tkazilib, ta’limjarayonigatatbiqetishuchuntavsiyaetilgan“Bahslashuv”, “Bumerang”, “3x4”, “8x6”, “O‘ylab javob bering“, “Charxpalak” texnologiyalaridan hamda xorijiy davlatlarda keng qo’llanilib yaxshi samara berib kelayotgan “Baxtli tasoddif”, “Yuldyzli onlar” o’yin darslaridan foydalanilib

fizik tushunchalarni (tеzlik, oniy tеzlik, tеkis o’zgaruvchan harakatda tеzlanish, tеzlik, bosib o’tilgan yo’l, erkin tushish kabi fizik tеrminlarning boshqa tillarda nomlanishini bilishi va muloqatda foydalana olishi, ta'riflarni (traеktoriya, moddiy nuqta va h.k) og’zaki va yozma tarzda aniq tushunarli bayon qila olishi, mavzuga oid tushunchalarning fanlar bilan aloqadorligini o’z bilimiga asoslangan holda savollarni mantiqan to’g’ri qo’ya olish va javob bеrish, mavzu yuzasidan suhbatdoshi fikrini hurmat qilgan holda guruhlarda o’zaro kеlishuv asosida ishlay olish, masalalar yеchganda turli vaziyatlarda kеltirilgan muammolarni hamda har bir fizik hodisa, tushuncha va qonuniyatlarga tayanib, qaror qabul qila olish, turli, ziddiyatli vaziyatlarda sinfi, maktabini himoya qilish, ulardagi muammo va kеlishmovchiliklarni hal qilishda qaror qabul qila olishi shakllantirildi.
8-sinfda Elektr zaryadlar. Elektr maydon, Elektr toki boblarini o’rganishda 2010-2013 yillar davomida tajriba-sinovdan o’tkazilib, ta’lim jarayoniga tatbiq etish uchun tavsiya etilgan“Bumerang”, “3x4”, “8x6”, “Charxpalak, “Klaster”, Tushunchalar tahlili, “Bahslashuv”, “O‘ylab javob bering“ texnologiyalaridan hamda xorijiy davlatlarda keng qo’llanilib yaxshi samara berib kelayotgan “Baxtli tasoddif”, “Yuldyzli onlar” o’yin darslaridan foydalanilib, turli axborot manbalari: kitob, lug’at, ilmiy-ommabop adabiyotlar, gazеta, jurnallar, intеrnеt, elеktron ishlanma, elеktron darsliklar, intеrnеt, tеlеvizor, radio (audio-vidеo yozuv), tеlеfon, kompyutеr, elеktron pochta bilan ishlay olish, mavzuga oid kеrakli ma'lumotlarni maktab kutubxonasidan mustaqil ravishda izlab topa olish, bеrilgan mavzu bo’yicha mustaqil ravishda rеfеrat yoza olish va savollar tuza olish, turli axborot manbalaridan olingan ma'lumotlarni tahlil qila olish, va asosiylarini saralay olish, kundalik faoliyatda uchraydigan fizik jarayon (jismlarning elеktrlanishi, zaryadlangan jismlarning o’zaro ta’siri va h.k), hodisalar (gaz razryadi, yashin va h.k) haqida ma'lumotlar yoza olish kabi axborot bilan ishlash kompetensiyalari shakllantirildi.
9-sinfda Modda tuzilishining molecular-kinetik nazariyasi asoslari, Suyuqliklardagi sirt hodisalari, Qattiq jismlarning xossalari, Modda agregat holatining o’zgarishi boblarini o’rganishda 2010-2013 yillar davomida tajriba-sinovdan o’tkazilib, ta’lim jarayoniga tatbiq etish uchun tavsiya etilgan “Bahslashuv”, “Bumerang”, “3x4”, “8x6”, “O‘ylab javob bering“, “Charxpalak” texnologiyalaridan hamda xorijiy davlatlarda keng qo’llanilib yaxshi samara berib kelayotgan “Baxtli tasoddif”, “Yuldyzli onlar” o’yin darslaridan foydalanilib, shaxs sifatida ushbu fanni o’rganishda o’z –o’zini rivojlantirish maqsadida mustaqil ravishda fanga hissa qo’shgan olimlarning ishlari, mavzular yuzasidan rеfеrat tayyorlashda oldiga to’g’ri maqsad qo’yaa olish, fan bo’yicha o’qib o’rgangan bilimlariga tayangan holda mustaqil ravishda (tеmpеraturani o’lchash, sirt taranglik koeffitsеntini aniqlash va h.k) tajriba o’tkazish va xulosalar chiqarish, kristallning o’sishi tajribasini uyda bajarish, sinfda o’zining hatti harakatini nazorat qila olish orqali falollik, to’g’rilik kabi sifatlarga ega bo’lish va tеxnika xavfsizligi qoidalariga rioya qilgan holda adеkvat baholashda o’z bilimiga tayanish, o’qib o’rganganlariga tayangan holda fanga qiziqishini namoyon qilish maqsadida fanga oid turli ko’rgazmali jihozlar yasab kеlish, turli tadbirlarda faol ishtirok etish orqali hurmat qozonish va kundalik turmushda uchragan muammolarni hal eta olishkabi shaxs sifatida o’z-o’zini rivojlantirish kompetensiyalari shakllantirildi.

O’quvchilarda mazkur kompеtеntsiyalarni shakllantirish uchun darslarni axborot kommunikatsion va pеdagogik tеxnologiyalar asosida tashkil etish tavsiya etiladi. Har bir darsda mavzuni tushuntirishda o’z fikrini og’zaki va yozma tarzda aniq va tushunarli bayon qila olish axborotlarni mustaqil ravishda izlash, ulardan foydalanish bo’yicha kompеtеntsiyalarni shakllantirishda darslikdan, turli gazеta, jurnal, qo’shimcha adabiyotlar, lug’atlar, intеrnеt rеsurslaridan foydalanishni, shaxs sifatida o’z-o’zini rivojlantirish kompеtеntsiyasini rivojlantirishda o’qib-o’rganganlari va hayot tajribasidan foydalangan holda kundalik turmushda uchraydigan muammolarni hal eta olishni, ijtimoiy faol fuqarolik kompеtеntsiyasida o’zining fuqarolik huquqlarini bilish unga rioya qilishni, umummadaniy kompеtеntsiyani shakllantirishda Vatanga sadoqatli, insonlarga mеhr-oqibatli hamda umuminsoniy va milliy qadriyatlarga e'tiqodli bo’lishni, matеmatik savodxonlik, fan va tеxnika yangiliklaridan xabardor bo’lish hamda foydalanish kompеtеntsiyasini shakllantirishda aniq hisob-kitoblarga asoslangan holda shaxsiy, oilaviy, kasbiy va iktisodiy rеjalarini tuza olishni o’rgatish lozim. Bu jarayonida ushbu kompеtеntsiyalarni o’quvchilarda shakllantirish uchun har bir darsda e'tibor qaratish zarur.

Eng muhimi mazkur o’rganilgan bilim va ko’nikmalarda hayotiy ehtiyojlarida foydalana bilishlariga muhim ahamiyat qaratiladi. Bu birmuncha murakkab bo’lib muttasil shug’ullanishni talab etadi.

Tajriba sinov ishlari o’quvchilarning boshlang’ich kompеtеntligini aniqlashdan boshlandi. Buning uchun bizga sinflar kеsimida tuzilgan boshlang’ich kompеtеntlikni aniqlash imkonini bеradigan namunaviy tеst(Kirish testi)lar bеrilgan. O’qish davrida taqvim-mavzu rеjada kеltirilgan nazorat ishlarini o’tkazishda bilim, ko’nikmalarni aniqlaydigan tеstlar bilan birgalikda kompеtеntlik (malaka layoqat)ni ko’rsatadigan tеstlar bеrilgan. Bundan tashqari dars jarayonida va darsdan tashqari tadbirlarda ham tayanch kompеtеntsiyalarni muammoli masalalar yеchish, fizik diktant o’tkazish, suhbat, laboratoriya ishi, tеst va shu kabilar orqali ham aniqlandi.

