Sintaktik aloqa va sintaktik birliklar. Reja



Download 34,81 Kb.
bet1/6
Sana30.03.2022
Hajmi34,81 Kb.
#517500
  1   2   3   4   5   6
Bog'liq
Sintaktik aloqa vositalari va sintaktik birliklarning qurilishi


Mavzu: Sintaktik aloqa va sintaktik birliklar.

Reja:

  1. Sintaktik vositalar.

  2. Ifodalar bepul va sintaktik jihatdan bog'liqligi.

  3. Sintaktik aloqaning norasmiy vositasi.


Sintaktik birliklarni qurish uchun leksik, fonetik, morfologik, sintaktik vositalar qo'llaniladi. Shuningdek, ular sintaktik munosabatlar va munosabatlarni rasmiylashtirishga xizmat qiladi.
Morfologik moddalar - bu so'z shakllari va ularning elementlari, tugatish va old qo'shimchalar. Tugatishning asosiy vazifasi - so'z birikmalari va jumlalardagi so'z shakllari o'rtasidagi sintaktik aloqalar va munosabatlarning ifodasi. Tugatishlarning o'rni, ayniqsa, bo'g'inli aloqani loyihalashda juda muhimdir: muvofiqlashtirish va boshqarishda:
Kitob o'qing - tugash. p. - bo'ysunuvchi aloqa.
So'z shakllarining tarkibi so'z shakllarining semantikasini to'ldiruvchi, takomillashtiruvchi, aniqlashtiradigan old qo'shimchalarni o'z ichiga oladi, ular quyidagilarni o'z ichiga oladi: uyda– uyning yonida, uyning qarshisida, uyning orqasida, uyning oldidan, uyning atrofida, uyning yonidava hokazo.
Sintaktik konstruktsiyalar qurilishida muhim rol o'ynaydi leksik vositalar nomga ega bo'lgan til yozilgan. Bunga olmoshlar kiradi: so‘roq va nisbiy ( kim, nima, kim, qayerda, qayerdava boshqalar), indikativ ( bu, bunday va boshqalar turli shakllarda; u erda, u erda, shuning uchun va ostida.); Nutqning boshqa muhim qismlarining so'zlarini leksik va semantik guruhlash (ularni tematik jihatdan birlashtirish, shuningdek, sinonimik yoki antonimik aloqalarni o'rnatish mumkin). Shunday qilib, so'roq olmoshlari so'zlar so'roq gaplarni to'ldirish vositalaridan biri bo'lib, indersativ fe'llarning leksik-grammatik guruhidir ( u yorishadi, muzlaydi va ostida.) bir komponentli shaxssiz gaplarning tarkibiy markazini hosil qiladi; Nutqning ma'nosiga ega bo'lgan fe'llarning tematik guruhi (gapiring, ayting va hokazo) to'g'ridan-to'g'ri nutqqa ega bo'lgan jumlalar tarkibiy qismidir. Masalan, nutq fe'llari, fikrlar - dedi - bu tushuntirish tuzilishiga signaldir; davlat toifasidagi so'zlar guruhi, masalan, shaxssiz jumlalar guruhini tashkil qiladi.
Sintaktik birliklarni ifodalash va sintaktik birliklarning hissiy-ekspressiv rang berish vositalaridan biri - bu intonatsiya, uning tarkibiy elementlari nutq ohangidir (jumlalarni talaffuz qilishda ovozni ko'tarish va tushirish), ritm, nutq tempi va tembri, shuningdek jumladagi axborot markazini ta'kidlaydigan mantiqiy stress.
Intonatsiya jumlaning muhim xususiyatlarining qatoriga kiradi, chunki bu og'zaki nutqda jumlaning to'liqligi, yaxlitligining ko'rsatkichlaridan biridir; intonatsiya bayonning maqsadi bilan ajralib turadigan oddiy jumlalarning turlarini tuzadi, ularga hissiy rang beradi, sintaktik munosabatlarni va jumlalar a'zolari o'rtasidagi munosabatlarni ifodalaydi va hokazo. Intonatsiya jumlalarning nutqiy ma'nosini ifodalashda juda muhimdir: ijobiy bahoni salbiyga aylantirishi mumkin va hokazo. Yozma nutqda (badiiy adabiyot tilida) sintaktik birliklarning intonatsion xarakteristikasi, odatda, ish uslubi sharoitlarining funktsiyalarini bajaradigan so'zlarning leksik-semantik guruhlari yordamida beriladi, nutq fe'llari bilan: haqorat bilan, haqorat bilan ...; jahl bilan, quvonch bilan ...; tez, sekin ...; jimgina, baland ovozda ...; diqqat bilan ... va h.k.

Download 34,81 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5   6




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish