Polimeraz zanjir reaksiyalari(pzr)

Polimeraz zanjir reaksiyalari(PZR)

Rekombinant DNK ni olish texnologiyasining eng muhim metodlaridan biri polemeraza zanjir reaksiyasi (PZR) hisoblanadi.

Bu metod namunadagi DNK fragmentini (ba’zan RNK) kam miqdorda bo’lganda ham ko’paytirish imkonini beradi.
Polimeraza zanjir reaksiyasi (PZR)
-bu maʼlum DNK boʻlagini in vitro (odam organizmida emas, tajriba probirkasida) koʻp marta nusxalash usuli hisoblanadi

PZR metodi prinsipini KERI MULLIS (“Citus” firmasi AQSH) 1983-yilda chiqilgan. Buning uchun u Nobel mukofotiga sazavor bo’lgan.

PZR bosqichlar: Denaturatsiya (96 °C) DNK zanjirlarini denaturatsiya qilish yoki ajratish uchun reaksiyaga yuqori harorat beriladi. Natijada keyingi bosqich uchun kerakli bir zanjirli andoza hosil boʻladi. Yumshatish (55-65° C): praymerlar andoza DNKdagi komplimentar qismlariga bogʻlanishi uchun reaksiyada harorat pasaytiriladi. Uzaytirish (72 °C): Taq polimeraza praymerlarni uzaytirib, yangi DNK zanjirlarini sintezlashi uchun reaksiyada harorat koʻtariladi.

PZR ning Sud ekspertizasida ishlatilishi

PZRning bir nechta turlari mavjud: - qaytar transkripsiya bilan tutash PZR; - uyachali PZR; - miqdoriy PZR; - multipleks (multipraymerli) PZR; - assimmetrik PZR; - DNKning katta fragmentlarini yuqori aniqlik bilan amplifikatsiyalash; - Allel spitsifik PZR; - Matriksni metillanishiga sezgir PZR; - Immuno PZR kabi turlaridan foydalanilmoqda.