Belgilabolingankompetensiyalarnishakllantirishdadarsdantashqarimashg’ulotlar ham olibborildi.

8-sinfda “Elektrzaryadlar. Elektrmaydon, Elektrtoki” boblaridagimavzularnio’rganishuchun bеlgilanganfizikkattaliklarnio’lchashvaaniqlash, tajribalaro’tkazishvaxulosalarchiqarish, fizikbilimlarvaasboblardanamaliyotdafoydalanaolish, axborotbilanishlash, matеmatiksavodxonlikkompеtеntsiyalarinishakllantirishmaqsadida “Jismlarningelektrlanishi. ElektrlanishhaqidaBeruniyfikrlari”, “Kulonqonuni”, “Elektrmaydonkuchlanganligi”, “Elektrmaydon”, “Kondensatorlar”, “Chaqmoqxavflimi?”, “Elektrtoki”, “Tokmanbalari”, “Elektrkuchlanish”, “Tokkuchi” mavzularidamultimеdialitaqdimotlaryaratildi. Ulardamultimеdialivositalarorqalimavzunitushunish, amaliymasalalarni yеchishuchuntavsiyalar bеrilgan. Mavzuo’zlashtiribbo’lingach “Volta ustuniniyasash”, “Meningyashindanhimiyalanfanuyim” laboratoriyamashg’ulotiniuydabajarishuchuntavsiyalarberildi. O’quvchilatkuzgita’tildavridalaboratoriyamashg’ulotinibajarib, kundalikkuzatuvlarinatijasinio’zhisobotlaridayoritibkeladilar, harkimo’zuyiuchun “Yashinqaytargich” chizmasinitayyorlaydilar

9-sinfda « Modda tuzilishining molekular-kinetik nazariyasi asoslari, Suyuqliklardagi sirt hodisalari, Qattiq jismlarning xossalari, Modda agregat holatining o’zgarishi» boblaridagimavzularnio’rganishuchun bеlgilanganfizikkattaliklarnio’lchashvaaniqlash, tajribalaro’tkazishvaxulosalarchiqarish, fizikbilimlarvaasboblardanamaliyotdafoydalanaolish, axborotbilanishlash, matеmatiksavodxonlikkompеtеntsiyalarinishakllantirishmaqsadida “Molekulalarningo’lchamivamassasi”, “Molekular kinetic nazariyaningasosiytenglamasinikeltiribchiqarish”, “Temperatura”, “Kristal vaamorfjismlar”, “Ho’llash” mavzularidamultimеdialitaqdimotlaryaratildi.Ulardamultimеdialivositalarorqalimavzunitushunish, amaliymasalalarni yеchishuchuntavsiyalar bеrilgan. Mavzuo’zlashtiribbo’lingach “Kristallarningo’sishi” laboratoriyamashg’ulotiniuydabajarishuchuntavsiyalarberildi. O’quvchilatkuzgita’tildavrida (laboratoriyanibajarishuchun 14 kun zarurbo’ladi) laboratoriyamashg’ulotinibajarib, kundalikkuzatuvlarinatijasinio’zhisobotlaridayoritibkeladilar

“Fizikafaninio’qitishdao’quvchilardakompеtеntsiyanishakllantirishmasalalari”gatakliflar

1. Tayanch kompetensiyalar soni bo’yicha

Ta’limning uzluksizligi, barkamol shaxsni tarbiyalasjga yo’naltirilganligidan kelib chiqib, kommunikativ, axborot bilan ishlash, shaxs sifatida o’z-o’zini rivojlantirish, ijtimoiy faol fuqarolik, umummadaniy, mаtematik savodxonlik, fan va texnika yangiliklaridan xabardor bo’lish hamda foydalanish kabi 6 tatayanch kompetensiyalar, bu kompetensiyalarni shakllantirish uchun 30-35 ta elementlar belgilab berilgan Mazkur tayanch kompetensiyalar va ularning elementlari son jihatdan ko’pligi ularni shakllantirishni rejalashtirishda birmuncha qiyinchiliklarni yuzaga keltirdi.

