Парламент ҳУҚУҚи модулидан оралиқ назорат саволлари

ПАРЛАМЕНТ ҲУҚУҚИ МОДУЛИДАН ОРАЛИҚ НАЗОРАТ САВОЛЛАРИ

1. 
   Парламент ҳуқуқи тармоғи нимани англатади? Унинг предмети нима? Фикрингизни бошқа фанлар билан қиёсий таҳлил асосида асосланг.
   

“Парламент ҳуқуқи” атамаси уч маънога эга.
Биринчидан, бу парламентнинг ички тузилиши ва тегишли ташкилий масалаларни, парламент фаолияти жараёнини, давлат органлари, хорижий мамлакатлар парламентлари, фуқаролик жамияти институтлари ва сайловчилар билан алоқаларни тартибга солувчи ҳуқуқий нормалар мажмуига берилган номдир.
Иккинчидан, парламент ҳуқуқи - маҳаллий давлат ҳокимияти тўғрисида, парламент ҳуқуқи тўғрисида ҳуқуқ тармоғи сифатида илмий билимлар соҳасидир.
Учинчидан, парламент ҳуқуқи - бу парламент ҳуқуқи ҳақидаги асосий илмий билимларни ҳуқуқнинг бир тармоғи сифатида ва илмий билимнинг бир тармоғи сифатида тақдим этадиган илмий интизомдир. Бу тушунчаларнинг барчаси ўзаро чамбарчас боғлиқ, лекин уларнинг ҳар бири ўзига хос мазмунга, ўз предметига эга.
Парламент ҳуқуқи фани - парламент ҳуқуқи нормалари ва улар томонидан тартибга солинадиган жамоатчилик муносабатлари ҳақидаги қарашлар, ғоялар, тамойиллар, илмий билимлар ва ғоялар тизимидир.
Парламент ҳуқуқи предметига бир қатор олимлар иккита шартли равишда фарқланадиган ижтимоий муносабатлар гуруҳини киритадилар. Бу моҳиятли деб аталувчи, яъни, моддий характердаги муносабатлар бўлиб, улар орқали вакиллик ва қонунчилик органи бўлган парламентнинг вазифаси ва ҳокимият манбаси - халқ билан алоқаси ва шунингдек, бўлинадиган ҳокимиятлар тизимида парламентнинг ўрнини аниқлаши керак бўлган муносабатлар аниқланади. Иккинчи гуруҳ муносабатлари ташкилий, процессуал аспектларни, парламент процедуралари, парламент жараёни ва ҳ.к.ларни ўз ичига олган.
Парламент ҳуқуқи фанининг предмети – парламент ҳуқуқи нормаларининг вужудга келиши, шаклланиши, фаолият кўрсатиши ва ривожланиши қонуниятлари ва омилларидир.

2. 
   Парламент ҳуқуқи фанининг конституциявий ҳуқуқ билан алоқасини тушунтириб беринг. Унинг ҳуқуқ тизимидаги ўрни қандай?
   

Парламент ҳуқуқи бу ҳуққ соҳасида парламентнинг ҳуқуқий мақоми, фаолият асослари ва бошқа ваколатларини ҳуқуқий жиҳатдан ўрганувчи фан ҳисобланади. Унинг конституциявий ҳуқуқ билан алоқаси шундаки, парламент беҳвосита Конституция, конституциявий қонун, қонунлар, норматив-ҳуқуқий ҳужжатлар асосида фаолият юритувчи, қонунлар ишлаб чиқиш ва халқ номидан мамлакатда сиёсат олиб борувчи орган ҳисобланади.

3. 
   Парламент ҳуқуқи нормалари ва манбалари ҳақида фикр билдиринг. Фикрингизни амалий мисоллар билан асосланг.
   

Парламент ҳуқуқи нормалари бу парламент фаолиятининг ҳуқуқий асоси ҳисобланиб, у Конституция, Қонунлар ва бошқа норматив-ҳуқуқий ҳужжатлардан иборатдир. Манбалари эса парламент ҳуқуқи учун олиб борилган тадқиқотлар, илмий асарлар, рисолалар ва бошқалардир.

4. 
   Парламент ҳуқуқи ўқув фанининг мақсад ва вазифалари нималардан иборат? Парламент ва парламентаризм тушунчаларини шарҳланг.
   

Парламент ҳуқуқи фанини ўқитишдан мақсад – талабаларда парламент муассалари ва қонунчилик жараёни ҳақида аниқ, тизимли ҳамда яхлит тушунчани шакллантиришдан иборат.
Фаннинг мақсади парламент ҳуқуқи ҳақида, унинг тизими ҳамда ривожланиш босқичлари, парламент ҳуқуқининг ҳуқуқий фанлар тизимидаги роли ва ўрни, парламентларнинг тузилиши, хорижий мамлакатлар парламентларининг тажрибаси, парламент фаолиятининг ўзига хос хусусиятлари тўғрисидаги муайян тасаввурларни шакллантириш ва улардан келгусидаги илмий ва касбий фаолиятларида самарали қўллашга кўмаклашишдан иборат.