Quvurlarni ketma –ket va parallel ulash va ularni hisoblash usullari. Tarmoqlangan quvurlar va ularni hisoblash

Quvurlarni ketma –ket va parallel ulash va ularni hisoblash usullari.Tarmoqlangan quvurlar va ularni hisoblash.

Ketma-ket va parallel ulangan trubalarni hisoblash sodda trubalarni hisoblashga qaraganda murakkab bo’lib, trubalarning qaysi tartibda ulanganiga bog’liq. Shuning uchun bu ikki ulash usulini ayrim-ayrim ko’rib chiqamiz.

Turli diametrli bir nechta trubalardan tashkil topgan trubopravodni ko’ramiz. Ular ketma-ket ulangan bo’lib, qarshiliklari a₁,a₂,….,a_n uzunliklari L_1, L_2,….,L_n bo’lsin.
Bu trubalarning har birida sarflarning teng bo’lishi uzluksizlik tenglamasidan ko’rinadi. U holda trubalardagi bosimning kamayishi aniqlanadi:
H₁=a₁ Q²;
H₂=a₂ Q²;
H_n=a_n Q².
Ko’rilayotgan trubapravod esa qarshiliklarni qo’shish prinsipiga asosan quydagicha hisoblanadi:
H=H₁+H₂+….+H_n=(a₁+a₂+….+a_n)Q².
Endi bir nechta parallel ulangan soda trubalardan tashkil topgan murakkab trubani ko’ramiz. Soda trubalarning sarflari Q₁, Q₂, Q₃, ….,Q_n, qarshiliklari a₁, a₂, a₃,…, a_n bo’lsin. Umumiy sxemadan ko’rinib trubdiki, murakkab trubaning sarfi sodda trubalar sarflari yig’indisiga teng:
Q=Q₁+Q₂+Q₃+…+Q_n
har bir sodda trubadagi bosimning kamayishi ham, murakkab trubadagi bosimning kamayishi ham A va B nuqtalardagi to’liq bosimlarning ayirmasiga teng:
H_A-H_B=H₁=H₂=H₃=…=H_n=H.
Har bir trubadagi bosimning kamayishiga asosan quydagicha aniqlanadi:
H₁=a Q ,
H₂=a₂Q ,
H_n=a_nQ .
Murakkab trubapravodlarda trubalar turli usullarda tutashtirilgan bo’lib, ular ketma-ket ulangan, parallel ulangan va tarmoqlarga ajralgan qismlardan tashkil topgan bo’ladi. Biz yuqorida ketma-ket va parallel ulangan trubalardan tashkil topgan qismlarni ko’rdik. Endi, truboprovodning tarmoqlangan qismini ko’ramiz. Asosiy trubopravod A nuqtada 3ta: 1, 2, 3 tarmoqlarga ajralsin, ularning oxigi nuqtalarining balandliklari z₁, z₂, z₃, bosimlari p₁, p₂, p₃, sarflari Q₁, Q₂, Q₃ bo’lsin. U holda bu sarflarining yig’indisi asosiy trubadagi sarfdan iborat bo’ladi:
Q=Q₁+Q₂+Q₃.
Har bir tarmoq uchun Bernulli tenglamasini quydagicha yozish mumkin:
,
,
.
Bu tenglamalarda p₁, p₂, p₃ larni atmasfera bosimiga teng desak va ekanini hisobga olsak, 1,2,3 trubalar uchun formuladan foydalanib quydagini yozamiz:
,
,
,
yoki H_A-z₁=H₁ ekanligi hisobga olib va z₂-z₁=z_1-2, z₃-z₁=z_1-3 belgilashni kiritib, oxirgi tengliklarni o’zgartiramiz:
H₁=a₁Q
H₁=z_1-2=a₂Q ,