Rus qurolsiz oʻzini himoya qilish sport kurashi turi. Unga

---

Sambo

Sambo (rus. — qurolsiz oʻzini himoya

qilish) — sport kurashi turi. Unga

kurashning milliy turlaridagi eng samarali

usullar asos kilib olingan. 20-asrning

30y.larida SSSRda paydo boʻlgan. S.ning

sport (kurash) va jangovar turlari mavjud.

S kurashida kurashchilar maxsus

belbogʻli kalta yaktak kiyadilar. S.da

rakibining koʻl va oyoqlaridan olish,

oyoqlar bilan oyoqlariga, qoʻliga va

---

gavdasiga qarshi harakatlar qilish ruxsat

etilgan. S.da oʻz oyogʻida tik turib raqib

kuragini yerga tekkizsa yoki ogʻrituvchi

usul qoʻllanganda raqib oʻzini

magʻlubiyatga uchraganligini tan olsa,

shuningdek, ballar boʻyicha farq 12 taga

yetsa, rakib man etilgan usulni qoʻllab

jazolansa sof gʻalaba qayd qilinadi.

Rakiblardan biri sof gʻalabaga erisha

olmasa, olishuv natijasi sportchilarning

toʻplagan ballariga karab aniklanadi.

Jangovar S.da kurashchilar boshga

shlem, qoʻllariga barmoqlari ochiq

qoʻlqop kiyib, ogʻizga kapa (tishni himoya

qilish uchun) solib musobakalashadilar.

---

Jangovar S.da tepish, urish, ogʻrituvchi

usullar koʻllash va boʻgʻish mumkin.

Kurash 10x 10 m dan 13x13 m gacha

kattalikdagi gilamda oʻtkaziladi.

Kurashchilarning olishuv maydoni 6x9

diametrli boʻlishi kerak. Kurash

tanaffussiz 4—5 min. davom etadi. S.ning

sport turida: yoshlar (20 yoshgacha) va

erkaklar: 52, 57, 62, 68, 78, 82, 90, 100,

100 kg dan ortik: kizlar (20 yoshgacha) va

ayollar: 48, 52, 56, 60, 64, 68, 72, 80, 80 kg

dan ortiq; oʻsmir oʻgʻil bolalar (16—18

yosh): 48, 52, 56, 60, 65, 70, 75, 81, 87,

87 kg dan ortik; oʻsmir kizlar (16—18

yosh): 40, 44, 48, 52, 56, 60, 65, 70, 75,

---

75 kg dan ortiq vaznlarda bellashadilar.

Faxriylar (35 yoshdan yuqori) va S. ning

jangovar turida esa 62, 68, 74, 82, 90, 100,

100 kg dan yuqori vazn toifasida

musobaqalashadilar. S. boʻyicha Xalqaro

havaskorlik federatsiyasi (FIAS; 1985 y.

tashkil etilgan)ga 80 ga yaqin mamlakat

aʼzo. 1980 yildan Olimpiada oʻyinlari

dasturiga kiritilgan. 1973 yildan S.ning

sport turi boʻyicha, 2001 yildan jangovar

S. boʻyicha jahon chempionati oʻtkaziladi.

Oʻzbekiston S. federatsiyasi 1964 y.

tuzilgan. Ayol S.chilarning federatsiyasi

dunyoda faqat Oʻzbekistonda tashkil

etilgan (1996) va u ham Jahon hamda

---

Osiyo federatsiyasiga aʼzo boʻlib kirgan.

1971 y. Toshkentda xalqaro turnir, 1972 y.

1Yevropa chempionati, 1998, 2001 va

2002 yilda esa oʻsmirlar, yoshlar va

erkaklar oʻrtasida Osiyo chempionati,

2001 va 2003 yillarda ilk bor ayollar S.

yulduzlarining jahon chempionati

musobaqalari oʻtkazilgan. Oʻzbekiston S.

terma jamoasi jahon chempionatida 1-

oʻrinni egalladi (1993, Omsk), Osiyo

chempionatida bir necha marta jamoa

hisobida (ayollar va erkaklar, qizlar va

oʻsmirlar) gʻoliblikni qoʻlga kiritdi. S.

boʻyicha sport ustasi J. Sharapatov Osiyo

S. federatsiyasining prezidenti (2001

---

yildan), xalqaro toifadagi sport ustasi

Fazliddin Poʻlatov vitseprezidenti va

Osiyoda S. kurashini rivojlantirish

qoʻmitasi raisi (2003 yildan) hisoblanadi.

Sobir Kurbonov, Sayfiddin Xodiyev,

Bobomurod Fayziyev (2 martadan),

Shuhrat Xoʻjayev, Akobir Qurbonov,

faxriylar oʻrtasida esa Fazliddin Poʻlatov,

Oʻrol Jumaniyozov, Oston Choʻliyev (2

martadan) jahon chempioni boʻlishgan.

Oʻzbekiston Respublikasining barcha

viloyatlarida bolalar va qizlar S. bilan

muntazam shugʻullanadilar. Respublika

oliy sport mahorati maktabi, viloyatlar

sport mahorati maktablari, shuningdek,

---

Olimpiya zaxiralari kollejlarida S. kurashi

boʻlimlari bor.

[1]

1. OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-

yil

Bu maqolada boshqa til boʻlimlariga

ishorat yoʻq.

Siz ularni topib va ushbu maqolaga

qoʻshib, loyihaga yordam berishingiz

mumkin.

Manbalar

---

Ko‘proq o‘rganish Ushbu maqolada

Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-

2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan.

Ushbu maqola chaladir. Siz uni boyitib,

Vikipediyaga yordam berishingiz

mumkin.

Bu andozani aniqrogʻiga almashtirish kerak.

"

https://uz.wikipedia.org/w/index

.php?title=Sambo&oldid=1997086

" 

---

  Soʻnggi tahrir 3 yillar avval EdgarsBot tomonidan amalga oshirildi  

Matndan CC BY-SA 3.0  litsenziyasi boʻyicha

foydalanish mumkin (agar aksi koʻrsatilmagan

boʻlsa).

dan olindi