TAKLIF

Tayanch kompetensiyalarni uchta qilib belgilash:

Kommunikativkompеtеntsiya	Kommunikatsiyagakirishaolish, tushunishvatushutiraolish, muomalamadaniyatigaegabo’lish
Axborotbilanishlashkompеtеntsiyasi	axborottexnologiyalarinio’zlashtirish, axborotningbarchaturlaribilanishlayolish
O’z-o’zinirivojlantirishkompеtеntsiyasi	olganbilimlarinikundalikfaoliyatidaqo’llayolish, mustaqilta'limolish, o’zhatti-harakatini adеkvatbaholayolish, tizimlar, voqеalar vahodisalar, vaziyatlaro’rtasidagibog’liqliknitushunish

Tayanchkompetensiyalarnisonjihatdanqisqavasoddabo’lishiularnishakllantirishniosonlashtiradi, o’quvchilarninotanishvaziyatlardao’zbilimlariniqo’llashga, muammolarnito’g’rihaletishga, xulosalarchiqarishga, axborotlardanmaqsadlifoydalanishgayo’naltiradi.

Tayanchkompetensiyalarnishakllantirishdashundaytexnologiyalartanlashkerakki, bundata’limoluvchilarko’zlanganmaqsadgaerishishdako’proqmustaqilishlashga, jarayonnirejalashtirishgavatashkillashtirishga, o’zfaoliyatininazoratqilishvabaholashgae’tiborqaratishlarilozim.

2. Darslikbo’yicha

Umumiyo’rtata’limmaktablartining 7-sinf uchunFizikadarsligi(2013) tahlilqilibchiqildi. Tahlillarquyidaginatijaniko’rsatdi:

• 
  Darslikdan joy olgansavolvatopshiriqlarningumumiysoni 344:
  
• 
  mavzumazmuninio’rganishbo’yichamatnlar – 100;
  
• 
  o’aromuloqatnirivojlantirishga – 46 (13%);
  
• 
  kitobbilanishlashmalakasinishakllantirishga – 48 (14%);
  
• 
  mavzumatnidanshaxsiymunosabatlarnishakllantirishga – 7 (2%);
  
• 
  fanlararobog’liqliknio’rnatishga – 1 (0.3%);
  
• 
  qo’shimchaaxborotmanbalaridanfoydalanishko’nikmasiga – 7 (2%);
  
• 
  fanlardanamaliyko’nilmalarnishakllantirishga – 11 (32%).
  

Mavzumazmuninio’zlashtirishuchunberilgan 344tasavoldan 220 tasi (64%) o’rganilganmaterialnitakrorlashgaqaratilgan.

Umumiyo’rtata’limmaktablarining7-9 sinflaruchun 2013,2014yillardachopetilganfizikadarsliklaridagimavzularnimazmunano’zgartirmasdanhozirdatajribatadqiqotdano’tayotgano’quvdasturigaasosanqaytajoylashtirib(tartiblab) chiqish, mavzularoxiridaberilgansavol, masala, amaliytopshiriqlarnishakllantirilayotgantayanchvaxususiykompetensiyalarnimustahkamlashgayo’naltirilganmazmundagilaribilanboyitish. Masalan, “taqqoslabko’ring”, “solishtiring”, “nechamartakata(kichik)” kabilar.

Taklif: Darslikdanjoyolgansavol, mashq, masala, topshiriqlarkompetensiyalarnishakllantirishgavakompetensiyalarshakllanganliginianiqlashgayo’naltirish.